Een draad over het coronavirus, dor hout en de ezels van de Parthenon.
Of Taleb, ethiek en ouderenmoord. 👇
Of Taleb, ethiek en ouderenmoord. 👇
2/ Laten we beginnen met twee ogenschijnlijk rationele stellingen:
a) Het is niet erg als ouderen sterven aan corona, omdat ze anders spoedig aan iets anders zouden sterven.
b) Kwetsbare ouderen kunnen niet de hele economie op slot gooien, en zo miljoenen jongeren gijzelen.
a) Het is niet erg als ouderen sterven aan corona, omdat ze anders spoedig aan iets anders zouden sterven.
b) Kwetsbare ouderen kunnen niet de hele economie op slot gooien, en zo miljoenen jongeren gijzelen.
3/ Ethiek. Wat is het juiste om te doen?
Meest basaal is misschien symmetrie. Oog om oog, tand om tand. Heb uw naaste lief als uzelf. 'Behandel anderen zoals je zelf behandeld zou willen worden' - de gouden regel.
nl.wikipedia.org/wiki/Gulden_re…
Meest basaal is misschien symmetrie. Oog om oog, tand om tand. Heb uw naaste lief als uzelf. 'Behandel anderen zoals je zelf behandeld zou willen worden' - de gouden regel.
nl.wikipedia.org/wiki/Gulden_re…
4/ Voor sommigen bekend uit de Bijbel (Mattheus 7:12), maar het maakt onderdeel uit van de regels van veel oude beschavingen.
Bijvoorbeeld de 'code van Hammurabi', een wetboek van de Babylonische koning Hammurabi, die van 1792-1750 voor Christus regeerde over Mesopotamië.
Bijvoorbeeld de 'code van Hammurabi', een wetboek van de Babylonische koning Hammurabi, die van 1792-1750 voor Christus regeerde over Mesopotamië.
5/ Volgens Taleb is de zilveren regel, de inverse van de gouden regel, nog robuuster: behandel anderen NIET zoals je zelf NIET behandeld zou willen worden.
Of zoals ik vroeger op school leerde: wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet.
Of zoals ik vroeger op school leerde: wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet.
6/ Twee mooie voorbeelden van symmetrie van de Griek Isocrates:
- ga (als staat) met zwakkere staten om zoals je wil dat sterkere staten met jou omgaan
- gedraag je (als kind) tegenover je ouders zoals je wil dat je kinderen zich tegenover jou gedragen
- ga (als staat) met zwakkere staten om zoals je wil dat sterkere staten met jou omgaan
- gedraag je (als kind) tegenover je ouders zoals je wil dat je kinderen zich tegenover jou gedragen
7/ Of zoals Taleb het tweede voorbeeld omkeert: behandel je ouders niet zoals je zelf niet behandeld zou willen worden door je kinderen.
Dat brengt ons bij de ezels van de Parthenon.
Dat brengt ons bij de ezels van de Parthenon.
8/ In de klassieke samenlevingen was er groot ontzag voor ouderen. Senaat (latijn senatus) komt van 'kamer van ouderen'. Sjeik betekent 'oudere'.
Dit bleek bijvoorbeeld uit de manier waarop ze met oude dieren omgingen.
Dit bleek bijvoorbeeld uit de manier waarop ze met oude dieren omgingen.
9/ Bij het bouwen van de Parthenon, de tempel voor de godin Athene op de Akropolis in het antieke Athene hielpen muilezels met het dragen van de stenen naar de bouwplaats.
10/ Als de ezels oud en versleten waren werden ze niet afgemaakt, wat economisch het voordeligst zou zijn, maar kregen ze een ereplaats in een rustige weide, en dagelijks eten en drinken.
"Eer alles wat eerbaar is, ook als het niet rationeel is"
"Eer alles wat eerbaar is, ook als het niet rationeel is"
11/ Hoe willen wij met onze ouderen omgaan? Utilitair de vraag stellen welk nut ze nog hebben? Of ze met grote intergenerationele dankbaarheid behandelen zoals we zelf behandeld willen worden?
12/ Of zoals Taleb cynisch sneert: "Het is heroïsch, vereist fysieke moed, een sterk moreel kompas, dankbaarheid, Christelijke waarden en klassieke deugden om de zwaksten op te offeren, en ouderen moord te plegen"
13/ Mogen we dan niet praten over hoe covid verschilt tussen leeftijdsgroepen? Tuurlijk wel. Maar naast het argument van 'handig, praktisch, we moeten door' staat de ethiek.
En overigens het risico dat de ziekte ook voor jongeren niet onschuldig blijkt.
En overigens het risico dat de ziekte ook voor jongeren niet onschuldig blijkt.
14/ Meer horen over hoe Taleb hierover denkt? Luister de laatste aflevering van de podcast EconTalk.
econtalk.org/nassim-nichola…
econtalk.org/nassim-nichola…
15/ PS: misschien heeft het dragen van een mondkapje ook wel met ethiek te maken.
In de woorden van de zilveren regel: "Draag een mondkapje als je zou willen dat een ander (met misschien ongemerkt corona) er ook één droeg"
In de woorden van de zilveren regel: "Draag een mondkapje als je zou willen dat een ander (met misschien ongemerkt corona) er ook één droeg"
