1) Evet, arkadaşlar, 15-20 dakikanızı alacağım. Hayırlı bir iş için. Size kitap tanıtacağım. Hem de güzel alıntılarla. Başlayalım yavaştan. Sitede çok eksik kalan "kitap tavsiyeleri" kısmına da bir katkımız olur hem. Buyrun, kitabımız "Bir Borsa Spekülatörünün Anıları" 
2) Kitap, muhtemelen yazılmış en eski borsa kitaplarından birisi. İlk baskısı 1923'te çıkmış. Aşağı yukarı 100 yıl önce. Yazarı Edvin Lefevre, ancak kitap borsa efsanesi Jesse Livermore'un ağzından kendi hayatını anlatıyor. Türkçe'ye çevirisini Şehnaz Tahir yapmış.
3) Öncelikle, Şehnaz Hanım'a @sehnaz_tahir bir teşekkür etmek istiyorum. Çeviri başlı başına zor bir işken, bu tarz yarı-teknik kitapları çevirmek çok zordur, çok fazla terim vardır. Çevirmen genelde kaybolur cümleler arasında. Ancak bu kitabın çevirisi tek kelimeyle mükemmel.
4) Kitabı bitirdiğinizde, tam 100 yıl önce yazıldığına inanamayacaksınız. Çünkü, teknolojik gelişmeler dışındaki her şey şu anki dünya borsalarında yaşanan tüm olaylarla birebir aynı. Tek fark, o zamanlar manuel yapılan her şey otomatikleşmiş. Ancak insan hala aynı insan.
5) Yine açgözlü, yine hırslı, yine korkak, yine hevesli, yine duygusal, yine amatör, yine yetenek değil para peşinde. E, borsalardaki tüm dalgalanmaların büyük kısmı insan psikolojisini yansıttığına göre, ne değişmiş olabilir ki?
6) O zamanlar da kolay para peşinde koşan çaylaklar, onlara mal yığan spekler, hisselerini yükseltip boşaltmak isteyen patronlar, tüyo satan ayaklı gazeteler, stoploss yapamayıp servet kaybeden para babaları, servet yapan profesyonel traderlar varmış. Hala var.
7) Zaten aşağıda paylaşacağım alıntılardan da anlayacaksınız borsada hiç bir şeyin değişmediğini. Yani, kitap hiç de 100 yıl önce yazılmış gibi değil. Mesela, size ne yazmıştım? "sürekli işlem yapma isteği, başarılı Trader'ın katilidir" yazmıştım. İşte Livermore da bunu diyor 👇
8) Mesela, hep eleştirdiğim bir bakış açısı vardı, hatırlarsınız. "yeter, benden alan da kazansın, eldeki kuş, daldaki kuştan iyidir" cümleleri hep olası kazançlarınızı sınırlar diyordum. Koşan attan inilmez diyordum. Livermore'un bu konuyla ilgili güzel bir cümlesi var, buyrun:
9) Jesse Livermore, bu bir önceki tweette yazdığım bakış açısını, şu önemli ve ünlü deyişinin olduğu güzel paragrafla da tamamlıyor. En fazla kar edilecek zamanda sürekli al sat yapan çok trader tanıdım diyor. Doğru pozisyonda sabretmek zordur ama para da oradadır diyor.
10) Kitapta en sevdiğim kısımlardan bazıları, duygularla piyasa gerçeklerini ayırt etmenizi salık veren kısımlar. Burada Livermore güzel bir benzetmeyle, beklentilerle gerçekleri birbirinden ayırmamız gerektiğini, duygularımızla trade etmememiz gerektiğini anlatmış, buyrun 👇
11) Tabi, duyguları oyun dışı bırakmak, varsayımları da oyun dışı bırakıyor. "buralar dip olabilir, çok düştü, alayım biraz" varsayımı size çok para kaybettirebilir. Mesela tam da bu günlerde "çok yükseldi endeks, yavaştan short açayım" diyen shortçuların düştüğü duruma bakın.
12) Fiyat dışında hiç bir şeyle ilgilenmeyin. Neden düştü, neden yükseldi, yabancı çıkıyor, ekonomi kötü, hisse çok potansiyelli, hisse çok batık vesaire vesaire. Hepsi fiyatın içinde. Fiyatı takip eden, daha az pişman olur. Şöyle demiş Livermore:
13) Ali Perşembe'nin (@AliPersembe) kitaplarında ve seminerlerinde çok söylediği bir cümle vardır, "zararım büyümesin diye umut etmek yerine korkmalı, ya dönerse diye korkmak yerine umut etmeli" der. İşte Livermore bunu çok çok iyi özetlemiş:
14) Son yazımda size, "para kazanmak için değil, yetenek kazanmak için trade edin" demiştim hatırlıyor musunuz? O şunu kazanmış, bu daha uzağa işer, şu daha başarılı. Geçin hepsini, kulaklarınızı tıkayın. Parayı köşeye bırakın. Yetenek kazanın. Para yeteneğe gelir zaten. 👇
15) Livermore'un yukarıdaki tweetle bağlantılı harika bir paragrafı daha var. Borsa sizin hayallerinizi gerçekleştirebilir evet, ama hayallerim gerçekleşsin diye buradaysanız, beklentileriniz kararlarınızı etkiler, sizi zayıflatır. Borsa önce yeteneğe para öder. Okuyun:
16) Eğer köşede, ihtiyacınız olmayan bir parayla trade etmezseniz, o paraya ihtiyacınız olunca eliniz ayağınıza dolaşır. Borsa'dan başka bir şeye yatırmak üzere para kazanmak isterseniz, gereksiz risk alırsınız. Dünkü AES Petrol Fonu tweetlerimi hatırlayın:
17) Son olarak, tatlı tatlı atıştığımız day trade vs. swing trade rekabeti hakkında Jesse Livermore şöyle demiş:
18) Dostlar, çok uzatmayayım, inanın ki en az bu kadar daha alıntı var bir köşeye yazdığım. Siz de hak verirsiniz ki, 1900'lerin başında ne anlatılmışsa, halen geçerli tüm cümleler. Ben bu kitabı edinmenizi ve satır satır, yavaşça okumanızı öneririm. Mutlaka her kitaplıkta olmalı
19) Kitap uzun süredir tükenmişti ancak geçen hafta sanırım yeni basımı yapıldı, şu an bulunabiliyor. Okursanız yararını göreceğinizi düşünüyorum. Herkese iyi akşamlar, selamlar.
