Firma Değeri/FAVÖK (FD/FAVÖK) çarpanını anlatalım. Temel #değerleme çarpanlarından birisidir ve F/K oranına en kolay ve güzel alternatif çarpandır. Bu çarpanı anlatmadan önce FAVÖK nedir ve nasıl hesaplanır bunu açıklamak gerekiyor. #borsa#yatırım
#FAVÖK = Faiz Amortisman Vergi Öncesi Kar (En: #EBITDA). Net kar rakamına ulaşmadan önceki Net Faaliyet Karı + #Amortisman formülüyle hesaplanır. Net Faaliyet Karı (NFK) ise faaliyet karına diğer gelir ve giderlerin dahil edilmemiş versiyonudur.
Amortisman ve İtfa giderleri nakit çıkışı yaratmayan ama gider yazılarak karı düşüren bir kalemdir. Bu nedenle bunu geri ekliyoruz. Diğer gelir ve giderler de dönem dönem tekrarlanmayabilir ve şirketin faaliyet performansını olumlu/olumsuz çarpıtabilir, bu yüzden hariç tutulur.
NFK hesaplamanın diğer bir yöntemi de brüt kar – genel yönetim – pazarlama – arge giderleri şeklindedir. Dolayısıyla FAVÖK = brüt kar – genel yönetim – pazarlama – arge giderleri + amortisman diyebiliriz. Amortisman rakamını nakit akış tablosundan bulmanız gerekir.
FAVÖK neyi temsil eder? Şirketin hammadde, işçilik, yönetim, satış, dağıtım, geliştirme gibi tüm giderlerinden sonra kalan ve nakit olan karını ifade eder. Net karla arasında vergi, finansman ve yatırım gelir giderleri gibi farklar vardır.
Ayrıca belirtmem gerekir ki, farklı kaynaklarda farklı FAVÖK hesaplamaları görebilirsiniz. Yukarıda anlattığım formül İş Yatırım’ın kullandığı formüldür. Firma Değeri hesaplamada da İş Yatırım formülünü kullanmıştık.
Firma Değeri bir şirketi borçları ve nakiti ile değerlendiriyordu. FAVÖK de şirketi finansman, yatırım, yan gelir ve giderler ile vergi hariç değerlendiriyor, faaliyet gücüne bakıyor. F/K oranı ile FD/FAVÖK oranı paralel olan ve farklı olan senaryoları örneklerle anlatacağım.
F/K yüksek FD/FAVÖK düşük senaryo: Bu şirketlerin yukarıda yazılan faaliyet dışındaki giderleri yüksek olduğundan faaliyet karını eritmekte ve net kar düşük kalmaktadır. Faaliyet dışı giderleri kontrol edebilirlerse net karı yükselir ve F/K oranı da düşüp şirket ucuzlar.
F/K düşük FD/FAVÖK yüksek senaryo: Bu şirketlerin faaliyet dışı gelirleri yüksektir, örneğin iştirak karı, faiz geliri, tek seferlik yatırım/kur gelirleri olabilir. Net karın faaliyet karından düşük olması net karın sürekliliği açısından incelenmelidir. F/K tekrar yükselebilir.
F/K ile FD/FAVÖK oranı yakın senaryo: Bu şirketlerin faaliyet dışı gelir ve giderleri dengeli ise faaliyet karından net kara inilirken fazla kayıp yaşanmıyordur ve net kar faaliyet karından yüzdesel çok farklı değildir. Sürdürülebilirlik açısından daha güvenlidir.
Üstteki üç senaryo FAVÖK – Net Kar farklılığını baz alıyordu. Ayrıca şirketin çok borçlu olması veya çok nakit taşıması senaryoları da vardır. Net borcu çok olan bir şirketin faaliyet karı = net kar olsa bile borçlar FD’yi artırır ve FD/FAVÖK yüksek çıkar.
Tersi durumda, faaliyet karı = net kar olan ancak piyasa değerine göre çok fazla net nakdi olan bir şirketin FD/FAVÖK oranı, F/K oranından daha düşük çıkacaktır. FD/FAVÖK oranı bu şekilde size F/K oranı yanıltıcı olan şirketlerde ikinci bir filtre imkanı sağlar.
#aygaz karları iştirak kaynaklı olduğundan fd/favök yüksek f/k düşük #sumas net nakit olduğu için fd/favök oranı f/k'dan daha düşük #sasa net kar ile favök arasındaki orantı, pd ve fd arasında dengeli olduğundan çarpanlar çok yakın
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
Borsada genelde elimizdeki hisseleri başkalarının beğenmesi, takdir etmesi, onaylaması gereğini psikolojik olarak hissediyoruz. Değer yatırımı uzun süre sıkıcı hisselerde beklemenizi gerektirebilir. Çevreniz sizi onaylamazken devam edecek kararlılığa sahip olmanız gerekiyor.
2021 yılını #info hissesinde geçirdim. Şirket temel olarak önce zayıf bir dönem geçirdi, ardından toparlandı. Şirkete temel olarak inanırken 1 yılın ardından çevremden gelen olumsuz yorumlar nedeniyle psikolojik olarak devam edemedim ve hisse değiştirdim. Sonuçta hisse 4x yaptı.
2019 ve 2020 yıllarını #sumas hissesinde geçirdim. 15 aylık yatırımdan yaklaşık %300 karla ayrıldım. Eğer 12. Ayda pes etseydim %50 karla ayrılacaktım. Getirinin çoğu kısa zaman dilimlerinde oluşuyor, bunu yakalamak için de hissede uzun süre bulunmak gerekiyor.
Değer Yatırımcılığı İçin Küçük Kitap’ı bugün bitirdim. Kitapta yazar genel olarak “#değer”i satın almanın beklentiler nedeniyle kazanç ve varlıklarına göre yüksek fiyatlanan şirketleri almaya galip geldiğine olan inancını ilmek ilmek işleyerek anlatmış. #borsa#yatırım#temettü
Yazara ve atıf yaptığı akademik araştırmalara göre düşük değerleme çarpanları ile fiyatlanan hisseler gelecekte yüksek fiyatlanan hisseleri yenmektedir. Bu nedenle düşük F/K ve PD/DD oranlarına yatırım yapmak mantıklıdır.
Ayrıca piyasaya göre kötü performans gösterip geride kalan hisseler piyasaya göre çok iyi performans gösteren ve “büyüme hisseleri” olarak adlandırılan yüksek çarpanlı şirketlere göre ilerleyen zamanda daha iyi getiri yaratırlar.
Şirketler bazen bilançolarında yazan #özkaynak'lardan fazlasına sahip oluyorlar. Bir varlığın kayıtlı değeri eski kaldığında bu durum yaşanabiliyor. Genellikle de arsa, iştirak, makine, taşıt, bina gibi varlıklardan kaynaklanıyor. #borsa#yatırım#değerleme
Hisse geri alımlarından dolayı da düzeltme yapmak gerekiyor. Başka şirketten alınan hisse varlık yazılırken geri alınan hisse özkaynak içinde eksi değerle gösterilir. Sebebi sermayenin dışarıdaki hisseleri, geri alınmış hisselerin de içerideki hisseleri temsil etmesi nedeniyledir
Sermaye genellikle 1 TL nominal üzerinden dışarıdaki hisse sayısını verir. 1 mn TL sermaye demek 1 milyon adet hissedir. Geri alınan hisse kaydı maliyet üzerinden yapılır. Şirket %10 hissesini 1 mn TL’ye geri aldıysa bilançoda özkaynaklar içinde (1.000.000) eksi olarak yazılır.
#Vadeli spot üzerine inşa edilmiş bir #türev piyasadır. Pay vadeli için hisseler dayanak varlıktır. Birbirlerine şöyle etki ederler: spot piyasada dolaşımda belirli miktar #hisse vardır. Vadelide ise sözleşme olması için en az iki taraf emir verip sözleşmeyi başlatabilir. #viop
Vadelide açılmış sözleşmenin adı üzerinde bir de vadesi bulunur. Örnek Eylül kontratı demek, Eylül sonunda pozisyonun uzun tarafı hisseyi alma sözleşmesi yapmışken sözleşmenin kısa tarafı satma sözleşmesi yapmış olur. Pay vadelide 1 sözleşme 100 adet hisseye karşılık gelir.
Bir hisseyi spottan almak yerine vadeliden almanın iki avantajı vardır, kaldıraç oranı kullanarak aynı tutardaki hisseyi daha az para yatırarak alırsınız, ayrıca bu paraya faiz geliri elde edersiniz. Vadelide satış yapmanın avantajı da ileri vadede yüksekten satma hakkı olmasıdır
Piyasa Değeri ve Firma Değeri farkını anlatmak istiyorum. Firma Değeri (En: Enterprise Value) Türkçe’de bazen Şirket ve İşletme Değeri olarak kullanılıyor. Piyasa Değeri hesaplamasını dün akışta paylaşmıştım. Kısaca sermaye x hisse fiyatı ile bulunur ve piyasada oluşan değerdir.
Firma değerinin farkı, şirketin net borç durumunu piyasa değerine dahil eder. Net borç tanımına da değinmek gerekiyor. Net borç şirketin kısa ve uzun vadeli finansal yükümlülük toplamından nakit ve nakit benzerleri ile kısa vadeli finansal varlıkların çıkarılmasıyla bulunur.
Formülize etmek gerekirse:
-Piyasa Değeri (PD) = Sermaye x Hisse Fiyatı
-Firma Değeri (FD) = PD + Net Borç
-Net Borç = Kısa Vadeli Finansal Borçlar + Uzun Vadeli Finansal Borçlar – Nakit ve Nakit Benzerleri – Kısa Vadeli Finansal Yatırımlar
F/K oranı hakkındaki akışa yüksek beğeni geldi. PD/DD oranı hakkında da bilgi verip düşüncelerimi akışta açıklayayım. #Piyasa Değeri / #Defter Değeri oranı, şirketin bir #hisse fiyatından yola çıkarak tüm şirketin değerini, bilançodaki #özkaynak'ları ile kıyaslamaktadır.
Piyasa Değeri = Hisse Fiyatı x Sermaye formülü ile hesaplanır. Örnek 1 milyon sermayesi olup 100 lira hisse fiyatı olan şirketin Piyasa Değeri 100 milyondur. Hisse fiyatı borsada yani piyasada oluştuğundan adına piyasa değeri denilmektedir.
Defter Değeri = Özkaynaklar, Burada defterden kasıt muhasebe kayıtları anlamına gelir. Şirketin muhasebe değeri, net değeri de denilmektedir. Özkaynaklar ise şirketin tüm varlıklarından tüm yükümlülüklerinin çıkarılması ile hesaplanır.