,
10 tweets,
4 min read
Read on Twitter
సీమ సిత్రాలు
అంతరించిపోతున్న కళ - ఆదరిస్తున్న గ్రామం - ఆరితేరిన కళాకారుడు
వేల సంవత్సరాల చరిత్ర ఉన్న కళారూపం అది. రామాయణ, భారతాలను ఇంటింటికి చేర్చడంలోనే కాక, నాటి భారతీయులో స్వాతంత్ర్య స్పృహ నింపడంలోనూ, సాంఘిక దురాచారాలను రూపుమాపడంలోను ప్రముఖ పాత్ర వహించిన కళారూపం.
1/n
అంతరించిపోతున్న కళ - ఆదరిస్తున్న గ్రామం - ఆరితేరిన కళాకారుడు
వేల సంవత్సరాల చరిత్ర ఉన్న కళారూపం అది. రామాయణ, భారతాలను ఇంటింటికి చేర్చడంలోనే కాక, నాటి భారతీయులో స్వాతంత్ర్య స్పృహ నింపడంలోనూ, సాంఘిక దురాచారాలను రూపుమాపడంలోను ప్రముఖ పాత్ర వహించిన కళారూపం.
1/n
ఎందరో కళాకారులకు అన్నంపెట్టిన ఆ కళారూపం భవిష్యత్తు టీవీలు, సినిమాలు రావడంతో కొడగొట్టిన దీపమయ్యింది.
అటువంటి అపురూప కళకు, కరువు ప్రాంతంలోని ఒక కుగ్రామం నెలవయ్యింది. ఎక్కడినుండో ఒచ్చిన కళాకారులను ఆదరించి తన అక్కున చేర్చుకుంది. అంతరిస్తోన్న ఈ కళారూపానికి మరో చిరునామా అయ్యింది
2/n
అటువంటి అపురూప కళకు, కరువు ప్రాంతంలోని ఒక కుగ్రామం నెలవయ్యింది. ఎక్కడినుండో ఒచ్చిన కళాకారులను ఆదరించి తన అక్కున చేర్చుకుంది. అంతరిస్తోన్న ఈ కళారూపానికి మరో చిరునామా అయ్యింది
2/n
ఆయనకు అది వారసత్వంగా అబ్బిన కళ. నేర్పుతో నిష్ణాతుడయ్యాడు. ఆయన ఎందరో యువ కళాకారులను తీర్చిదిద్దిన ‘శిల్పగురు’. అవార్డులు, గుర్తింపు, అందలం కేవలం ‘కులాకారులకు’ మాత్రమే దక్కుతున్న ఈ రోజుల్లో వాటికి దూరంగా ఈ అపురూపమైన కళను బ్రతికించే పనిలో ఉన్న అసలైన ‘కళాకారుడు’ అయన.
3/n
3/n
ఆ కళారూపం - తలుబొమ్మలాట
ఆ గ్రామం -అనంతపురం జిల్లా, ధర్మవరం మండలం, నిమ్మలకుంట గ్రామం
ఆ కళాకారుడు -దళవాయి చలపతిరావు గారు
వందల ఏళ్ల క్రితంనాటి మాట. ఛత్రపతి శివాజీ ప్రోద్బలంతో అనేక తోలుబొమ్మల కళాకారుల కుటుంబాలు ఈ కళారూపాన్ని, సంస్కృతినీ ప్రచారం చేయటానికి దేశమంతటా వలస వెళ్ళాయి.4/n
ఆ గ్రామం -అనంతపురం జిల్లా, ధర్మవరం మండలం, నిమ్మలకుంట గ్రామం
ఆ కళాకారుడు -దళవాయి చలపతిరావు గారు
వందల ఏళ్ల క్రితంనాటి మాట. ఛత్రపతి శివాజీ ప్రోద్బలంతో అనేక తోలుబొమ్మల కళాకారుల కుటుంబాలు ఈ కళారూపాన్ని, సంస్కృతినీ ప్రచారం చేయటానికి దేశమంతటా వలస వెళ్ళాయి.4/n
అలా కర్ణాటక వెళ్ళిన కుటుంబాలు హసన్, మండ్యలలో స్థిరపడగా, తెలుగునాట నిమ్మలకుంటలో స్థిరపడ్డారు.తోలుబొమ్మలను మేకచర్మంతో ౩-6 అడుగుల ఎత్తులో, పౌరాణిక పాత్రలను తీర్చిదిద్దుతారు. తోలుబొమ్మలాటలో అనేక రకాలున్నాయి. తెరవెనుక ప్రదర్శించే ఛాయా తోలుబొమ్మలాట(shadow puppetry) ఆంధ్ర ప్రత్యేకత.5/n
అటువంటి తోలుబొమ్మలాట కళాకారులకు చిరునామా అనంతపురం జిల్లా, ధర్మవరం మండలంలోని నిమ్మలకుంట.
13 ఏళ్ల వయసులో వారసత్వంగా వచ్చిన ఈ కళను ఆకలింపు చేసుకుని అనతికాలంలోనే ఈ పరిశ్రమలో నిష్ణాతులయ్యారు దళవాయి చలపతి రావు. తోలుబొమ్మల తయారీలో, తోలుబొమ్మలాట ప్రదర్శనలో ఈయనది అందెవేసిన చెయ్యి.6/n
13 ఏళ్ల వయసులో వారసత్వంగా వచ్చిన ఈ కళను ఆకలింపు చేసుకుని అనతికాలంలోనే ఈ పరిశ్రమలో నిష్ణాతులయ్యారు దళవాయి చలపతి రావు. తోలుబొమ్మల తయారీలో, తోలుబొమ్మలాట ప్రదర్శనలో ఈయనది అందెవేసిన చెయ్యి.6/n
అమెరికా, ఫ్రాన్స్, జర్మనీ వంటి దేశాలలో పదుల సంఖ్యలో ప్రదర్శనలు ఇచ్చారు. జాతీయ అవార్డు, శిల్ప గురు వంటి అనేక అవార్డులతో పాటు 1991లో జర్మనీ దేశం నుండి Appreciation Certificate కూడా పొందారు. టివీలు, సినిమాల రావడంతో నాటకాలు, తోలుబొమ్మలవంటి సంప్రదాయ కళలు ఆదరణ కోల్పోవడం మొదలయ్యింది.7/n
అటువంటి పరిస్థుతులలో నిమ్మలకుంట గ్రామం, దళవాయి కుటుంబం ఆధునిక అభిరుచులకు, అవసరాలకు అనుగుణంగా తోలుతో బొమ్మల బదులు LampShades, WallHangings వంటి కళాకృతులు చేసి అమ్ముతూ, ఈ కళారూపాన్ని సజీవంగా ఉంచుతున్నారు. 80ఏళ్ల వయసులోనూ యువ కళాకారులకు గురువుగా,మార్గదర్శిగా వ్యవహరిస్తున్నారు.8/n
దళవాయి కుటుంబం ఆంధ్ర తోలుబొమ్మల కళారూపానికి, నిమ్మలకుంట గ్రామానికి జాతీయ, అంతర్జాతీయ గుర్తింపు తెచ్చింది. అటువంటి దళవాయి చలపతి రావుగారిని గౌరవించుకోవడం తెలుగువారిగా మన భాద్యత. ఈ సంవత్సరం పద్మ పురస్కారాలకు ఆంధ్ర రాష్ట్రం తరపున దళవాయి చలపతి రావు వంటి కళాకారులను ప్రతిపాదించాలి. 9/n
ఈ కళారూపం గురించి మరింతగా తెలుసుకోవాలంటే, తోలుబొమ్మల పరిశ్రమను ఆదరించాలనుకుంటే -చూడండి
lepakshihandicrafts.gov.in/index.html
nimmalakuntaleatherpuppetrycraft.com
మన కళాకారులను మనమే గౌరవించుకుందాం.
Source / మూలం :
lepakshihandicrafts.gov.in/index.html
facebook.com/lepakshihandic…
10/10
lepakshihandicrafts.gov.in/index.html
nimmalakuntaleatherpuppetrycraft.com
మన కళాకారులను మనమే గౌరవించుకుందాం.
Source / మూలం :
lepakshihandicrafts.gov.in/index.html
facebook.com/lepakshihandic…
10/10
