در سالهایی نه چندان دور در دههی چهل خورشیدی ایران، شاهد یک معجزه اقتصادی بود رشد صنعتی بالا و تورم پایین که در تاریخ ایران از زمان صفویه سابقه نداشت انقلاب سفید شاه و ملت، جامعه را دگرگون کرده بود و هرسال خیل عظیمی از مردم از گرسنگی مطلق که میراث حکومتهای پیشین بود خارج میشدند/۱
در منطقه، عربستان با وجودی که صاحب بزرگترین ذخایر نفت بود پس از ایران حرکت میکرد رشد صنعتی ایران از برخی از کشورها که امروز به جرگه کشورهای صنعتی پیوستهاند بیشتر بود زمانیکه کره جنوبی موتور سه چرخه مونتاژ میکرد اتوموبیلهایی مانند پیکان و شورولت در ایران مونتاژ میشد /۲
پایه صنایع فلزی، الکترونیک، کشاورزی مدرن و پتروشیمی در آن دوران محکم شد این شتاب توسعه با نرمی و مهربانی خارقالعاده #محمدرضاشاه در ایران اجرا میشد توسعه برخلاف تصور عامه، روندی آسان نیست در توسعه باید پسانداز کرد و این پسانداز در بیشتر موارد توام با گرسنگی است /۳
وقتی کشوری میخواهد ثروتمند شود حتی با وجود داشتن پول آن را مصرف نمیکند در زمان انقلاب صنعتی در انگلستان کودکان ۱۴ ساعت در روز کار میکردند در آمریکا که ثروتمندترین کشور جهان از نظر منابع طبیعی است داستانهای جاناشتینبک در مورد فقر کارگران مثالزدنی است /۴
در کشورهایی مثل چین، کره جنوبی، تایوان، سنگاپور و هنگ کنگ، نرخ استثمار کارگران چنان بالا بود که توسعه آنها در محافل آکادمیک جهان به #توسعه_خونین معروف شده است
با وجود این، در ایران بعنوان مثال رانندگان شرکت واحد اتوبوسرانی تهران در سال ۱۳۴۴ خانه ویلایی دریافت کردند /۵
که اقساط آن فقط ۲۰ درصد حقوق آنها بود برایشان مدرسه و پارک هم ساخته بودند و تا سالها برق آنها مجانی بود برخی از این رانندگان باوجود اینکه خانه داشتند برای گرفتن خانه دوم اقدام میکردند آری حکومتها همیشه مقصر نیستند مردم اگر عادت به فساد کرده باشند عادت از سر آنها به سادگی نمیرود/۶
پرسش اینجاست که چرا #شاهفقید با وجود این همه امتیازی که به طبقات محروم میداد و راه را برای فرزندان آنها باز میگذاشت تا پیشرفت کنند دوام نیاورد و همان طبقه علیه او شورید؟ یافتن دلایل انقلابها کار دانشمندان علوم اجتماعی است اما قصد بنده ریشهیابی دلایل انقلاب نیست /۷
مقصود اینست که نشان دهم چگونه شایستهسالاری میتواند در کشوری مثل ایران پایههای حکومت را سست کند
ایران تا سال ۱۳۵۳ همواره کسری بودجه داشت زیرا سهم بودجه های عمرانی و سازندگی در کل بودجه بسیار بالا بود و تمام درآمد نفتی ایران در آن زمان خرج سرمایهگذاری در زیرساختهای کشور میشد /۸
و الباقی هم به صورت ذخیره باقی ماند که بعد از انقلاب دولت موقت بازرگان در روزنامهها با اعلام ذخیره ارزی ۸ میلیارد دلاری به آن اعتراف کرد. /۹ #مهسا_امینی
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
همیشه برایم جالب است که چرا اکثریت قریب به اتفاق کسانی که یک دوره تاریخی مشخص در ایران را نقد میکنند آنرا با شرایط جهانی و منطقهای همان دوره نمیسنجند؟ یعنی یا بدون ترازو، و در شرایطی معلق به خردهگیری صرف میپردازند و یا با یک نگاه کاملا مبتدیانه بدون درنظر گرفتن اصول اولیه /۱
نقدِ تاریخی شرایط آن دوره را با عینک امروزی بررسی میکنند
وقتی کسی میگوید مخالفان در دوره پهلوی هم همچون امروز سرکوب میشدند و در دوره رضاشاه یا محمدرضاشاه هم همچون امروز زندانیان سیاسی وضعیت خطیری داشته و از حقوقی چون دادگاه عادلانه برخوردار نبودند و در یک کلام در آنزمان هم /۲
مانند امروز دموکراسی به پای شعارهای دیگر قربانی میشد(چقدر این جملات در تحلیلهای همهروزه برایتان آشناست) این یعنی نویسنده نه تنها انصاف را به کلی فراموش کرده بلکه کمترین علاقهای به رعایت اصول اولیه تاریخنگاری هم ندارد!
حکومت رضاشاه با چه حکومتی مقایسه میشود؟ با بلژیک 2018؟ /۳
موج مهاجرت از روستا به شهر از دههی چهل خورشیدی در ایران آغاز شد و به دنبال خود حاشیهنشینی در شهرهای بزرگ مخصوصا پایتخت را بوجود آورد به قول هانتینگتون (نظریهپردازِ سیاسی بزرگ) یکی از نتایج اولیه همیشگی صنعتی شدن همین است ایران در دهه چهل گامهای بلندی به سمت صنعتی شدن برداشت/۱
رشد اقتصادی ایران دو رقمی شد و طبیعتا بخش کشاورزی و روستایی در عین رشد به پای بخش صنعتی و بازرگانی شهری نرسید برخلاف آنچه مشهور است این موج مهاجرت ربط زیادی به اصلاحات ارضی نداشت بدون اصلاحات ارضی هم تهران انقدر جذاب بود که صدها هزار نفر به سمت آن هجوم میآوردند /۲
جمعیت تهران در عرض 16 سال 180% رشد کرد!! از 1.8 میلیون به 4.5 میلیون رسید طبیعتا زمین و خانه گران شد از این 4.5 میلیون نفر اگر صدهزار نفر نتوانسته باشند خانه پیدا کنند و درحاشیه شهر به صورت غیراصولی ساکن شده باشند(که مطمئن نیستم) این یعنی مدیریت کلانِ شهرسازی کشور و شهر تهران /۳
آمارها نشان میدهد که در دهه سی خورشیدی که آقایان جبهه ملی شعار دموکراسی میدادند فقط 33 درصد جمعیت شهری ایران باسواد بود و از آنان هم 70 درصد در حد ابتدایی سواد داشتند این وضعیت در دهه پنجاه با سیاستهای شاه تغییر کرد جای باسواد و بیسواد در جدول عوض شد و از میان باسوادان هم /۱
بخش مهمی تحصیلات متوسطه داشتند و جمعیت دانشگاه دیده هم سه برابر شد بنابراین تازه در اواخر دهه پنجاه میشد کم کم دربارۀ دموکراسی یعنی واگذاری کنترلشدۀ بخشهایی از قدرت به مردم صحبت کرد
حرف زدن از دموکراسی در ایران دهه سی خورشیدی یعنی گوینده یا دموکراسی را نمیشناسد یا /۲
ایران دهه سی را،
حرف از دموکراسی قبل از #رضاشاه که درصد سواد تکرقمی بود و تعداد کل تحصیلکردههای دانشگاهی به صد نفر هم نمیرسید که واقعا مضحک است از این رو گفتهاند که دموکراسی بدون دموکراتها نمیشود
متاسفانه بسیاری از هواداران #پهلوی دنکیشوتوار با دموکراسی مبارزه میکنند /۳
کسی که میگوید شاه باید قدرت را با انتخابات آزاد به مجلس میداد تا جلوی انقلاب را میگرفت دقت نمیکند که در آلمان، نازیها از مسیر رایشتاگ (پارلمان) قدرت را گرفته و بعد قبضه کردند و بعد آن را بستند از مسیر پارلمان آمدن به معنای پارلمانسالاری تا ابد نیست /۱
تازه آلمانِ جمهوریِ وایمار (قبل از هیتلر) از منظر فلسفه و فرهنگ مدرن کجا، ایران قرن بیستم کجا؟
کسیکه میگوید اگر شاه فضای سیاسی را باز میکرد و قدرت را به مجلس و مردم میداد ما به دموکراسی میرسیدیم به این مهم توجه ندارد که در همین ایران خودمان مصدق که سال ۱۳۳۰ از مسیر پارلمان آمد /۲
اختیارات قانونگذاری از مجلس گرفت و بعد آن را بست سنا و دیوان عالی را هم بست و ارتش را هم گرفت و از ۲۸ ماه حکومت ۲۰ماه حکومت نظامی در تهران برقرار کرد تجربۀ تاریخی نازیها و جمهوری وایمار منجر به شکلگیری یک ضربالمثل در غرب شد که "دموکراسی، منهای دموکراتها نمیشود" /۳
حقیقت اینست که اتحاد اسلامگرایان و جبهه ملی علیه قانون اساسی محدود به سال ۵۷ نبود و جبهه ملی یک جریان تروریستی-فاشیستی بودند که با ترور و ایجاد رعب و وحشت و البته عوامفریبی میخواستند قدرت را در ایران قبضه کنند که به لطف وجود نهاد #پادشاهی که حافظ قانون اساسی بود موفق نمیشدند/۱
جبهه به اصطلاح ملی چگونه از طریق ایجاد رعب و وحشت که مشابه اقدامات حزب ناسیونال سوسیالیسم آلمان است توانست پس از ترور رزمآرا، با اقلیت ۸ نفری که در مجلس داشت رأی ۹۵ نفر از نمایندگان وحشتزده را به پیشنهاد شوم ملی شدن صنعت نفت بگیرد؟ درحالیکه تا قبل از تهدید و ترور رزمآرا /۲
حتی ۱۵ نفر از نمایندگان راضی نشده بودند که پیشنهاد را امضاء کنند
مصدق قبل از ترور رزمآرا در مجلس قسم یاد کرد که رزمآرا را به قتل میرساند و بعد رزمآرا توسط گروه تروریستی تحت فرمان جبهه ملی به نام فداییان اسلام ترور شد شاه جوان در موضع ضعف بود و قبلا هم یکبار توسط حزب توده /۳
میگویند که حرفهای خمینی را نشنیده بودند و کتابهایش را نخوانده بودند! واقعیت این است که وقتی حملاتش به آمریکا و اسرائیل را میشنیدند چنان واله و مدهوش میشدند که دیگر نه چیزی میشنیدند نه می فهمیدند!
کیانوری یک بار در یکی از سخنرانیهایش درحالیکه از شدت شوق و هیجان تقریبا به /۱
گریه افتاده بود فریاد زد"سینه میزنند و نوحه مرگ بر آمریکا میخوانند این وجدان هر کمونیست واقعی را شاد و روشن میکند!"
همین کیانوری که فداییان خلق اکثریت هم دقیقا خط او را پیش میبردند در یکی از جلسات مشهور پرسش و پاسخش به صراحت موضع خود را درباره دمکراسی روشن کرد /۲
کیانوری در آن جلسه گفت"دمکراسی از نظر ما هاید پارک لندن نیست که هر کس هرچه دلش خواست راجع به حکومت بگوید دمکراسی از نظر ما یعنی بهداشت و آموزش رایگان. یعنی مسکن رایگان"
به همین صراحت، به همین روشنی! حالا علی کشتگر میآید و میگوید فداییان خلق به سبب نقض مشروطه توسط شاه دست به /۳