Thread by @Przewodzik

#PrzewodzikKsiążkowy #PrzewodzikNaukowy

Tego dnia w 1915 r. Albert Einstein na wykładzie w Pruskiej Akademii Nauk w Berlinie przedstawił ogólną teorię względności: ""Einstein był podniecony swym sukcesem, ale jednocześnie bał się, że część chwały przypadnie Hilbertowi, który (1)

pięć dni wcześniej ogłosił w Getyndze swoją własną wersję równań. „Tylko jeden z kolegów naprawdę to rozumie - napisał do H. Zanggera - i próbuje znostryfikować (wyrażenie Abrahama) w inteligentny sposób". W liście napisanym kilka dni później do Michelego Bessa Einstein (2)

stwierdził: „Moi koledzy postępują w tej sprawie obrzydliwie. Uśmiejesz się, kiedy Ci o tym opowiem". Komu jednak należy się rzeczywiście palma pierwszeństwa w tej sprawie? Kwestia ta wywołała krótką, ale burzliwą debatę, w której czasami ujawniały się emocje pozamerytoryczne.(3)

Hilbert zaprezentował swoją wersję równań ustnie podczas wykładu 16 XI, a na piśmie w artykule datowanym na 20 XI. Tymczasem Einstein przedstawił ostateczną wersję swych równań dopiero 25 XI. Jednakże w 1997 zespół badaczy einsteinowskich znalazł komplet odbitek korektorskich (4)

artykułu Hilberta, na których matematyk naniósł swoje poprawki i odesłał do wydawcy- ale dopiero 16 XII.W oryginalnej wersji równania Hilberta różniły w niewielkim, ale istotnym stopniu od wersji Einsteina z wykładu wygłoszonego 25 XI. Nie były naprawdę ogólnie kowariantne; (5)

Hilbert nie włączył do nich kroku wprowadzającego tensor Ricciego i skalar Ricciego. Einstein zaś uczynił to w swiym wykładzie z 25 XI. Wydaje się, że Hilbert dokonał korekty w swoim artykule po to, by uzgodnić własną wersję z rozwiązaniem Einsteina. W poprawionej wersji (6)

artykułu dodał też wspaniałomyślnie notkę przy wzmiance o potencjałach grawitacyjnych: „Wprowadzone po raz pierwszy przez Einsteina". (7)

Walter Isaacson "Einstein. Jego życie, jego wszechświat", Warszawa 2013