Thread by @SB_DakshinaKar

वाल्मीकिमहर्षिः श्रीमद्रामायणस्य कर्ता। अयम् आदिकविरित्युच्यते। #वन्दे_वाल्मीकिम् #ValmikiJayanti

रत्नाकरः इति वाल्मीकेः मूलं नाम। प्रचेतसः पुत्रः इति कारणेन प्राचेतसः इति अस्य अपरं नाम। जन्मना अयं व्याधः आसीत्।
#वन्दे_वाल्मीकिम् #ValmikiJayanti

रत्नाकरः अरण्यमार्गे गच्छतः जनान् भाययित्वा चौर्यं कृत्वा जीवति स्म। एकदा तस्मिन् मार्गे नारदमहर्षिःसमागतः।
नारदमहर्षिं दृष्ट्वा चौर्यं कर्तुं रत्नाकरः तत्सकाशं गतवान्। रत्नाकरः यथार्थमवगच्छति। ज्ञानोदयः सञ्जायते।
#वन्दे_वाल्मीकिम् #ValmikiJayanti

एकदा वाल्मिकिमहर्षिः शिष्येण भारद्वाजेन सह स्नानार्थं तमसानदीं प्रति गतवान् आसीत्। स्वप्रियतमस्य वियोगेन बहु
दुःखितां पक्षिणीं दृष्ट्वा आर्द्रचित्तः वाल्मीकिः झटिति तस्मै व्याधाय शापं प्रायच्छत्। तस्य मुखात् शापः श्लोकरूपेण निःसृतः। #वन्दे_वाल्मीकिम् #ValmikiJayanti

मा निषाद प्रतिष्ठां त्वमगमः शाश्वतीः समाः।
यत्क्रौञ्चमिथुनादेकमवधि: काममोहितम्॥ #वन्दे_वाल्मीकिम् #ValmikiJayanti

रावणवधानन्तरं कस्यचन रजकस्य वचनं श्रुत्वा रामेण सीता परित्यक्ता। तस्मिन्नवसरे वाल्मीकिमुनेः आश्रमे सीता
आश्रिताऽभूत्। आश्रमे एव कुशलवयोः जननमभवत्। बालकयोः शस्त्राभ्यासः शास्त्राभ्यासश्च वाल्मीकिमुनिना एव कारितः।
#वन्दे_वाल्मीकिम् #ValmikiJayanti

प्राचीन भारतस्य दर्शनं श्रीवाल्मीकिरामायणे अस्ति। आदिकविः वाल्मीकिः श्रीरामावतारचरितं सुन्दरकाव्यं कृतवान्।
#वन्दे_वाल्मीकिम् #ValmikiJayanti

श्रीरामायण महाकाव्ये २४००० श्लोकाः सन्ति। करुणरसपूर्णमेतत् काव्यं विश्वमान्यमस्ति। आश्वयुजमासस्य पूर्णिमादिने प्रतिवर्षं
वाल्मीकिजयन्तीम् आचरन्ति। #वन्दे_वाल्मीकिम् #ValmikiJayanti

वाल्मीकिमहर्षे पूर्वचरितं विशिष्टमस्ति। प्रचेतसामुनिना त्यक्तः सुतः, व्याधैः पालितः, सहवासफलात् किरातः एव आसीत्। वने
गच्छतः जनान् पीडयित्वा तेषां धनकनकादि स्वीकरोति स्म। तस्य नाम रत्नाकर इत्यासीत्। प्रतिदिनं प्राणिहत्यां करोति स्म।
#वन्दे_वाल्मीकिम् #ValmikiJayanti

एकदा सप्तर्षयः तेन मार्गेण गच्छन्तः वल्मीकात् व्याधं बहिरानीय तस्मै वाल्मीकिः इति नूतनं नाम दत्तवन्तः। अनन्तरं
तमसानदीतीरे वाल्मीकिमहर्षिः वासं कृतवान्। शिष्याः अपि आश्रमे आगतवन्तः। #वन्दे_वाल्मीकिम् #ValmikiJayanti

वाल्मीकिः अध्ययनाध्यापनेषु निरन्तरं कार्याणि कुर्वन्नासीत्। एकदा स्नानाय गच्छन् क्रौञ्चपक्षिणः अतिनादं श्रुतवान्। एकः
व्याधः क्रौञ्चपक्षिणं मारितवानासीत् सा घटना वाल्मीकेः मनसि अपूर्वं परिणामं कृतवती। तदा वाल्मीकिमुखात् शोकः
श्लोकरुपेण आगतः। #वन्दे_वाल्मीकिम् #ValmikiJayanti

ब्रह्मदेवः एव वाल्मीकिमहर्षये रामचरितं वर्णितवान्। वाल्मीकिः सुन्दरं रामायणकाव्यं विरचितवान् वाल्मीकिः रामायणकाले
आश्रमे आसीत्। अन्ते च यदा श्रीरामः सीतां त्यक्तवान् तदा वाल्मीकिः सीतां गर्भिणीं पालितवान्। #वन्दे_वाल्मीकिम्
#ValmikiJayanti

आश्रमे एव सीतायाः लवकुशौ पुत्रौ सञ्जातौ। अनन्तरं वाल्मीकिः सीतां लवकुशौ च श्रीरामाय समर्पितवान्। लवकुशौ
रामायणकाव्यं मधुरतया गीतवन्तौ इति रामायणकाव्येन ज्ञातं भवति। #वन्दे_वाल्मीकिम् #ValmikiJayanti

रामायणे मुख्यतया श्रीरामस्य जीवनं, रावणस्य जीवनं तथा प्रासङ्गिकता वालिसुग्रीवादिनां चरितं तथा अन्येषां चरितानि
वर्णितानि सन्ति। बालकाण्डम्, अयोध्याकाण्डम्, अरण्यकाण्डम्, किष्किन्धाकाण्डम्, सुन्दरकाण्डम्, युध्दकाण्डम्, उत्तरकाण्डम् इति
च सप्तकाण्डाः सन्ति। #वन्दे_वाल्मीकिम्

अयोध्यायाः राज्ञां सात्विकं जीवनं, लङ्कानगरे स्थितानां रावणादीनां क्रूरराक्षसजीवनं किष्किन्धानगरे स्थितानां सुग्रीवः वाली
इत्यादीनां कपिजीवनं च रामायणे वर्णितानि सन्ति। #वन्दे_वाल्मीकिम् #ValmikiJayanti

वाल्मीकिः दशरथस्य पुत्रप्रेम, रामलक्ष्मण भरतशतुध्नानां सहोदरसम्बन्धं, रामहनुमत्स्वामिसेवकसम्बन्धं, रामविभीषणयोः
स्वामिभक्तसम्बन्धं च अत्युत्तमतया वर्णितवानस्ति। #वन्दे_वाल्मीकिम् #ValmikiJayanti

श्रीरामः मर्यादापुरुषोत्तमः, एकपत्नीव्रतस्थः, सत्य वाक्यपालकः, प्रजावत्सलः इति च प्रसिध्दः। सीता पतिव्रता आर्यधर्मप्रिया इति
निरुपितास्ति। #वन्दे_वाल्मीकिम् #ValmikiJayanti

विविधैः पात्रैः मारीच सुग्रीव शुर्पनखा मन्थरा वाली कुम्भकर्ण गुह जटायु प्रभृतिभिः सेवा वात्सल्य क्रौर्य दास्य
स्नेहा गुणान् लोकेभ्यः ज्ञापितवान् वाल्मीकिः। #वन्दे_वाल्मीकिम् #ValmikiJayanti

रावणः बलशाली अहङ्कारी शिवभक्तोऽपि परदारासक्त्या मारितः। तथैव राक्षसाः अहङ्कारः स्वार्थपरता क्रूरता इत्यादिभिः
युक्ताः श्रीरामेन मारिताः। एवं धर्मरक्षणम् अधर्मनाशनं च श्रीरामावतारस्य उद्देशः इति श्रीरामः प्रदर्शितवान्।
#वन्दे_वाल्मीकिम् #ValmikiJayanti

रामायणे धार्मिकव्यवहाराणां पूजादिनां वर्णनमस्ति सामाजिकविषयाणां निरुपणमस्ति सन्धान राजदूताभारादि राजकीयवृत्तान्ताः
सन्ति। दया क्षमा सेवादीनां विवरणम् अस्ति। अन्ते श्रीरामः लवकुशयोः राज्यं समर्प्य स्वयं सरयूनदीं प्रविष्टवान्।
#वन्दे_वाल्मीकिम् #ValmikiJayanti

वाल्मीकिः किरातरुपं त्यक्त्वा रामनामजपेन तपसा महर्षिः अभवत्। रामायणकाले एकः मुख्यपात्ररुपी च अस्ति।
#वन्दे_वाल्मीकिम् #ValmikiJayanti

रामायणे भारतस्य पूर्वेतिहासः वर्णितः अस्ति। भारतीय संस्कृतेः च सम्यग्दर्शनं वाल्मीकिरामायणेन भवति। अग्रे रामायणम्
अनेककविजनानां स्फूर्तिदायकं महाकाव्यमिति प्रसिध्दम् अभवत्।#वन्दे_वाल्मीकिम् #ValmikiJayanti

ब्रह्मा आकाशवाण्या वाल्मीकिं आदिशत्-ऋषे! कुरु रामायणं काव्यम्। तत्र च रामचरितं वर्णय, येन रामस्य पुण्यं चरित्रं विदित्वा
लोकाः सन्मार्गस्यानुसरणं कुर्युः।” #वन्दे_वाल्मीकिम् #ValmikiJayanti

वाल्मीकिः संस्कृतस्य आदिकविः। #वन्दे_वाल्मीकिम् #ValmikiJayanti

पुरा वाल्मीकिः नाम एक ऋषिः आसीत्। व्याधेन विधम् एकं क्रौञ्चपक्षिणम् अपश्यत्। ततः प्रभृति ऋषिरय कविपदम् प्राप्तः।
अयं कविः संस्कृतस्य आदिकविः उच्यते। #वन्दे_वाल्मीकिम् #ValmikiJayanti

संस्कृसाहित्यनभसि आर्षकवित्वेन व्यासवाल्मिक्योः महती प्रसिद्धिः दृश्यते। काव्यं कथं भवेत् इति निर्धारणाय मानदण्डत्वेन
वाल्मीकिप्रणीतं रामायणम् एव गृह्यते कविभिः। #वन्दे_वाल्मीकिम् #ValmikiJayanti

वाल्मीकिःआदिकविः, रामायणं च आदिकाव्यम्। रामायणं न केवलं काव्यग्रन्थः अपि तु धर्मग्रन्थः अपि अस्ति।
#वन्दे_वाल्मीकिम् #ValmikiJayanti

रामायणं हि मानवजीवनस्य सर्वस्वम् अस्ति। रामायणं हि श्रेयोमार्गप्रदर्शकं ज्योतिः विद्यते। #वन्दे_वाल्मीकिम्
#ValmikiJayanti

रामायणम्संस्कृतसाहित्ये रामायणपदेन वाल्मीकिविरचितं रामायणम् एव प्रसिद्ध्यति। भारतीयैःरामायणम् आदिकाव्यं
वाल्मीकिश्च तत्प्रणेतृतया आदिकविः अभिधीयते। #वन्दे_वाल्मीकिम् #ValmikiJayanti

रामायणे न केवलं युद्धम् एव वर्णितम् अपि तु रूपकोपमाद्यलङ्कारयुतायां भाषायां प्रकृतेः अपि वर्णनं
कृतम्।#वन्दे_वाल्मीकिम् #valmikijayanti

एतादृशस्य आदिकवेः देशकालकृतिविषयिणी चिन्ता अत्यन्तं कष्टसाध्या अस्ति। तथापि अन्यान् ग्रन्थान् वीक्ष्य देशकालादिकम्
अनुमीयते। #वन्दे_वाल्मीकिम् #valmikijayanti

वाल्मीकेः स्थितिकालविषये सम्प्रति अपि इदम् इत्थन्तया वक्तुं नैव पार्यते तथापि एतद् अनुमीयते यत् स महर्षेः व्यासात्
अपि प्राचीनः आसीत्। #वन्दे_वाल्मीकिम् #valmikijayanti

रामायणे महाभारतवर्णितस्यकस्यापि पात्रस्य नाम न उपलभ्यते, महाभारते तु रामकथा वर्णिता लभ्यते। महाभारतस्य
सप्तमपर्वणिलङ्काकाण्डगतं पद्यद्वयं प्राप्यते। बौद्धधर्मस्य उदयात् प्राक् एव वाल्मीकिः आसीत्। #वन्दे_वाल्मीकिम्
#valmikijayanti

रामायणीया रामकथा कियता परिवर्तनेनदशरथजातकनाम्ना जातकग्रन्थस्य अङ्गभावं प्राप्ता। तत्र पालिभाषया अनूदितं पद्यम्
अपि प्राप्यते। #वन्दे_वाल्मीकिम् #valmikijayanti

मृगयायां दशरथः श्रवणकुमारं हतवान् इति रामायणकथा सामजातके वर्ण्यते। बौद्धसाहित्यस्यविशेषज्ञः सिल्वालेविमहोदयः
स्पष्टम् अभिप्रेति यत् सद्धर्मस्मृत्युपस्थाननाम्नः बौद्धग्रन्थस्य मूलंरामायणम् अवश्यं भवति। #वन्दे_वाल्मीकिम्
#valmikijayanti

सद्धर्मस्मृत्युपस्थाने वर्तमानं जम्बूद्वीपवर्णनं रामायणस्थितदिग्वर्णनम्अनुहरति। एवञ्च याकोविमहोदयः भाषाविज्ञानद्वारा
बौद्धकालपूर्वभवत्वं रामायणस्य प्राह। एभिः प्रमाणैः रामायणस्य बुद्धपूर्वकालिकता सिद्ध्यति। #वन्दे_वाल्मीकिम्
#valmikijayanti

सर्वैः प्रमाणैः प्रतीयते यत् रामायणं ख्रीष्टपूर्वपञ्चमशतकात् पूर्वमेव कदाचित् प्रणीतं न तु ततः अर्वाक्। अत एव वाल्मीकेरपि
कालः ख्रीष्टपूर्वपञ्चमशतकात् पूर्वम् आसीत् इति। #वन्दे_वाल्मीकिम् #valmikijayanti

वाल्मीकिः रामायणं रचितवान्। वाल्मीकेः कवित्वज्ञानाय रामायणम् एव पर्याप्तम् अस्ति। वाल्मीकिना स्वकाव्यकलायाः
प्रतिपादनाय यत्पात्रम् आधारीकृतं तस्य रामस्य चरितम् एव तादृशं यत्तद्आधारीकृत्य कोऽपि कविः साफल्यम् आसादयेत्।
#वन्दे_वाल्मीकिम् #valmikijayanti

रामायणे चतुर्विंशतिः सहस्राणि श्लोकाः सन्ति। अतःचतुर्विंशतिसाहस्रीसंहितापदेन रामायणम् अभिधीयते। यावन्ति अक्षराणि
गायत्रीमन्त्रे तावत्सहस्रपरिमाणंरामायणम् इति दृढम्। #वन्दे_वाल्मीकिम् #valmikijayanti

वाल्मीकिः रामायणनामके ग्रन्थे रामचरित्रोपस्थापनेन आदर्शमानवचरित्रस्य वर्णनम् अकरोत्। स एव रामायणग्रन्थः
सनातनधर्मस्य प्राणभूतो भवति। #वन्दे_वाल्मीकिम् #valmikijayanti

सर्वप्रथमं रामायणं काव्यं वर्तते तदनन्तरम् एव धर्मग्रन्थः इतिहासग्रन्थो वा अन्यत् किञ्चित्भवति। रामायणं तावत् आद्यं
संस्कृतकाव्यम्, तत्प्रणेता च वाल्मीकिः भवति। #वन्दे_वाल्मीकिम् #valmikijayanti

रामायणेन संस्कृतकाव्यस्य बाल्यरूपं निरूप्यते। प्रायः आदिकविः वाल्मीकिः अनुष्टुप्- छन्दसा पद्यानि रचितवान्। तथाहि
आभाणकम्- “वाल्मीकेरुपज्ञा नूनमनुष्टुप्-छन्दः" इति। #वन्दे_वाल्मीकिम् #valmikijayanti

अथारभ्येतिपर्यन्तं सर्वत्र रामायणी भाषा विशुद्धा परिष्कृता च क्वचित् क्वचिच्च अलङ्कारमण्डितापि च विद्यते।
#वन्दे_वाल्मीकिम् #valmikijayanti

रामायणे उपमारूपकाद्यलङ्काराणां वर्णनं विद्यते। कविः न कदापि वस्तुतत्त्वं जहाति। अत एवकविः सर्वत्र कवित्वं दर्शयितुम्
इच्छति। #वन्दे_वाल्मीकिम् #valmikijayanti

आदिकविः वाल्मीकिः अशोकवाटिकास्थायाः सीतायाः स्वरूपम् उपमादिभिः प्रकाशयति। #वन्दे_वाल्मीकिम् #valmikijayanti

कवितायाः उद्देश्यं लोकहितं स्यात् इति वाल्मीकिः न कदापि विस्मृतवान्। #वन्दे_वाल्मीकिम् #valmikijayanti

उपदेशाः काव्यस्य माहात्म्यं वर्धयन्ति। एभिः एव साहित्यगुणैः वाल्मीकिःभारतीयकाव्यधारायाः हिमवान् मन्यते।
#वन्दे_वाल्मीकिम् #valmikijayanti

कूजन्तं राम रामेति मधुरं मधुराक्षरम्।
आरुह्य कविताशाखां वन्दे वाल्मीकिकोकिलम्।। #वन्दे_वाल्मीकिम् #valmikijayanti

काव्यानाम् आदर्शभूतं रामायणम्। कवीनाम् आदर्शभूतश्च वाल्मीकिः इति कथयन्ति विद्वांसः। #वन्दे_वाल्मीकिम्
#valmikijayanti

यदि वाल्मीकिः न अभविष्यत् तदा कवयः कीदृशा भवन्ति इति निर्णयो दुष्करः भवेत्। #वन्दे_वाल्मीकिम् #ValmikiJayanti

कवयः क्रान्तदर्शिनो भवन्ति, ते यन्मनोरमं तत्त्वं पश्यन्ति, तदेव शब्दद्वारा लोकानुपदेष्टुं रञ्जयितुं च चित्रयन्ति।
स्वानुभूतवस्तुजातस्य शब्दचित्रोपस्थापनम् एव काव्यम्। #वन्दे_वाल्मीकिम् #valmikijayanti

रामाणयात् पूर्वम् उपनिषदादौ यद्यपि पद्यानिआसन् परन्तु तेषु लौकिकं छन्दो नासीत्, वाल्मीकिः हि सर्वप्रथमं लौकिकं
छन्दोऽवतारितवान्। #वन्दे_वाल्मीकिम् #valmikijayanti

यावत्पर्यन्तं कवेः समक्षे वर्णनीयं वस्तु किमपि नागतं तावदयं मौनः आसीत्। यदा एव क्रौञ्चवधं करुणरसंदृष्टवान्, तदा एव
अकस्मात् एव अस्य मुखात् काव्यप्रवाहः निर्गतः आसीत्। तदस्य काव्ये करुणरस एव प्रधानत्वं भजते। #वन्दे_वाल्मीकिम्
#valmikijayanti

वाल्मीकेः काव्ये करुण एव संभवति। रामायणे हि करुणोरसः स्वयम् आदिकविना वाल्मीकिना प्रोक्तः। #वन्दे_वाल्मीकिम्
#valmikijayanti

वाल्मीकिना स्वकाव्यकलायाः प्रदर्शनाय यत्पात्रम् आधारीकृतं तस्य रामस्य चरितम् एव तादृशं यत् तत् आधारीकृत्य कोऽपि
कविः साफल्यम् आपद्येत। #वन्दे_वाल्मीकिम् #valmikijayanti

रामराज्यपदम् अधुना अपि आदर्शराज्यपर्यायताम् आपन्नमितिरामस्य आदर्शशासकता अवगम्यते। व्यवहारेण रामः
आदर्शमनुष्यः आसीत्। तादृशं चरित्रं स्वीये काव्येसृष्टवान् आदिकविः वाल्मीकिः। #वन्दे_वाल्मीकिम् #valmikijayanti

संसारे किम् अपि काव्यं लोकप्रियतायां रामायणस्य समतां कर्तुं न शक्नोति, अत एव अस्यप्रचारोऽपि पूर्णतया जातः।
#वन्दे_वाल्मीकिम् #valmikijayanti