Borsa ile ilgili yazılan bir çok kitapta, paylaşımda, videoda orta uzun vade yatırımcılar icin en güzel kazanç yolunun doğru hisseyi doğru zamanda alıp, sıkıca, uzun süre elde tutmaktan geçtiğini söylüyorlar. #borsa#bist100#endeks#uzunvade
Genelde günlük veya kısa vade al sat (trade) yapmayan bu yatırımcılar, doğru hisseyi doğru zamanda alıp , hisse yükseldikce ellerinde de tutarak harika getiriler elde etmişler. ( ingilizce olarak “Buy right, sit tight” seklinde ifade ediliyor).
Bu bilgiselde orta uzun vade yatırımcılar icin doğru hisse secim kriterleri ve doğru alım zamanları hakkında düşündüklerimi paylaşmak istiyorum. Öncelikle belirtmem gerekir ki hisse alım ve satımı aslında bir ihtimaller / olasılıklar seçimidir.
Amaç fiyatı artacak olan hisseleri, hatta daha doğrusu en fazla/hızlı aratacak olanları seçme ihtimalimizi arttırmak. Kaynaklardan gördüğüm kadarıyla, bu ihtimalleri arttırmak için alıma uygun hisseleri ve doğru zamanı, objektif kriterlere / kurallara göre belirlemek gerekiyor.
Peki nedir bu kurallar ;
Kural 1⃣ : Hissenin temeli güçlü olmalı.
Öncelikle ve en önemlisi hissenin temeli güçlü olmalı. Çoğu yatırımcı bilanco okumayı, finansalları yorumlamayı bilmeyebilir.
Fakat en azından şu kritere dikkat etmesi bile çok önemli : hisse düzenli şekilde büyüyor, kar elde ediyor olmalı, veya en azından gelecek yıllarda karının büyüyeceginden emin oldugunuz bir hisse olmalı. Temel analiz ile ilgili bir fikriniz yoksa bile internette ⬇️
temel analiz yapan çok kişi var. Bu kişileri takip edebilir, ortak hisselerini değerlendirmeye alarak başlayabilirsiniz. Ek olarak bazı web site ve uygulamalar ile hisselerin temel analizine ve finansal oranlarına bakarak fikir sahibi olabilirsiniz. örnek @fintables@FinfreeApp
Kural 2⃣ : Endeksin trendi yukarı yönde olmalı.
Her 4 hisseden en az 3’ü, hatta belki de daha da büyük bir oranda , endeksi, piyasayi takip ediyor. Endeks yukarı gidiyorsa yukarı , aşağı gidiyorsa aşağı gidiyor. Bu sebeple endeks aşağı giderken yaptığınız alımlarda sizin ⬇️
hissenizin de aşağı gitme ihtimali bir hayli yüksek. Hatta endekse genel bir satış geldiyse, hisseniz, sektörü ne kadar güçlü olursa olsun, bu satıştan nasibini alıyor. Dolayısı ile endeksin trendi yukarı iken alım yapmak alım yaptıgınız andan itibaren kazanmak açısından önemli.
Trendleri ise basitce fiyat grafiginin yükselen tepeler ve yükselen düşükler yapıp yapmadığına, veya günlük grafikte fiyatin hareketli ortalamalarının eğiminin ( 21 - 50 günlük ) yukarı yönlü olup olmadığına bakabiliriz. Yükselen trende örnek vermek gerekirse ;
Kural 3⃣ : Hissenin kendisi de yükselen bir trendde olmalı.
Trendi yukarı yönlü olan bir hissenin kazandırma ihtimali , düşen trenddeki hissenin kazandırma ihtimalinden daha yüksektir.
Hisse düşen bir trendde ise, hisse de satıcılar hakim ise şurdan döner, burdan döner, çok düştü , çok ucuzladı, götüreceklermiş vs. dememek ve düşen trenddeki hisseye bulaşmamak lazım. Çok beğendiğiniz bir hisseyse bile trendinin yukarı döndüğünü görerek almakta fayda var.
Karşıt yatırım olarak geçen, hisse tepe fiyatından en az %50 düştüğü icin alım yapılan yatırım tarzının verimli bir tarz olduğunu düşünmüyorum ve sadece çok düştü diye düşen trenddeki hissede alımı kesinlikle tavsiye etmiyorum.
Kural 4⃣ : Grafik olarak bazı temel formasyonlara uygun olmalı.
Bazı teknik formasyonlar alım için en verimli , kazanc/kayıp ihtimalinin (R/R) en yüksek oldugu zamanları gösterebiliyor. Hisse veya hisseleri sectikten sonra bu formasyonları da gözlemliyorsak hissede ⬇️
kısa vadede de kazanclı cıkma ihtimalimizi arttırmıs oluyoruz. Nedir bu temel formasyonlar;
Fincan kulp, ikili dip, yatay taban oluşumu, bayrak formasyonu (özellikle uzun direkli dar yatay bayraklar), yükselen üçgen formasyonu, Darvas kutusu. Bunlara örnek vermek gerekirse;
Tabi trendin yukari yönlü olması veya hissede bahsedilen formasyonların olması illaki hissenin yükselecegi anlamina da gelmez. Formasyonlar çalışmayabilir. Bu sebeple kazanc/kayıp ihtimali (reward/risk ratio) kavramından bahsedilir.
Formasyon calısırsa kazandıracagı muhtemel getiri ile calısmazsa zarar kes noktasında kaybedilecek tutar arasındaki oranı gösteren bu ifade ne kadar büyük olursa potansiyel kazanclar da o kadar büyük olacaktır.
Ayrıca formasyonlar ile ilgili olarak şunu söylemeden de geçemeyecegim. Pat diye göremediginiz formasyonların geçerliliğinin de düşük olduğuna inanıyorum. Özellikle her grafikte formasyon aramanın, grafigi formasyona uydurmaya çalışmanın faydasından cok zararı olur bence.
Kural 5⃣ : Fiyatta sıkışma ve oynaklığın düşmesi. (volatility contraction)
Fiyatta sıkışma ve oynaklığın düşmesi hissede alıcı ve satıcıların dengelendiğini gösterir. Özellikle hacim de düşüyorsa satıcıların azaldığını gösterebilir.
Bu formasyonun gözlemlendiği zamanlarda hissenin bir sonraki yukarı kırılışından önce hisse de pozisyon alınabilir. Eğer hisse yukarı değil de aşağı gidecek olursa da zarar kes seviyesi sıkışmanın hemen altında bir yer olacağı için küçük bir zararla pozisyondan çıkılabilir.
Fakat burada dikkatli de olmak gerekiyor, özellikle büyük oyuncular, spekülatörler, robotlar , bu zarar kes emirlerini avlamak istedikleri icin anlık olarak ve kısa zaman aralıklarında destek ve dirençleri kırdırabiliyorlar.
Bu sebeple zarar kesleri endekste genel bir satış yoksa destek kırıldıgında degil de akşam kapanışa yakın zamanda fiyatın seviyesine göre yapmak daha iyi olabilir. Fiyatta sıkışma ve oynaklığın düşmesine örnek grafikler;
Kural 6⃣ : Sıkışma bölgelerinin hacimli kırılması ve kayda değer güçlü bir mum bar oluşması.
Yükselen fiyatla beraber gelen hacim hisseye alıcı ilgisini ve güçlü bar da endekse ve diğer hisselere göre güçlülüğü ve momentumu gösterecektir.
Özellikle direnclerin kırılma barlarında ortalama hacmin çok üstünde bir hacim oluşup oluşmadığına bakmak gerekir. (mesela x2) Hacimsiz kırılışların sahte (fake) olma ihtimali bir hayli yüksek.
Kural 7⃣ : Hisse kendi sektöründeki lider hisse olsun.
Hisselerin hareketleri bulundukları sektörün hareketi ile bağıntılıdır. Bir sektöre alım geldiyse o sektördeki bütün hisseler az cok nasibini alıyorlar. Bu sebeple öne cıkacak olan sektörün lider hissesini secmek ⬇️
kazanma ihtimalini ve karlılıgını arttıracaktır. Eğer 2 farklı hisse arasında kaldıysak da daha güçlü duran sektördekini seçmek daha iyi olabilir.
Kural 8⃣ : Hisse sığ olmamalı.
Çok sığ hisseleri, finansal temelleri çok sağlam bile olsa, kurumlar fonlar alamadığı, hisseye giremediği için hisse yukari hareketini yapamayabilir.
Günümüz şartlarında Borsa İstanbul’da bir hisseye likit demek icin sanırım günlük ortalama hacmi en az 20 milyon TL olmalı. 10 milyon TL hacmin altına ise sığ diyebiliriz.
Özetle hisse secim kurallarımız ;
1⃣) Temeli güçlü olmalı
2⃣) Endeksin trendi yukarı yönde olmalı
3⃣) Hissenin kendisi de yükselen bir trendde olmalı
4⃣) Grafik olarak bazı temel formasyonlar bulunmalı
5⃣) Fiyatta sıkışma ve oynaklığın düşmesi
6⃣) Sıkışma bölgelerinin hacimli kırılması ve güçlü bir alım mumu oluşmalı
7⃣) Hisse kendi sektöründeki lider hisse olmalı
8⃣) Hisse sığ olmamalı
Eğer alacağımız hisseyi secerken bu kriterlere dikkat edersek , fiyati gelecekte de artacak , bize daha cok kar birakacak hisseyi secmis olma ihtimalimizi de arttırırız.
Çevremde gördügüm orta uzun vade yatırımcılar genelde %100 malda oldukları ve nakitte bekleyemedikleri icin ellerindeki hisseleri doğru / ideal alım zamanda almamış olabiliyorlar.Fakat bu kriter ve kurallara dikkat ederek en azından hisse geçiş zamanlamalarını iyileştirebilirler
2022/03 sonrası güncel takip listem.
AL SAT tavsiyesi DEĞİLDİR!
Her hisse her yerden alınmaz!
Uzunlar özellikle düzeltmelerde düzenli toplanabilir.
Ben uzun vadeci değilim, bilanço, teknik ve trende göre hareket eden kısa - orta vade al satçıyım #XU100#BIST100#ENDEKS#BORSA
Bir önceki listemden #TCELL , #DEVA ve #CIMSA 'yı cıkardım.
TCELL ve DEVA telekom ve saglık sektöründe olmaları, 2022 de sektörlerinin reel enflasyon kadar büyümeyi yakalayamama ihtimali, son bilançolarini beğenmemem ve düşük performansları sebebi ile listeden cıkardım. ⬇️
#CIMSA ise yurtici yerine yurtdışında büyüme gibi güzel bir strateji uygulamakla beraber yatırımların bilancoya nasıl ve ne zaman yansıyacagını bilmedigim, şirketi yeterince iyi tanıyacak kadar da vakit ayıramadıgım için cıkardım.⬇️
Büyüme hisseleri tahminleri arasında #ARDYZ ismi sıkca geçti. Açıkcası her ne kadar halka arzına katılmış ve erkenden de çıkmış birisi olsam da firmayı pek tanımıyorum. Dolayısı ile büyüme potansiyeli üzerine biraz araştırma gereği hissettim.
Bunun haricinde gördüğüm firmanın Hacettepe Teknokent'te olması sebebiyle 2023 e kadar çeşitli teşviklerden faydalandığı. Yazılım ve sistem çözümleri geliştiren şirketin, yazılım, donanım, danışmanlık, anahtar teslim sistem entegrasyon projeleri ana faaliyetleri.
1⃣ Gecen sene (2019) mart-haziran arasinda bir süre vadeli piyasalarda gün içi al sat yapma (daytrade) imkanı buldum. Mart-haziran arasindaki 4 aylık bu süreçteki tecrübelerimi paylaşmak istiyorum. #borsa#viop#endeks#bist100
2⃣ Öncelikle en son söyleyeceğimi başta söyleyeyim;
Viop’ta daytrade ile sürdürülebilir bir şekilde kazanmanın bir yöntemini ben bulamadım, gün içi nerdeyse rastgele bir hareket (random) var, üstelik yaşanan stres de cabası. Bu sebeple daytrade'i kimseye tavsiye etmiyorum.
3⃣ Peki bu 4 ay nasil geçmişti;
Mart ayında, temel indikatörlerden olan RSI , momentum gibi indikatörlere göre aşırı satılmışları AL, aşırı alınmışları da SAT şeklinde bir strateji uygulamaya karar verdim. Yaptıgım backtestler aslında kar etmiyordu.