Thread by @e507

"%0.0003 faizle döviz mevduat mı yapılır? #Eurobond al geç" özetli twitim ilgi çekmişti. Biraz ekleme yapalım, almayacak olan bile bilgidir deyip kenara atsın.

1. Eurobond nedir? Cari açığı fonlamak için ülkenin ihtiyacı olan dövizi bulmak üzere, dış ülkelere satılan borç senedi

2. Ben yabancı değilim? Pasaport sorulmuyor, dünyadaki her kişi ve şirket alabilir.

3. Döviz alasım yoktu düşüyor zaten? Döviz al-sat tavsiyemiz yok. "Döviz tutan, satmayacak olan" için bir opsiyon sadece.

4. Faiz sevmem? Döviz cinsi kira sertifikaları var, benzer mantıkla...

5. Mevduattan farkı nedir?
a. TMSF sigortası yok ancak devletin ihraç ettiği Eurobondu alırsanız zaten aynı kapı.
b. Vergisi beyanla ödeniyor, kaynaktan kesilen bir stopaj yok.
c. Vadeleri uzun. Çok daha uzun.
d. Vade gelmeden geri satıp faizi de cebe atarak yola devam mümkün.

6. Devlet Eurobondları dışında başkası da mı var? Evet, hem bankalar hem reel sektörün irileri dış borç tahvilleri satıyor. Farkı? Devlete göre daha riskli kabul edildiklerinden vadeleri daha kısa, faizleri daha yüksek (Coca-Cola, ses etme :)

7. Para birimleri? Çoğu USD, azı EUR

8. İstediğim zaman satabiliyorsam, mevduat gibi kısa vadeli de alabilirim öyleyse? Çok kısa vadeli almak; alım-satım marjını (%1-2 arası) zarar yazılacağı için anlamlı değil; ancak trader'ların işi.

9. Para kaybetme riski? Uzun tahvillerin fiyatları hızlı oynayabildiği için var.

10. Zarar! Niye? Bu tahvilleri hisse gibi belli bir fiyattan alıyoruz. Taa vade sonunda hepsi 100 geri ödüyor ama ara dönem satışta 50-200 gibi geniş bir bantta dalgalanabiliyor. Vadeyi bekleyene risk sıfır, ara vadede satacak olan piyasayı göz ucuyla takip etmeli.

2030 fiyatı:

11. Riski düşürme yolu? Eurobondlar, kurla genelde ters yönde hareket eder; $ fırladığında fiyatları düşer. Bu nedenle alım-satım zamanlamaları önemli. Dövizi ucuzken alıp, Eurobondların da ucuzlamasını beklemek bir yöntem... Ayrıca, tahvilin vadesi hareketin sertliğini belirler.

12. Karmaşıklaşmaya başladı! Evet, o yüzden ilk giren kişiye "patlat bir 2043! sonra düzenli al-sat yap!" denmemeli kesinlikle. 1-5 yıl vadeli tahvillerin fiyat hareketleri çok daha yumuşak olur... vade gelene kadar mutlaka 100'e gelecek sonuçta, 1 günde çat diye oraya uçmayacak.

13. Eh gerekirse yavaş yavaş öğreniriz. Ama nasıl? Tüm büyük bankaların "Eurobond nedir, yenilir mi içilir mi?" sorularını cevapladığı sayfaları var. 1 gün ayırsak, temel her şey öğrenilebilir. İleri tahvil fiyatlama tekniklerine ihtiyaç yok.

örnek: isbank.com.tr/eurobond

14. Vergisi nasıl olacak? Faizi ve alım-satım kazancı, kira geliri gibi beyan ediliyor ve basamaklı şekilde vergi oranları işliyor. Ancak, toplam kazanç (2020 için) 49 bin TL altında ise beyan edilmiyor. Bu nedenle yıllık bu tutarın altında faiz kazanan için vergisi SIFIR.

15. Ben fon-bono-mevduat gibi işler de yapıyorum? Pek çok finansal araçta kazançlar kaynağında "stop" edilir, ve vergisi kaynakta STOPAJ adıyla kesilir. Bu yüzden beyan edilmez ve 14 no. lu maddeyi etkilemez (dikkate alınmaz). Diğer kazançları olanlar ise beyan şeklini öğrenmeli.

16. Nereden alınır? Hemen her bankadan ve aracı kurumdan... ancak ellerinde büyük portföyleri olması sebebiyle en büyük bankaların hem stokları daha fazladır hem fiyatları daha iyidir.

17. Nasıl kıyaslarım? Her Eurobondun vadesi, aynı zamanda ismidir. Ayrıca "ISIN kodu" bulunur.

18. Aldım diyelim. Satmak da istemiyorum. O bankada tutmak zorunda mıyım? Hayır. Eurobondlar uluslararası piyasalara sunulan, yabancı hukuk kurallarına uyan borç senetleridir & Euroclear gibi yabancı depocularda saklanır. Bankaya "virman talimatı" vererek başka yere yollanabilir.

19. Tipleri var mı? Çoğunluğu, herhangi bir teminatı olmayan, serbest borç senedir. Bu standart türüne "Senior, Unsecured" denilir. Ancak, özel sektör tipleri alacak teminatına dayalı olabilir. Bir kısmı da "sermaye benzeri" diye satılır; bunlar "daha yüksek risk" sınıfındadır.

20. Sermaye filan diyor, hissedar olmayalım? Şirket ödeme zorluğuna düşerse mümkün. Bunun için herhangi bir özel sektör Eurobondu alırken SUBORDINATED (yani öncelikli olmayan, Senior'lardan sonra ödenen) olmadığına dikkat etmek gerekir. Bu özel tip az sayıda ve yüksek faizlidir.

21. Bu kadar detay bilmek zorunda mıyız? Hayır. Çünkü özel sektör Eurobondlarının tamamında min. alım miktarı yüklüdür ($100+ bin). Daha ufak çaplı alacak olan sadece devlet tahvili alabilir; onlarda da bu nüanslar zaten yok. "ben hep 2 bin dolarlık alıyorum" diyenin kafa rahat.

22. Eurobond almak için özel bir işleme, başvuruya gerek var mı? Yok. İnternet bankacılığı olan herkes hesabından hisse gibi alabilir. Tek gereken yatırım hesabı açmak. Yeni yasayla bunu online açmak bile mümkün hale gelebilecek. Sonra, sitenin yatırım kısmına girmek yeterli.

23. Girdim. Ne göreceğim? Birçok Eurobond listesinde, vadeleri, kupon oranları, minimum işlem büyüklüğü, alım-satım getiri ve fiyatları, bankanın stok durumu...

24. Neye bakayım? Sadece 2 şeye: getirisine (kupona değil!) ve vadeye. Diğerleri bilgi verir ama çok önem arz etmez.

25. Kupon diyor? %11.8 diyor?! Bakmayayım mı? Bakılabilir ama o sadece "nakit akışı" ile alakalı bir kavram. Yılda 2 kez, toplam bu oranda faiz hesaba yatacak demek ama bizim aldığımız fiyat 100 değil. Kupon ile alış fiyatımız, gerçek getirinin kaç olacağını birlikte belirliyor.

26. Ne kazanacağımı nasıl bileceğim? 110'dan aldık diyelim. Ara dönemde, belirtilen kupon faizini (100 üzerinden hesaplayarak) ödeyecek. Vadesinde tam 100 geri alacağız. Tüm bu hareketlerin sonucu, alış anında gördüğümüz "getiri" işte... Mevduat denki (vergiler hariç) o.

27. Ya ara dönemde satarsam? İşin içine bu sefer 110'dan alınan tahvili kaçtan geri sattığımız ve kazanç varsa vergisi de girecek. Alış fiyatına yakın yerden satarsak "getiri" çok fazla değişmemiş olur. Tam aldığımız fiyattan satarsak, tam o miktar getiri ile kapatmış oluruz.

28. Temiz fiyat, kirli fiyat diyor? Kuponlar yılda 2 kere ödeniyor. Diğer 363 günde, işleyen faiz kadar tahvilin teorik fiyatı artıyor. Kupon ödeme günü tam kupon kadar düşüyor (çünkü ödeniyor). Hissecilerin temettüsü ile aynı mantık. İşlemiş faiz dahil fiyata KİRLİ deniyor.

29. Hangi tahvili alayım ki? Genelde, vade uzadıkça getiri artar. Mevduat alternatifi olarak değerlendiriliyorsa, 5 yıldan kısaların getirisi yetecektir. Fiyatın dalgalanma riski minimumda tutulmuş olunur. 2030 gibi gösterge vadelerde al-sat marjı dar ama faizi 1 tık az olabilir.

30. Şu anki fiyat ve getirilere örnek ver ve sus artık çok rica edeceğim kafa kalmadı.

4 büyük bankanın bugün internet bankacılığı (bireysel) fiyatları ⤵️

100-200 bin USD'yi düşünmeden basacak kadar gönlü zengin dostlar için İş Yatırım'ın Eurobond rapor görüntüsünü verelim, onlar da özel sektör tahvillerine gösterge olarak baksınlar... 🤙