Thread by @WLoon

De technische briefing vandaag is alleen met Jaap van Dissel, dus die heeft misschien wel de tijd om al zijn 53 slides door te nemen met de Kamer.

Een draadje

Er zijn nog steeds veel onzekerheden over Omikron: in welke mate worden er nog mensen op de IC opgenomen? Dat lijkt lager te zijn, maar hoeveel lager verschilt enorm per land, stelt Van Dissel. Er staan nu allemaal vraagtekens rond de 'piramide'

De daling van het aantal ziekenhuisopnames begint wel af te vlakken, stelt Van Dissel: het gaat dus minder hard naar beneden. Zie ook

https://twitter.com/WLoon/status/1483794118509834243

In Limburg stijgt het aantal positieve tests nog nauwelijks. Van Dissel suggereert dat dat te maken heeft met de hoge besmettingsgolf in december in de provincie: er is toen extra immuniteit opgebouwd

Ook onder 60+'ers is er nog nauwelijks stijging. Dat kan te maken hebben met de boosters, aldus Van Dissel. Maar: bij vorige varianten begon de golf ook in jongere groepen en dat breidde later uit naar oudere leeftijdsgroepen, waarschuwt hij

Het aantal herinfecties loopt snel op, stelt Van Dissel. De afgelopen maanden was ongeveer 3% van de positieve tests een herinfectie, dat is nu opgelopen naar zo'n 12%

Het zicht op waar besmettingen plaatsvinden is 'non-existent', zegt Van Dissel. Op dit moment kan het bron- en contactonderzoek nauwelijks worden uitgevoerd, van nog maar iets meer dan 10 procent van de besmettingen kan een potentiële bron worden achterhaald

Het reproductiegetal van de Deltavariant ligt op dit moment op zo'n 0,5-0,6, aldus Van Dissel. Bij Omikron is dat ongeveer 1,25

Ongeveer de helft van de mensen met covid-achtige klachten die zich überhaupt laat testen, doet alleen een zelftest, bijkt uit een (niet representatieve) enquete van het RIVM

Tussen 1 december en 13 januari was ruim de helft (54%) van de mensen die in het ziekenhuis werden opgenomen niet gevaccineerd. Onder 70+'ers lag dat percentage hoger, op 68%.

De boosters trekt de vaccineffectiviteit weer omhoog, blijkt uit onderzoek van het RIVM. De 'basisserie' (2 prikken) beschermde voor 85% tegen ziekenhuisopname, met een booster werd dat 97%

Correctie: bij 70-'ers waren meer ziekenhuispatiënten niet gevaccineerd (68% dus), bij 70+'ers minder: 35%

https://twitter.com/WLoon/status/1484088034580647937

Dat de booster de vaccineffectiviteit verhoogt, komt omdat de booster in elk geval goed werkt tegen Delta. Maar waarschijnlijk ook tegen Omikron, al is dat wat minder goed uit de cijfers te halen omdat de variant nog niet zo lang dominant is

Eerste onderzoeken suggereren wel dat de vaccineffectiviteit tegen Omikron wat sneller afneemt. Dat komt omdat het vaccin nog gericht is op een oude virusvariant (de 'Wuhan-variant' dus)

Van Dissel zet de onzekerheden over Omikron nog eens op een rij

Dat Omikron geen ziekenhuisopnames veroorzaakt is een misverstand, stelt Van Dissel: de ziekenhuisbezetting is verhoudingsgewijs grofweg 2x zo hoog in België en Denemarken en 5x zo hoog in het VK, Spanje en Frankrijk. In Duitsland is het wel lager

Het aantal ziekenhuisopnames gaat weer stijgen, blijkt uit een modelberekening. Hoewel... "de duiding" is belangrijk, zegt Van Dissel, want het is een overschatting. Er raken bijvoorbeeld nog vrij weinig ouderen besmet

Van Dissel staat extra lang stil bij hoe het model precies in elkaar steekt. Er zijn een paar belangrijke nadelen: het gaat uit van een 'homogeen Nederland', waarin bijvoorbeeld de vaccinatiegraad heel goed door Nederland is verspreid

Ook onzekerheden over Omikron zijn moeilijk in het model in te voeren, stelt Van Dissel. Andere modelleurs riepen vandaag in NRC op om meer details over het RIVM-model openbaar te maken nrc.nl/nieuws/2022/01…

De opkomst van de boostercampagne valt ook wat tegen, stelt Van Dissel. Dat kan er juist voor zorgen dat de modelberekeningen wat te optimistisch zijn, want er wordt gerekend met een opkomst van 90% van de mensen die ook de eerste twee prikken hebben gehaald

De aannames worden wel aangepast als die later anders blijken te liggen, stelt Van Dissel

Ook met die nieuwe aannames (het aantal ziekenhuisopnames is met Omikron "aanmerkelijk lager", ongeveer de helft) in de modellen loopt het aantal ziekenhuisopnames razendsnel op. Zelfs als de lockdown was aangehouden was de piek even hoog als in december

Met de huidige maatregelen overstijgt de curve ruim de maximale capaciteit van de IC's. Maar dat is een pessimistische inschatting, stelt Van Dissel. "Als ik kijk naar de afgelopen weken is de waarde die we in het model hebben ingevoerd te pessimistisch is"

De piek op de IC's zou nog half zo laag zijn, denkt Van Dissel. Deze modelberekening is van twee weken geleden, toen het OMT-advies werd opgesteld, dus bij nieuwe modelberekeningen worden realistischere, positievere aannames ingevoerd

Een hoge piek is nog steeds realistisch, stelt Van Dissel. Hij wijst naar Frankrijk, waar veel coronapatiënten op de IC worden opgenomen. Maar Van Dissel verwacht zelf met de huidige maatregelen een stijging van de IC-opnames die de ziekenhuizen moeten aankunnen

Van Dissel somt op waarom de modelberekeningen waarschijnlijk te pessimistisch zijn:

Van Dissel denkt dat er nu meer mensen mét corona maar niet dóór corona in het ziekenhuis liggen. Dat was altijd zo'n 5%, "het zou me niet verbazen als het nu het dubbele zou zijn". Harde cijfers heeft hij daar niet over

Inmiddels heeft bijna 90% van de 60+'ers een booster gehaald, maar bij lagere leeftijden ligt dat percentage een stuk lager. Op de totale populatie die in aanmerking kwam voor een booster kwam 53% een derde prik halen. Dat percentage moet omhoog, stelt Van Dissel

Van Dissel vindt ook dat er aparte quarantaineregels moeten komen voor kritische beroepen. Hij denkt dat het aantal positieve tests nog flink gaat toenemen. Als dan ook nog 3 nauwe contacten in quarantaine moet, zorgt dat voor veel uitval in de maatschappij

Van Dissel waarschuwt dat ziekenhuizen ook in de problemen kunnen komen als er te veel zorgmedewerkers in quarantaine zitten. Hij maakte deze rekensom:

Die aantallen kunnen naar verloop van tijd 2 tot 3 keer zo hoog worden, stelt Van Dissel. Dat zou betekenen dat er zo'n 1,5-2 miljoen mensen in quarantaine kunnen zitten.

Er zijn al wel wat quarantaineregels versoepeld (na booster niet meer in quarantaine), daar houdt Van Dissel nog geen rekening mee in deze berekening

Van Dissel heeft al zijn 53 slides kunnen tonen, een unicum

De modelberekeningen uit december waren te pessimistisch, zegt Van Dissel na een vraag van Agema (PVV). Maar op dat moment kon er geen risico worden genomen, en de (nu te pessimistische) aannames waren volgens Van Dissel "de enige" die op dat moment gedaan konden worden

Het lag niet aan het model, claimt Van Dissel, want in Engeland kwam een ander model op soortgelijke aantallen uit voor de Engelse situatie

Van Dissel noemt nu een nog hoger percentage van mensen dat mét maar niet dóór corona in het ziekenhuis ligt: 10 tot 15 procent

Van Dissel 'ondersteunt de oproep' van Van Haga om 'zo actueel mogelijke data' te krijgen. Het verzamelen van de vaccinatiestatus van mensen met een positieve test zit 'heel veel handwerk' en dat 'zou heel veel simpeler moeten kunnen in deze informatiemaatschappij'

Omikron zorgt voor "een kanteling in het denken", zegt Van Dissel. Als het doel blijft om ziekenhuiszorg te beschermen, kunnen meer besmettingen worden toegestaan. Als de politiek dat niet acceptabel vindt, moeten ze het doel veranderen en gaat het OMT op basis daarvan adviseren

Van Dissel heeft 2G nog niet afgeschreven. Als het reproductiegetal 10-15% naar beneden kan, is dat "niet weg te poetsen": dat zou ongeveer hetzelfde effect zijn als het openen/sluiten van de horeca. Ook kan het een groter effect hebben op ziekenhuisopnames

Van Dissel denkt dat corona nog niet behandeld kan worden als griep: tot nu toe gooide steeds een nieuwe variant roet in het eten. De vraag is wel of een volgende variant ziekmakender is. Welk scenario na Omikron komt, durft hij niet te zeggen

Van Dissel over de testcapaciteit: die uitbreiden heeft volgens hem alleen zin als de bevolking bereid is om zich te laten testen. Die bereidheid zou in Denemarken veel hoger zijn (maar daar zijn ook heel veel meer teststraten, dus veel vaker eentje in de buurt)

Volgens Van Dissel wordt in Israël nu minder effect gezien van een vierde prik - al is er nog geen gepubliceerd onderzoek van. Als dat zo is, zou dat "een belangrijke factor" moeten zijn bij de overweging om mensen later dit jaar nog een booster te geven

"Uitstel is geen afstel", zegt Van Dissel. Maatregelen remmen het aantal besmettingen, maar die mensen zullen later alsnog besmet raken. Omikron levert ook immuniteit op en als dat minder ziekenhuisopnames veroorzaakt, "is dat misschien te prefereren boven langdurige maatregelen"

Van Dissel heeft nog niet al te veel vertrouwen in de coronamedicijnen: je moet het op tijd bij patiënten krijgen, je weet niet wie je wel en niet moet behandelen en de combinatie met andere medicijnen kunnen problemen opleveren

Voor de modelberekening van december is er "veelvuldig contact" geweest met Zuid-Afrika, stelt Van Dissel, maar die konden geen informatie aanleveren "anders dan algemene opvattingen, het lijkt dat... Als we dat erin stoppen en het gaat de andere kant op, bent u ook terecht boos"

In Zuid-Afrika bleek dat de verhouding tussen 'normale' ziekenhuisopnames en opnames op IC niet verschilde, terwijl er in werkelijkheid minder IC-opnames waren. Die data waren ook niet zaligmakend, wil Van Dissel maar zeggen

Einde van de technische briefing, waarin Van Dissel eindelijk eens onafgebroken 2,5 uur college kon geven