رشتوی جدید:
تاریخچه کتاب #اوستا، بعد از هخامنشیان.
وقتی اسکندر مقدونی به ایران حمله کرد و هخامنشیان رو از بین برد، در اصطخر فارس، یا در تخت جمشید و یا در مکانی که امروز به نام کعبه زرتشت شناخته میشه، کتاب اوستا رو دید.
⤵️⤵️
تاریخچه کتاب #اوستا، بعد از هخامنشیان.
وقتی اسکندر مقدونی به ایران حمله کرد و هخامنشیان رو از بین برد، در اصطخر فارس، یا در تخت جمشید و یا در مکانی که امروز به نام کعبه زرتشت شناخته میشه، کتاب اوستا رو دید.
⤵️⤵️
٢-
این کتاب، کتاب اصیل زرتشت بود که طبق مندرجات آثار قدیمی زرتشتی، بر روی ١٢هزار پوست گاو با خط طلا نوشته شده بود و بنابر اطلاعات تاریخی، یا در آتشکده اصطخر یا کعبه زرتشت یا جایی در تخت جمشید نگهداری می‌شد.
⤵️⤵️
این کتاب، کتاب اصیل زرتشت بود که طبق مندرجات آثار قدیمی زرتشتی، بر روی ١٢هزار پوست گاو با خط طلا نوشته شده بود و بنابر اطلاعات تاریخی، یا در آتشکده اصطخر یا کعبه زرتشت یا جایی در تخت جمشید نگهداری می‌شد.
⤵️⤵️
٣-
این کتاب فقط در مورد آیین زرتشتی نبود. بلکه یک دانشنامه بزرگ از آداب و رسوم آریایی، فرهنگ ایرانی، اسطوره‌های قدیم ایران، دانش ستاره‌شناسی، دانش پزشکی و... بود
⤵️⤵️
این کتاب فقط در مورد آیین زرتشتی نبود. بلکه یک دانشنامه بزرگ از آداب و رسوم آریایی، فرهنگ ایرانی، اسطوره‌های قدیم ایران، دانش ستاره‌شناسی، دانش پزشکی و... بود
⤵️⤵️
۴-
اسکندر دستور داد مطالب علمی کتاب رو به یونانی ترجمه کنند و بعد کل کتاب رو سوزوند.
تقریبا اکثر مورخان رومی عقیده دارند که دانش در اروپای باستان، بعد از ترجمه این کتاب به زبان یونانی، دچار انقلابی عظیم شد.
⤵️⤵️
اسکندر دستور داد مطالب علمی کتاب رو به یونانی ترجمه کنند و بعد کل کتاب رو سوزوند.
تقریبا اکثر مورخان رومی عقیده دارند که دانش در اروپای باستان، بعد از ترجمه این کتاب به زبان یونانی، دچار انقلابی عظیم شد.
⤵️⤵️
۵-
بعد از سوزاندن اوستا، دیگه خبری از این کتاب به صورت یکپارچه نبود. چون در اون زمان هنوز کاغذ و استفاده از کاغذ در ایران مرسوم نبود و امکان نداشت از این حجم از کتاب بزرگ اوستا رو در نسخه‌های متعدد مکتوب کرد.
⤵️⤵️
بعد از سوزاندن اوستا، دیگه خبری از این کتاب به صورت یکپارچه نبود. چون در اون زمان هنوز کاغذ و استفاده از کاغذ در ایران مرسوم نبود و امکان نداشت از این حجم از کتاب بزرگ اوستا رو در نسخه‌های متعدد مکتوب کرد.
⤵️⤵️
۶-
گذشت تا زمانی که اشکانیان به تدریج مقدونی‌ها و یونانی‌ها رو ریختن بیرون و اومدند روی کار. اشکانیان تعصب دینی نداشتند. بعضی‌هاشون مهرپرست بودند و بقیه پیرو دیگر ادیان ایرانی مثل زروان‌گرایی و دین زرتشتی. در ایران هم آزادی دینی در این مقطع به صورت کامل وجود داشت.
⤵️⤵️
گذشت تا زمانی که اشکانیان به تدریج مقدونی‌ها و یونانی‌ها رو ریختن بیرون و اومدند روی کار. اشکانیان تعصب دینی نداشتند. بعضی‌هاشون مهرپرست بودند و بقیه پیرو دیگر ادیان ایرانی مثل زروان‌گرایی و دین زرتشتی. در ایران هم آزادی دینی در این مقطع به صورت کامل وجود داشت.
⤵️⤵️
٧-
این وسط یکی از شاهان اشکانی به نام #بلاش، تعصب عمیقی روی دین زرتشتی داشت. کدوم بلاش؟ تو تاریخ اشکانیان ما شش پادشاه و شاهزاده اشکانی داریم با نام بلاش. این بلاش مذکور احتمال بسیار زیاد، بلاش اول، بیست و دومین شاهنشاه اشکانی بود که بین سال‌های ۵١ تا ٨٧ میلادی حکومت کرد.
⤵️⤵️
این وسط یکی از شاهان اشکانی به نام #بلاش، تعصب عمیقی روی دین زرتشتی داشت. کدوم بلاش؟ تو تاریخ اشکانیان ما شش پادشاه و شاهزاده اشکانی داریم با نام بلاش. این بلاش مذکور احتمال بسیار زیاد، بلاش اول، بیست و دومین شاهنشاه اشکانی بود که بین سال‌های ۵١ تا ٨٧ میلادی حکومت کرد.
⤵️⤵️
٨-
بلاش شیفته فرهنگ ایرانی بود و با تمام قدرت سعی داشت مظاهر فرهنگی یونانی که با اسکندر و جانشینانش وارد ایران شده بود رو از فرهنگ ایرانی پاکسازی کنه.
⤵️⤵️
بلاش شیفته فرهنگ ایرانی بود و با تمام قدرت سعی داشت مظاهر فرهنگی یونانی که با اسکندر و جانشینانش وارد ایران شده بود رو از فرهنگ ایرانی پاکسازی کنه.
⤵️⤵️
٩-
از جمله کارهایی که کرد، الفبای پهلوی‌پارتی رو جایگزین الفبای یونانی کرد، نام‌های برخی از شهرهای ایران که یونانی شده بود رو به نام‌های قدیمی ایرانی تغییر داد، و برای نخستین بار بعد از سقوط هخامنشیان، او بود که دستور داد پشت سکه‌های اشکانی، تصویر آتشدان زرتشتی حک بشه.
⤵️⤵️
از جمله کارهایی که کرد، الفبای پهلوی‌پارتی رو جایگزین الفبای یونانی کرد، نام‌های برخی از شهرهای ایران که یونانی شده بود رو به نام‌های قدیمی ایرانی تغییر داد، و برای نخستین بار بعد از سقوط هخامنشیان، او بود که دستور داد پشت سکه‌های اشکانی، تصویر آتشدان زرتشتی حک بشه.
⤵️⤵️
١٠-
القصه، بلاش وقتی به قدرت رسید، اولین کاری که کرد، این بود که دستور داد هرجور شده اوستا رو که اسکندر سوزونده بود، تا جای ممکن بازسازی کنند.
⤵️⤵️
القصه، بلاش وقتی به قدرت رسید، اولین کاری که کرد، این بود که دستور داد هرجور شده اوستا رو که اسکندر سوزونده بود، تا جای ممکن بازسازی کنند.
⤵️⤵️
١١-
همونطور که گفتم اوستای اصیل که روی ١٢هزار پوست گاو نوشته شده بود، به قدری بزرگ و حجیم بود که جز این نسخه‌ای که بالاتر توضیح دادم، نسخه کامل دیگه‌ای ازش وجود نداشت چون نمیشد این حجم از نوشتار رو درزمانی که هنوز کاغذ مرسوم نشده بود و روی پوست حیوانات می‌نوشتند، مکتوب کرد.
⤵️⤵️
همونطور که گفتم اوستای اصیل که روی ١٢هزار پوست گاو نوشته شده بود، به قدری بزرگ و حجیم بود که جز این نسخه‌ای که بالاتر توضیح دادم، نسخه کامل دیگه‌ای ازش وجود نداشت چون نمیشد این حجم از نوشتار رو درزمانی که هنوز کاغذ مرسوم نشده بود و روی پوست حیوانات می‌نوشتند، مکتوب کرد.
⤵️⤵️
١٢-
ولی خوشبختانه موبدان زرتشتی (موبد یعنی روحانی) در آتشکده‌های مختلف ایران، هرکدوم بخش‌هایی از اوستا رو یا نسل در نسل حفظ بودند و یا به صورت کتاب‌های خلاصه و کوچیک در اختیار داشتند.
⤵️⤵️
ولی خوشبختانه موبدان زرتشتی (موبد یعنی روحانی) در آتشکده‌های مختلف ایران، هرکدوم بخش‌هایی از اوستا رو یا نسل در نسل حفظ بودند و یا به صورت کتاب‌های خلاصه و کوچیک در اختیار داشتند.
⤵️⤵️
١٣-
بلاش دستور داد تمام موبدان زرتشتی هرچی از اوستا به صورت کتبی دارند، و هرچی از اوستا به صورت شفاهی حفظ هستند رو جمع‌آوری کنند و تحویل تیمی بدن که مسئول احیای اوستا بود.
⤵️⤵️
بلاش دستور داد تمام موبدان زرتشتی هرچی از اوستا به صورت کتبی دارند، و هرچی از اوستا به صورت شفاهی حفظ هستند رو جمع‌آوری کنند و تحویل تیمی بدن که مسئول احیای اوستا بود.
⤵️⤵️
١۴-
بخش‌های زیادی از اوستا به این شکل بازیابی شد. ولی با پایان دوران شاهی بلاش، این کار ناتمام ماند و شاهان بعدی کار رو دنبال نکردند. اما کار بلاش بسیار مهم بود چون باعث شد بخش زیادی از اوستا از نابودی نجات پیدا کنه. ما نمی‌دونیم چند درصد از اوستای اصیل توسط بلاش احیا شد.
⤵️⤵️
بخش‌های زیادی از اوستا به این شکل بازیابی شد. ولی با پایان دوران شاهی بلاش، این کار ناتمام ماند و شاهان بعدی کار رو دنبال نکردند. اما کار بلاش بسیار مهم بود چون باعث شد بخش زیادی از اوستا از نابودی نجات پیدا کنه. ما نمی‌دونیم چند درصد از اوستای اصیل توسط بلاش احیا شد.
⤵️⤵️
١۵-
گذشت تا سیصد سال بعد، زمانی که ساسانیان روی کار اومدند، دنباله کاری که بلاش شروع کرده بود از سر گرفته شد و نهایتا کتاب اوستا در ٢١ نسک (یعنی ٢١ جلد) بازیابی و احیا شد و تا پایان دوران ساسانی این کتاب، برقرار بود.
⤵️⤵️
گذشت تا سیصد سال بعد، زمانی که ساسانیان روی کار اومدند، دنباله کاری که بلاش شروع کرده بود از سر گرفته شد و نهایتا کتاب اوستا در ٢١ نسک (یعنی ٢١ جلد) بازیابی و احیا شد و تا پایان دوران ساسانی این کتاب، برقرار بود.
⤵️⤵️
١۶-
کتابی که در دوره ساسانی به نام اوستا گردآوری شد، شامل بخش‌هایی از اوستای اصیل بود که باقی مونده بود، به اضافه برخی از قدیمی‌ترین متون اساطیری ایرانی که در اوستا نبود اما به اشتباه وارد اوستا شد و توفیق اجباری شد تا این متون از خطر نابودی نجات پیدا کنند.
⤵️⤵️
کتابی که در دوره ساسانی به نام اوستا گردآوری شد، شامل بخش‌هایی از اوستای اصیل بود که باقی مونده بود، به اضافه برخی از قدیمی‌ترین متون اساطیری ایرانی که در اوستا نبود اما به اشتباه وارد اوستا شد و توفیق اجباری شد تا این متون از خطر نابودی نجات پیدا کنند.
⤵️⤵️
١٧-
بعد از اسلام و با از بین رفتن دین زرتشتی، اوستا هم به مرور پراکنده شد. تا قرن دو و سه هجری اوستا هنوز به صورت کامل وجود داشت (در کتاب دین‌کَرد که در اون زمان نوشته شده از کل اوستا صحبت شده). اما از قرن چهار هجری به بعد رفته رفته اوستا پراکنده شد.
⤵️⤵️
بعد از اسلام و با از بین رفتن دین زرتشتی، اوستا هم به مرور پراکنده شد. تا قرن دو و سه هجری اوستا هنوز به صورت کامل وجود داشت (در کتاب دین‌کَرد که در اون زمان نوشته شده از کل اوستا صحبت شده). اما از قرن چهار هجری به بعد رفته رفته اوستا پراکنده شد.
⤵️⤵️
١٨-
تا اوایل دوره صفوی حدود ١٢ نسک از اوستای ساسانی باقی مانده بود (در کتاب دبستان مذاهب که در این زمان نوشته شده این مورد ثبت شده). و بعد باز بخش‌های بیشتری از اوستا از بین رفت.
⤵️⤵️
تا اوایل دوره صفوی حدود ١٢ نسک از اوستای ساسانی باقی مانده بود (در کتاب دبستان مذاهب که در این زمان نوشته شده این مورد ثبت شده). و بعد باز بخش‌های بیشتری از اوستا از بین رفت.
⤵️⤵️
١٩-
امروزه از اوستای ٢١ جلدی دوره ساسانی، فقط حدود ٢٠% باقی مانده و مابقی از بین رفته. هرچند ممکنه روزی روزگاری نسخه‌های کامل‌تری از دل خاک بیرون بیاد اما فعلا ما فقط ٢٠% اوستا رو در اختیار داریم.
⤵️⤵️
امروزه از اوستای ٢١ جلدی دوره ساسانی، فقط حدود ٢٠% باقی مانده و مابقی از بین رفته. هرچند ممکنه روزی روزگاری نسخه‌های کامل‌تری از دل خاک بیرون بیاد اما فعلا ما فقط ٢٠% اوستا رو در اختیار داریم.
⤵️⤵️
٢٠-
البته همین ٢٠% هم بسیار زیاد هست و حدود هزار صفحه میشه. با این حساب ببینید اوستای دوره ساسانی چقدر بوده! و ببینید اوستای دوره هخامنشی قبل از سوزونده شدن توسط اسکندر چه کتاب فوق‌العاده عظیمی بوده!
⤵️⤵️
البته همین ٢٠% هم بسیار زیاد هست و حدود هزار صفحه میشه. با این حساب ببینید اوستای دوره ساسانی چقدر بوده! و ببینید اوستای دوره هخامنشی قبل از سوزونده شدن توسط اسکندر چه کتاب فوق‌العاده عظیمی بوده!
⤵️⤵️
٢١-
نکته آخر این که بخش‌هایی دیگه از اوستا در برخی از کتاب‌های پراکنده که از دوره ساسانیان باقی مونده مثل کتاب «زندبهمن‌یشت» و «بُن‌دَهِش» باقی مونده. این کتاب‌ها امروز موجود هستند.
منبع: کتاب زرتشت و زرتشتیان
تهیه این کتاب 👇
digikala.com/product/dkp-72…
نکته آخر این که بخش‌هایی دیگه از اوستا در برخی از کتاب‌های پراکنده که از دوره ساسانیان باقی مونده مثل کتاب «زندبهمن‌یشت» و «بُن‌دَهِش» باقی مونده. این کتاب‌ها امروز موجود هستند.
منبع: کتاب زرتشت و زرتشتیان
تهیه این کتاب 👇
digikala.com/product/dkp-72…
و دانلود نسخه PDF این کتاب از کانال تلگرامم 👇
t.me/Bahman_Ansari/…
t.me/Bahman_Ansari/…
برای نوشتن این رشتو ساعت‌ها وقت صرف شد. لطفا حتما ریتوییت کنید تا دیده بشه ❤️
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
