Ülkemizin sahip olduğu otonom sistemler kabiliyetine en son İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace’dan övgüler gelmişti.Övgüler hiç de yersiz değil. Peki Libya, Suriye, Ege, Doğu Akdeniz ve Ermenistan hattında Türk İHA’ları nasıl aynı anda görev yapabiliyor? Gelin biraz anlatayım. 
Aslında sorunun cevabı basit. Belki benden yüzlerce kez duymuş olabilirsiniz ancak bunu dile getiren/getirebilen çok az kişi olduğundan üstüne basa basa her mecrada vurgulamak istiyorum. Bu başarımızın en temel sebebi “MÜŞTEREK ÇALIŞMA KABİLİYETİ.” Peki nedir müşterek çalışma?
Geçmişten günümüze birçok değişime uğramış bu kavram, sahadaki çeşitli unsurların birbirleri ile yüksek bir koordinasyon ile, görev bilinci ve yüksek bir disiplin ile hareket edebilmesi anlamına gelir. Zamanla harp alanlarının değişmesi, bu kavramın da değişmesine yol açmıştır.
“Müşterek Çalışma” tarih boyunca savaşların düğüm noktası olmuştur. Bu kabiliyete sahip olan güçler, tarih boyunca, her zaman rakiplerine üstünlük sağlamışlardır. Bu kabiliyetin örneklerini M.Ö’ki savaşlardan, Uhud savaşına, oradan İkinci Dünya Savaşına kadar görmek mümkün.
Uhud savaşından örnek verirlerse, Medineli Müslümanlar ve Mekkeli Müşrikler arasındaki bu savaşta, Okçular’ın bulundukları tepeyi terk etmeleri sonrasında savaşın kaybedilmesi “Müşterek Çalışma” kabiliyetinin uygulanamamasının sonuçlarını gösteren örneklerden bir tanesidir.
Özellikle 20. Yüzyılın başlarında mekanize birliklerin harp alanlarında aktif olarak kullanılması ile harp alanları da ciddi bir değişim geçirmiştir. Müşterek çalışma kabiliyetinin en etkili örneklerinden bazılarını ise özellikle İkinci Dünya Savaşında görmekteyiz.
Nazi Almanya’sında özellikle Heinz Guderian ve Erich Von Manstein tarafından çok iyi uygulanan “blitzkrieg” taktiği, mekanize birlikler ile piyadelerin yüksek bir iletişim kurması ile bu birliklerin çok hızlı ve vurucu bir şekilde hareket ettirilmesi gerekliliğine dayanmaktaydı.
Yüksek iletişime sahip bu birlikler, Nazi Hava Kuvvetleri Luftwaffe ile de yüksek bir koordinasyona sahip olunca sahada da inanılmaz sonuçlar alındı. Fransa’nın düşüşü, Rusya’nın işgali ve Afrika bunun en net örneğiydi. Müşterek Çalışma ortadan kalkınca, işler de tersine döndü.
Harp alanlarında kullanılan araçların değişimi ve gelişimi, uygulanan taktik ve stratejileri de değiştirdi. Özellikle otonom araçların kullanımı ile birlikte “Müşterek Çalışma” kavramı, çok daha farklı bir kavrama bürünerek, etkinliğini daha da artırdı. Günümüzde bu kavram:
“İnsanlı ve insansız yapıların bütüncül olarak, ortak bir ağ üzerinden iletişim halinde olmaları, verileri ortak bir şekilde değerlendirmeleri ve anlamlı hale getirmeleri, bu değerlendirme sonucunda karar almaları ve bu kararın uygulanıp, çıktılarını değerlendirmeleri" demektir.
Bu durumu şöyle açabiliriz, bir görev esnasında kullanılan İHA’lardan, EH Sistemlerine, Radarlar’dan Topçu birliklerine, Mekanize birliklerden sahadaki piyadelere kadar mutlak bir şekilde kesintisiz veri iletimi sağlanmalı ve kararlar disipliner bir şekilde uygulanmalıdır.
Buradan da anlaşılacağı üzere, Müşterek Çalışma kabiliyeti yüksek düzeyde veri iletişim entegrasyonu ve “İnsan-Makine” işbirliği gerektirir. Onlarca makine ile anlaşmak için onların dilinden anlamalısınız ve bu anladıklarınızı da yine değerlendirip onlarla paylaşmanız gerekir.
Suriye ve Libya’da TSK’nın aldığı sonuçlar da bu kabiliyetin bir çıktısı olarak değerlendirilebilir. Libya’da alınan sonuçlar bu kabiliyetin çok ama çok küçük bir kısmını gösterirken, Bahar Kalkanı harekatı bizim için bu kabiliyetin görülmesi açısından tam bir göstergedir.
Bahar Kalkanı esnasında, birden fazla İnsansız Sistemin kullanılması ile birlikte TSK yeni bir doktrin ortaya koymuştur. Aynı anda birçok hava aracını böylesine etkin ve yoğun kullanımı daha önce eşine rastlanmamış bir örnektir. Bu doktrinin de çok başarılı sonuçları olmuştur.
Birden fazla İnsansız sistemin kullanılması oldukça zor bir iştir zira çok yüksek oranda farkındalığa sahip olmanız, veri iletişiminizin ve entegrasyonunuzun çok yüksek olması gerekir. Yine bu kabiliyet, “İnsan-Makine” işbirliğinin de çok yüksek düzeyde olmasını gerektirir.
Bu veri iletişiminin sahadaki birçok unsur ile de sağlanması gerekir. Burada özellikle TAFICS gibi altyapıların önemini görebiliriz. TAFICS sayesinde İnsansız sistemlerimizden gelen veriler, bu hatta bağlı olan tüm unsurlara anlık olarak iletilebilmektedir.
Bir diğer açıdan, sahip olduğumuz İHA’ların görev irtifalarının birçok HSS için açık hedef olduğunu görebiliriz. Burada EH sistemleri devreye girmektedir. Özellikle ASELSAN tarafından geliştirilen EH sistemleri Bahar Kalkanında aktif bir şekilde kullanılmıştır.
Yine, İnsansız Sistemlerimizden alınan verilere göre özellikle topçu birliklerimizin bu hedeflere harekat düzenlediğini görmekteyiz. Bu da yine TAFICS gibi altyapılar sayesinde gerçekleşmektedir. Görüldüğü üzere TSK’nın veri iletişim entegrasyon kabiliyeti çok yüksektir.
Veri iletişim entegrasyonu özellikle Bahar Kalkanı harekatında sadece TSK içerisinde de sağlanmamıştır. Sahada görev icra eden vekil unsurlar da, bu altyapıdan bağımsız olarak veri iletişimine kısmi olarak dahil edilmiştir ki bu vekil unsurların idamesi açısından çok önemlidir.
Tüm bunları alt alta yazdığınızda, bu kabiliyetlere TSK’nın gelenekleri ve yetişmiş personeli eklendiği takdirde çok ciddi bir “Müşterek Çalışma” kabiliyetine sahip olduğumuzu söyleyebiliriz. Özellikle sahada alınan sonuçlar da bunu teyit eder niteliktedir.
Çeşitli sistemlerin gelişmesi, harp alanlarının gelişmesini gelecekte doğrudan etkileyecektir. Ülkemiz sahip olduğu bu kabiliyetleri, bu sistemler ile doğru bir şekilde kullanmaya devam ederse, ülkemizi gelecekte bu alanda dünyanın en iyisi olarak görebiliriz.
Müşterek çalışma ile ilgili, özellikle Pençe-Kaplan ve Pençe-Kartal harekatları kapsamında( @trthaber ) veya Bahar Kalkanı özelinde daha detaylı olarak irdelemek isteyenler için(@Defence_Turk ):
▪️trthaber.com/haber/gundem/t…
▪️ defenceturk.net/tsk-gelecegin-…
▪️trthaber.com/haber/gundem/t…
▪️ defenceturk.net/tsk-gelecegin-…
Baya uzun bir bilgisel oldu ancak bu konunun çok önemli olduğunu düşünüyorum. Çeşitli kurum ve kişilerden, "Bu müşterek çalışma kavramını biz bir tek sizden duyuyoruz" gibi söylemler geldiği için, dilimde tüy bitine kadar söylemeye devam edeceğim.😊
