Zalecenia EMA i ECDC dotyczące mieszania szczepionek przeciw COVID-19
Mix and match może być używane zarówno dla serii podstawowej jak i dla szczepień przypominających
W EU obecnie odnotowujemy wzrost zachorowań i hospitalizacji. Szczepienia pozostają głównym narzędziem
w walce z pandemią. Badania wykazują, że najlepiej wyszczepione regiony i kraje mają najniższą liczbę hospitalizacji i zgonów. ECDC oraz EMA wzywają więc po raz kolejny wszystkich obywateli EU do przyjecia szczepień oraz przestrzegania zasad i zaleceń dotyczących
szczepień przypominających. W wyniku badań klinicznych, popartych dowodami z badań rzeczywistych, przeanalizowano możliwość stosowania dwóch różnych szczepionek przeciwko COVID-191 , albo w pierwszej i drugiej dawce szczepienia podstawowego, albo w trzeciej dawce innej
szczepionki przeciwko COVID-19 jako szczepienia uzupełniającego 3-6 miesięcy po szczepieniu podstawowym.
W celu zapewnienia podstaw naukowych i dalszej elastyczności schematów szczepień EMA i ECDC, we współpracy z ekspertami UE z grupy EMA COVID-ETF, dokonały przeglądu
dostępnych dowodów oraz przedstawiły zalecenia techniczne i porady dotyczące szczepień ochronnych przeciwko COVID-19, zarówno w ramach szczepienia podstawowego, jak i w ramach szczepienia uzupełniającego.
Dowody z badań nad szczepieniami sugerują, że połączenie szczepionek
zawierających wektory wirusowe i mRNA wytwarza dobry poziom przeciwciał przeciwko wirusowi COVID-19 (SARS-CoV-2) i lepszą odpowiedź limfocytów T niż zastosowanie tej samej szczepionki (szczepienie homologiczne) w schemacie podstawowym lub przypominającym.
Stosowanie szczepionki wektorowej jako drugiej dawki w schemacie szczepienia podstawowego lub stosowanie dwóch różnych szczepionek mRNA jest mniej zbadane.
Chociaż trwają badania mające na celu uzyskanie większej liczby dowodów dotyczących długoterminowego bezpieczeństwa
czasu trwania odporności i skuteczności, stosowanie schematów heterologicznych może zapewnić elastyczność w zakresie opcji szczepień, w szczególności w celu zmniejszenia wpływu na wprowadzenie szczepionki, gdyby z jakiegoś powodu nie była ona dostępna.
Rozważania ekspertów EMA i ECDC mają pomóc rządom krajowym odpowiedzialnym za krajowe kampanie szczepień w zapewnieniu, aby jak największa liczba obywateli UE została zaszczepiona i była chroniona tak szybko, jak to możliwe.
Producentów szczepień zachęca się również do przedkładania zmian w celu dodania szczegółów dotyczących takiego zastosowania do informacji o produkcie (czyli w CHPL). Chociaż w przeglądzie nie uwzględniono innych szczepionek, które nie zostały jeszcze dopuszczone do obrotu w UE
badania nad heterologicznymi połączeniami tych szczepionek zostaną wzięte pod uwagę w przyszłości, jeżeli zostaną one dopuszczone do obrotu i będzie dostępnych więcej dowodów.
Zalecenia techniczne i porady dotyczące heterologicznego szczepienia pierwotnego i uzupełniającego COVID
Po przeprowadzeniu analizy dostępnych dowodów EMA i ECDC wydają następujące zalecenia techniczne i rekomendacje.
Szczegółowy przegląd literatury potwierdzającej te zalecenia zostanie opublikowany przez EMA i ECDC w najbliższej przyszłości
Rekomendacje dla szczepień podstawowych:
- dostępne dowody wskazują na akceptowalną tolerancję i lepszą odpowiedź immunologiczną w przypadku sekwencyjnego, heterologicznego schematu szczepionki wektorowej/mRNA w porównaniu do schematu szczepionki zawierającej wektor homologiczny
- W niektórych badaniach odnotowano większą reaktogenność (np. ból, gorączka, ból głowy, zmęczenie) szczepionki heterologicznej, ale wyniki nie są spójne. W odniesieniu do rzadko występujących działań niepożądanych nie ma wystarczających danych, aby wyciągnąć wnioski
- W odniesieniu do immunogenności, badania są spójne i wykazują, że schemat heterologiczny jest w stanie wywołać znacznie zwiększoną odpowiedź immunologiczną, w tym ulepszone komórki B, w porównaniu do schematu z homologicznym wektorem wirusowym.
- Zwiększona odpowiedź wydaje się być spójna ze zwiększoną skutecznością szczepionki przeciwko objawowemu zakażeniu SARS-CoV-2 w przypadku schematu heterologicznego wektora-mRNA w porównaniu z uodpornieniem wektorem homologicznym, na podstawie badań obserwacyjnych
- Wstępne dowody wskazują, że heterologiczny schemat wywołuje rozszerzony zakres odpowiedzi immunologicznych, z lepszą humoralną i komórkową reaktywnością krzyżową przeciwko różnym wariantom, co przekłada się na lepszą skuteczność w oparciu o dotychczasowe badania
- przedstawione dane przemawiają za stosowaniem mieszania wektor/mRNA. W oparciu o dotychczasowe badania i istniejącą wiedzę kliniczną, podanie drugiej dawki szczepionki mRNA osobom, które wcześniej otrzymały pojedynczą dawkę szczepionki wektorowej, jest skuteczną strategią
mającą pozytywny wpływ na osiągnięty poziom ochrony przed zakażeniem i chorobą. Mniej jest danych na temat schematów szczepień heterologicznym mRNA, ale wystarczająco dużo, aby wskazać, że takie podejście może być również stosowane, gdy potrzebna jest elastyczność lub
przyspieszenie kampanii szczepień. Dane dotyczące bezpieczeństwa po zastosowaniu takich heterologicznych schematów mRNA są obecnie badane w celu określenia, czy istnieje zwiększone ryzyko zapalenia mięśnia sercowego
Podanie szczepionki zawierającej wektor adenowirusowy jako drugiej dawki po szczepionce mRNA może być rozważane w przypadku problemu z dostępnością szczepionek mRNA, ale na podstawie ograniczonych danych można stwierdzić, że z immunologicznego punktu widzenia może to być mniej
korzystne niż odwrotna metoda.
- Dane dotyczące długoterminowej ochrony po heterologicznym lub homologicznym szczepieniu podstawowym są ograniczone, ale kilka badań wskazuje na spadek ochrony przed zakażeniem objawowym po 6 miesiącach od szczepienia heterologicznego.
Niektóre z tych badań wykazały również, że spadek skuteczności jest większy i szybszy w przypadku szczepionki Vaxzevria (AZ) niż innych schematów, a także, że spadek ten jest szybszy u osób starszych, słabych i z chorobami współistniejącymi
Potrzebne są dalsze badania nad stosowaniem heterologicznych schematów u osób z immunosupresją.
WYTYCZNE dla BOOSTERA
Dotychczas dostępne dowody dotyczące różnych typów dopuszczonych szczepionek wskazują, że wspomaganie heterologiczne jest równie dobre lub lepsze pod
względem odpowiedzi immunologicznej niż wspomaganie homologiczne. Wśród kombinacji heterologicznych szczepionek przypominających, skuteczność mRNA po serii pierwotnej wektora jest bardziej immunogenne niż odwrotnie.
Ponadto, na podstawie dostępnych danych, profil bezpieczeństwa heterologicznych i homologicznych kombinacji szczepień przypominających pozostaje porównywalny
- Strategia heterologicznych szczepień przypominających może być zatem rozważana jako strategia alternatywna, np. w celu poprawy ochrony, jaką można uzyskać stosując niektóre szczepionki, aby umożliwić większą elastyczność w przypadku problemów z akceptacją szczepionek
ich podażą lub dostępnością. Dostępne obecnie dane przemawiają za bezpiecznym i skutecznym podaniem dawki uzupełniającej już w 3 miesiące po zakończeniu szczepienia podstawowego, jeżeli tak krótki odstęp czasu jest pożądany z punktu widzenia zdrowia publicznego, niezależnie od
aktualnych zaleceń, aby dawkę uzupełniającą podawać najlepiej po 6 miesiącach.
- Dane dotyczące bezpieczeństwa dostarczają ograniczonych, ale ważnych informacji w odniesieniu do krótkoterminowej reaktogenności dla każdej kombinacji szczepienia przypominającego.
Heterologiczna dawka przypominająca szczepionki zawierającej wektory wirusowe lub szczepionki Spikevax może powodować więcej NOPów związanych z reaktogennością miejscową lub układową. Duże badania obserwacyjne dostarczą dodatkowych dowodów na występowanie rzadkich zdarzeń
niepożądanych, takich jak zapalenie mięśnia sercowego, w przypadku szczepień przypominających homo- lub heterologicznych.
- Chociaż oczekujemy, że wyższa odpowiedź immunologiczna przełoży się na zwiększoną ochronę przed zakażeniem i chorobą, w tym przed różnymi wariantami
ze względu na brak ustalonych korelatów ochrony nie można na tym etapie dokładnie określić, w jakim stopniu taka zwiększona immunogenność przełoży się na większą skuteczność. Jednak pojawiające się dane dotyczące skuteczności wskazują na zwiększoną ochronę przed chorobą objawową
po heterologicznym wzmocnieniu szczepionką mRNA podczas rozprzestrzeniania się wariantu Delta.
- Podawanie dawek przypominających, zarówno homo- jak i heterologicznych, musi uwzględniać słabnącą z czasem ochronę oraz optymalny odstęp czasu dla uzyskania skutecznej odpowiedzi
immunologicznej. W chwili obecnej nie ma danych dotyczących osób w immunosupresji, które uzasadniałyby zalecenie podawania szczepionek heterologicznych.
Oraz kilka słów dot prewencji. Nawet jeśli szczepienia działają to same niewiele mogą. Musimy nadal przestrzegać zasad higieny
trzymać dystans, nosić maski, wentylować pomieszczenia, zostać w domu jak mamy objawy.
Chociaż szczepionki mają ogromne znaczenie w zapobieganiu hospitalizacji i śmierci, i jak dotąd chroniły przed wszystkimi wariantami, nie mogą one zapobiec chorobie w każdym przypadku
W celu uniknięcia reinfekcji EMA i ECDC wzywają obywateli do stosowania się do zaleceń na poziomie krajowym i europejskim, aby chronić siebie i społeczność.
Wspólnie odpowiadamy za zdrowie publiczne.
Ważne jest, żeby jak największa liczba osób została zaszczepiona
Istnieje pilna potrzeba zlikwidowania luk w odporności w populacji dorosłych oraz zapewnienia skutecznego i sprawiedliwego objęcia szczepieniami wszystkich krajów i regionów Europy
W ubiegłym miesiącu WHO alarmowało, że jeśli nie podejmiemy pilnych działań, do początku 2022r może umrzeć kolejne 500tys osób. WHO wezwało rządy i obywateli do podjęcia natychmiastowych kroków w celu ograniczenia transmisji poprzez wdrożenie 5 zasad
Minął miesiąć ... zmarło 120tys osób a w regionie zanotowano 10 milionów nowych zachorowań.
Do końca tygodnia 1 na 10 osób w Europie będzie mieć potwierdzone labolatoryjnie zakażenie COVID-19
Zbliżają się święta a liczba zgonów osiągnęła niespotykany dotychczas rozmiar. Na końcu września było to 2100 zgonów dziennie, obecnie mamy 4100.
Sumaryczna liczba zgonów w 53 krajach regionu to 1.5 miliona (dwa tyg temu)
W temacie pracy o amantadynie nature.com/articles/s4200…
praca powołuje się na "All-cause mortality among patients treated with repurposed antivirals and antibiotics for COVID-19 in Mexico City: A real-world observational study" ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/P…
a w niej czytamy we wnioskach:
no ale jedziemy dalej. druga to "Rejdak, K. & Grieb, P. Adamantanes might be protective from COVID-19 in patients with neurological diseases: multiple sclerosis, parkinsonism and cognitive impairment"
następna:Jefferson, T., Demicheli, V., Deeks, J. & Rivetti, D. Amantadine and rimantadine for preventing and treating influenza A in adults (chyba nie bardzo na temat SARS-CoV2)
Szczepionki nie zapobiegają zarażeniu się koronawirusem w 100% - ani przenoszeniu go, jeśli się nim zarazisz.
Jest to coś, o czym w zasadzie wiedzieliśmy od samego początku. Najwcześniejsze badania nad szczepionką przeciwko COVID-19 wykazały skuteczność
przeciwko zakażeniom na poziomie 90%+
Oznaczało to, że niektórzy zaszczepieni ludzie nadal będą się zarażać i potencjalnie przenosić wirusa na innych.
Z czasem zaobserwowaliśmy spadek skuteczności szczepionek, a wirus na dodatek mutował
pojawiła się fala wariantu delta.
Potem wykazano, że booster znacznie zwiększa ochronę.
To zostało wykorzystane do wprowadzania w błąd za pomocą być może uzasadnionych komentarzy.
Amantadyna, informacje aktualne (będziemy aktualizować jak się cos pojawi) @KiraCzarczynska zapraszam do współ-zbrodni
Zacznijmy więc od krajowych rekomendacji: aotm.gov.pl/aktualnosci/na…
Opracowanie analityczne AOTMiT:
Z uwagi na ograniczoną liczbę dowodów naukowych oraz ich niską wiarygodność,
wnioskowanie o skuteczności i profilu bezpieczeństwa amantadyny w leczeniu COVID-19
obarczone jest wysoką niepewnością