Thread by @pokrath

#ฝีดาษลิง (an update)
ข้อเท็จจริง
1. โรคนี้ระบาดอยู่ในทวีปแอฟริกานานแล้วพบครั้งแรกในลิงที่ศูนย์สัตว์ทดลอง (เลยตั้งชื่อว่า #monkeypox ) เมื่อ 1958 พบว่ามีเคสในคนเมื่อปี 1958 และการระบาดเป็นครั้งคราวแต่จำกัดอยู่บางพื้นที่ของทวีปแอฟริกาจนปี 2003 1/7

2. เมื่อปี 2003 มีเคสนอกแอฟริกาเป็นครั้งแรก พบในสหรัฐอเมริกาซึ่งเป็นเคสที่นำเข้าจากแอฟริกาทำให้มีคนป่วยเพียง 47 เคส สาเหตุมาจากการนำสัตว์เลี้ยงฟันแทะ (rodents) จากประเทศกาน่าที่ติดเชื้อไวรัสฝีดาษลิงเข้ามา แล้วไปติดหนูแพรรี (prairie dogs) ซึ่งเลี้ยงอยู่ใกล้กัน 2/7

หนูแพรรี่เป็นสัตว์เลี้ยงที่นิยมของชาวอเมริกันจึงทำให้เกิดการติดเชื้อนำไปสู่การระบาดใน 6 รัฐ แต่ไม่ได้กระจายอย่างกว้างขวาง
3. นอกจากเหตุการณ์ 2003 แล้ว ยังพบฝีดาษลิงนอกแอฟริกาในอีกหลายประเทศ เช่น พฤศจิกายน 2021 มี 1 เคสในผู้ป่วยที่เดินทางกลับจากไนจีเรีย และ 3/7

8 พฤษภาคม 2019 ที่สิงคโปร์พบ 1 เคสในผู้ป่วยไนจีเรียที่เดินทางเข้าสิงคโปร์ ไม่มีการระบาดเกิดขึ้น แสดงว่าการติดต่อแพร่เชื้อจากผู้ป่วยไปยังผู้อื่นเกิดขึ้นได้ยากกว่าโควิดมากๆ จะต้องมีกิจกรรมที่ใกล้ชิดกันจริงๆถึงมีการติดต่อได้ และมีข้อมูลเพิ่มเติมว่า โรคนี้มักระบาดหลังมีอาการ 4/7

ซึ่งต่างจาก #โควิด ที่สามารถแพร่เชื้อไวรัสได้ตั้งแต่ไม่มีอาการ (เป็นหนึ่งในเหตุผลว่าโควิดสามารถระบาดได้กว้างขวางเพราะผู้แพร่เชื้อยังไม่ป่วย) 4. ไวรัสที่ก่อโรคฝีดาษลิงดูเหมือนมี 2 สายพันธุ์โดยมีสายพันธุ์หนึ่งดุกว่า (Congo basin) อีกสายพันธุ์หนึ่ง
5/7

6. ข้อมูลพันธุกรรมของไวรัสในเวฟปัจจุบันยังออกมาไม่มาก แต่ผู้ป่วยเวฟนี้อาการค่อนข้างเบาโดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้ป่วยผู้ใหญ่ ส่วนผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรงเป็นผู้ป่วยเด็กเป็นหลัก
5. โรคนี้มียาและ #วัคซีน นะครับ แต่อาจผลิตไม่ทันถ้าต้องใช้ทั้งโลกแบบโควิด 6/7

โชคดีว่าโรคนี้ไม่น่าระบาดอย่างกว้างขวาง การให้ยาเฉพาะกลุ่ม หรือวัคซีนเฉพาะเฉพาะประชากรเป้าหมายอาจไม่ลำบากมากนัก ลองดูสถานการณ์อีก 4 สัปดาห์นะครับ ระหว่างนี้ป้องกันตัวเองจากโควิด ก็เท่ากับป้องกันตัวเองจากฝีดาษลิงไปในตัวนะครับ :) 7/7

อ้าาากกกกก พบในคน 1970 นะครับ พิมพ์ 1958 สองรอบ งงตัวเอง ขอโทษครับ