۱/این روزها که موضوع ویروس ها داغ ه، فرصتیه که من از حسن توجه بهشون استفاده کنم، و در نقش جوجه اتنبرو چند فکت رو مثلا براتون توصیف کنم. اول از همه اینه که #ویروس ها علیرغم سادگی از عجیب ترین موجوداتن و همیشه حتی بیولوژیست ها رو غافلگیر می کنن.
۲/ قبل از همه بگم که اغلب بیولوژیست ها ویروس ها رو 'زنده' نمی دونن، هرچند من که بخشی از دکترایم رو در زمینه آغاز حیات انجام دادم با این موافق نیستم. ولی اصلش که ویروس ها عمدتا از ماده ژنتیک (DNA/RNA) تشکیل شدن که با پروتئین یا چربی حفاظت می شه که به تنهایی توان همانند سازی نداره.
۳/ در مورد منشاشون سه نظریه وجود داره (۱) ویروس باستانی، که می گه ویروس ها از آغاز حیات سلولی وجود داشتن. (۲) نظریه 'فرار' که می گه ویروس ها در واقع ژن هایی هستن که از سلول اولیه فرار کردن (۳) نظریه 'آب رفتن' که می گه ویروس ها از سلول هایی منشا گرفتن که به تدریج کوچک شدن.
۴/ برای هر ۳ نظریه شواهدی هست، و ممکنه همه بخشی از ویروسای مدرن رو توضیح بدن. تنوع ویروس ها، مخصوصا ویروس های دریایی، بسیار بیشتر از درک فعلی ماست. اما همه ویروس ها به دلیل متکی بودن بر میزبان، همش در تب و تاب فرار از سیستم ایمنی ان، و این باعث می شه فشار تکاملی روشون شدید باشه
۵/ به دلیل اینکه جمعیت ویروس ها عموما بسیار بزرگه، فرایند تکامل توشون خیلی سریع رخ می ده، و راه حل هاشون برای از در رفتن از دست سیستم ایمنی معمولا اعجاب انگیز. این جدال تکاملی سیستم ایمنی میزبان و ویروس ها رو با Red Queen Hypothesis توضیح می دن.
۶/ هم میزبان هم ویروس دائم در تکاپوی اینن که یک قدم از رقیب جلو باشن، وگرنه کلا از بین می رن. اسم این تئوری از داستان آلیس در سرزمین عجایب برداشت شده (که ملکه باید بدوه که درجا بزنه وگرنه می میره). جالبه که بدونین همین تئوری یکی از نظریه های توضیح علت پایداری تولید مثل جنسی ه.
۷/ اما چند مثال ازکارهایی که ویروس ها می کنن. سلول های بدن یک موادی به نام سیتوکین دارن که وقتی به ویروس آلوده می شن رها می کنن که به سیستم ایمنی و بقیه سلولا اعلام خطر کنن. خیلی از ویروس ها، اول از همه این سیستم رو از کار میندازن. در واقع ساکت می کنن سلول میزبانو.
۸/ دوم اینکه هر سلولی باید دائم قطعاتی از پروتئین های داخلیشو روی سطحش به سیستم ایمنی ارایه بده. خیلی از ویروس ها این سیستم رو هم تعطیل می کنن، و سیستم ایمنی'دیدش' رو از داخل سلول از دست می ده. هر چند سلول هایی به نام 'کشنده های طبیعی' گاهی به اینجور سلول ها شک می کنن و می کشنشون
۹/ کار دیگه ای که بعضی ویروس ها مثل #کرونا می کنن، اینه که سیستم های داخل سلول رو هم از تشخیص اینکه ویروس آمده ناتوان می کنن. سلول ها وقتی بفهمن وضع خرابه معمولا اقدام به خودکشی می کنن. ولی وقتی که می خوان اینکارو انجام بدن می بینن که ویروس پروتئین های خودکشی رو از کار انداخته.
۱۰/ تازه اینا کاراییه که خیلی ویروس ها از پسش بر می ان. بعضی ویروس های پیچیده تر کار های مختص میزبان هم انجام می دن که واقعا از نظر تکاملی حیرت انگیزه. مثلا ویروس هاری که از طریق بزاق منتقل می شه، سروتونین رو در حدی پایین می اره که احتمال گاز گرفتن توسط بیمار رو بالا می بره.
۱۱/یا مثلا ویروس ایدز که تو خود سیستم ایمنی قایم می شه و در واقع هیچ راهی رو برای مقابله نمی ذاره. اما نکته مثبتی که در مورد کرونا هست که با انفولانزا و ایدز فرق می کنه و امید رو به ساختن واکسن بالا می بره اینه که ویروس کرونا سرعت تکاملش نسبت به اینا کمه.
۱۲/ ویروس ایدز سرعت جهش بسیار بالایی داره (به خاط دستگاه همانندساز خاصش)، و ویروس انفولانزا ژنوم چند قطعه ای داره که باعث می شه بتونه با انجام 'نوترکیبی' خیلی سریع تغییر کنه ( یعنی قطعات مختلف از ویروس های مشابه باهم ترکیب بشن و ویروس جدید درست کنن) کرونا خوشبختانه اینجوری نیست.
۱۳/ ولی با وجود این، ساختن واکسن برای ویروس ها کار بسیار سخت تری از اغلب باکتری هاست. جالب اینکه ویروس ها با ژنوم نسبتا کوچک (مثلا ۲۹۰۰۰ باز در کرونا) همه این بلا ها رو سر سیستم ایمنی به مراتب پیچیده تر می ارن.
۱۴/این مقاله به خوبی کار همه قطعات ژن کرونا رو نشون می ده و نشون می ده چند جور پروتئین مربوط به کرونا صرف 'دوز و کلک' ویروس برای فرار از دست سیستم ایمنی ه: nytimes.com/interactive/20…
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
