1. Rahmet ve bereket ayı Ramazan-ı Şerif, Osmanlı’da büyük neşeyle karşılanırdı. Başlama gününü İstanbul Kadılığı tespit ederdi. Hilâlin görülmesiyle oruca başlanır, camilerin mahya ve kandilleri yakılır, top atılır, Ramazan’ın başladığı tellallarla halka duyurulurdu. 
2. Ramazan’dan birkaç gün evvel ‘tenbihname’ler yayınlanırdı. İstanbul halkının buğday, un, et, yağ, bal, şeker, pirinç, kahve, odun gibi iâşe konusunda sıkıntı çekmemesi için tedbirler alınırdı. Mazereti olmayan kimselerin aleni yiyip içmeleri yasaklanırdı.
3. Ramazan ayı boyunca tebdil-i kıyafetle şehri dolaşan padişahlar, halkın temel ihtiyaç maddeleri et, ekmek ve yağ fiyatlarını kontrol ederek fırındaki ekmeğin gramajını, esnafın narh fiyatlarına uyup uymadığını denetlerlerdi.
4. Padişahlar, Ramazan-ı Şerif'i ekseriyetle ailesiyle birlikte geçirir, iftarlarını sarayda yaparlardı. Vakit ve teravih namazlarını sarayda eda ederler, bazen de teravih namazı için Eyüp Sultan, Ayasofya, Tophane, Yeni Valide ve Fındıklı camilerine giderlerdi.
5. Ramazan’ın ilk gününden itibaren padişahın huzurunda tefsir dersleri yapılırdı. Sultanın ehemmiyet verdiği bu derslere, devlet erkânı da iştirak ederdi. Öğle ile ikindi vakti arasında yapılan bu dersler dışında padişahlar, Kur’ân-ı Kerîm meclislerinde de bulunurlardı.
6. Müslümanlar sahip olduğu imkânlar nispetinde iftar verir, büyük devlet erkânı ve zenginler hususî kapılarını her gece fukaraya açarlardı. İftar sofralarına davetsiz gidilebilirdi. Konaklara iftar için gidenlere “diş kirası” denilen bir miktar para vermek âdettendi.
7. Mübarek ayda ihtiyaç sahipleri de unutulmazdı. Hâli vakti yerinde olanlar, fakir fukaraya sadaka verirler, mahalle mahalle dolaşarak bakkallardaki “zimem defteri” denilen borç defterlerini satın alırlar, borçluların haberi olmadan onların borçlarını öderlerdi.
8. Ramazan’ın 15. günü padişahlar, saray ve devlet erkânıyla Topkapı Sarayı’ndaki Hırka-i Şerif’i ziyaret ederdi. Ziyaretten sonra sarayda hazırlanan baklavalar, her 10 askere bir tepsi düşecek şekilde merasimle askerlere dağıtılırdı. Buna baklava alayı denirdi.
9. Kadir Gecesi, padişahlar muazzam bir alayla Ayasofya Camii’ne giderlerdi. O gece padişahın geçeceği yollar kandiller ve fenerlerle süslenir, top ve fişek sesleri arasında büyük bir merasimle camiye girerlerdi.
(Yedikıta Dergisi Sayı 117, Mayıs 2018)
(Yedikıta Dergisi Sayı 117, Mayıs 2018)
