Thread by @IsintuSakithi

Ukuzalwa wembethe: (Ingubo)

• Kithi thina sizwe esimnyama kunesimo lapho ingane izalwe yembethe. Kungaba eyakwaZulu, kwaXhosa, kwaNdebele, kwaNgwane njalo njalo. Le ngane izalwa yembethe into esamhlwehlwe enamafutha, leyo ngane iyingane yenhlanhla. Le ngane iyigugu labaphansi.

Le ngane idinga nje ukunakelelwa okuhlukileyo, kungenzeka ukuthi izalwe nomoya wamaNdiki namaNdwawe. Ingane ephiwe umsebenzi abaphansi. Izoba isicebi iphiwe isipho esikhulu. Ingane ekhethekile lena, eyehlukile kwezinye izingane.

Uthi engabeletha owesiMame, labo abamubelethisayo

bahlukanise lo ngubo nomzanyama. (Umzanyana ilokhu ingane ezalwa isongwe kahle ngakho, enkomeni kuthiwa umhlapho). Le ngubo iyaqashelwa (yonyiswe) ngoba iyimpilo yale ngane . Kuyaye kuhlatshwe imbuzi emhlophe qwa, kubongwe oGogo noMkhulu ngesipho esihle abathe basipha

lomndeni (waleyo ngane). Uma ingane ezalwe yembethe igula kuyaye kushiswe impepho emsamo kufakwe kancane le ngubo yakhe.

Esikhathini esiningi uGogo wengane uyayiqotha nxa seyomile ayibeke kahle.

Ukuyandisa nje kuyaye kuthathwe umhlwehlwe wembuzi ayihlatshelwa uxutshwe nalona wengane ukuze phela umgcine impilo yakhe yonke lo mntwana. Uma sekwenzeka usuya ngasekupheleni kuyaye kubulawe enye futhi imbuzi emhlophe, nayo umhlwehlwe wayo uxutshwa nalona nengubo yengane.

Kuyacaxa ukuthi empilweni yale ngane ziba ningi nyana impela izimbuzi ezihlatshwayo, imvamisa ayibi yodwa. Lo mntwana ufana nse newele. Ubuthaka njengewele ikakhulukazi emimoyeni
Lo mntwana noma esuka ekhaya eyosebenza ushiselwa yona le ngubo. Uma kungenjalo angawufuna aze

abuye engawutholanga umsebenzi. Eqinisweni uphathiswa okumuntu onamaNdiki namaNdawe ngoba yonke into yakhe iyabikwa.
Uma le ngane kuyingane yentombazane, kuyabikwa uma isiyogana. Yenzelwa umsebenzi kuhlatshwe imbuzi emhlophe kubikwe koKhokho bayo ukuthi ingane isiyahamba.

Kungenjalo angeke iwuthokozele umendo kuyoba kubi impela, mhlawumbe kuvaleke nenzalo.
Uma ingane ibelethelwe esibhedlela labo abasuke bephelezela lowo uzobeletha kudingeka ukuthi bawucele umcebo (ingubo) yengane baye nayo ekhaya.

Kukhona abathi oNesi bayayeba le ngubo bayidayise

izinyanga. Uma kwenzekile lokho kuyaye kube nomsebenzi owenziwayo wokushweleza nokubika emsamo kwabadala ngengubo yengane elahlekile. Kuhlatshwa imbuzi emhlophe qwa bese kubekwa lo mhlwehlwe waleyombuzi bese umela ingubo yengane le eyalahleka.

Izimpawu enganeni eyazalwa yembethe kuba amaphupho amahle. Iphupha imvu emhlophe qwa, nokuyiphupho elibika enkulu inhlanhla. Okunye kuba ukubona izinto ezingabonwa abanye abantu abajwayelekile, njengokubona iNkosazana yamanzi, ukubona impunzi izala emini bedade. Uma konke

kwenziwe kahle, le ngane iceba kakhulu ngendlela eyisimanga. Abantu baze bathi inomuthi kanti cha yazalwa yembethe.

Njengoba sekwatetelwa ezibhedlela nje sekuyenzeka uzalwe wembethe kepha abazali bakho begcine bengazanga ngoba abanye omama besimanje babuye bangaznaki lezi zinto.

Ikhule ingane ingazi lutho nize nazi ingane isindala.
• Kwenziwa njani ke uma senazi? Silungiswa kanjani pho lesi simo?

(Sengileve kakhu baklezi abahle ngakhoke lesi sekuyoba isihloko sangelinye ilanga.. ngiyabonga!)