Mustafa Kemal Paşa’nın Acil Telgrafı / Hamid Bey’in Samsun’a Mutasarrıf Olarak Atanması Talebi
Mustafa Kemal Paşa 19 Mayıs 1919’da Samsun’a ulaşmasından sonra Samsun Mutasarrıfı Ethem Bey yerine bölgenin haiz olduğu önem dolayısıyla yeni bir mutasarrıf talebinde bulunuyor.+
20 Mayıs 1919 tarihli bu telgrafına göre bölgenin mülki görevlerinin geçici süreyle Kolordu Kumandanı Refet Bey’e verilmesinin bazı sakıncaları barındırdığı üzerinde durmuş. Sakıncadan kasıt nezaketli bir dönemde olması nedeni ile ehil bir mutasarrıfın bölgede bulunmamasının+
belgedeki tabirle Allah esirgesin bölgenin İzmir gibi bir akıbete maruz kalacağı olmuş. Bu durumdan sakınmak amacı ile önemli bir zatın asaleten sancağın başına geçmesi talebinde bulunarak bu makam için Dahiliye Nezareti eski müsteşarı Hamid Bey’i tavsiyede bulunuyor.+
Mustafa Kemal Paşa, Ethem Bey’in eski müsteşar olduğu için bir nevi tenzil-i rütbe sayılabilecek bu atamayı vatani ve vicdani bir görev kabul edeceğine inandığını belirtmiş.+
Hamid Bey’in kendisine dair beklentileri boşa çıkarmadığı 10 gün sonra Havza’dan yazılan ikinci telgrafta Hamid Bey’in bir İngiliz Harp gemisi ile Samsun’a gelerek göreve başlamasının belirtilmesiyle anlaşılıyor.+
Bundan tam 195 sene önce 15 Haziran 1826 günü Osmanlı ordusunun mühim unsuru olan yeniçeri ocağı yine isyana kalkışmış ancak bu kez isyana hazırlıklı olan Sultan II. Mahmud ve ona tabi askerler, devlet erkanı, ulema ve ahali tarafından kanlı bir şekilde bastırılmıştı.+
Üç gün boyunca sürecek olan yeniçeri avı 6000’i aşkın yeniçeri askerinin idamıyla, Aksaray’da bulunan kışlalarının tamamen imhasıyla sonuçlanacaktı. Bunun yanı sıra askeri sistem ve devlet sistemi büyük değişikliklere uğrayacaktı.
Dönemin yabancı neşriyat yapan İzmir adlı gazetesinde misli görülmemiş bir hadise olarak anlatılan yeniçerilerin son isyanına karşı II. Mahmud halkın, medreselilerin, tersane, topçu ve humbaracı askerlerinin desteğini almıştı.