کتاب
The body keeps the score
رو شروع کردم که در مورد تروماست؛ آسیبهای روانی که که بصورت پراکنده در ذهن باقی موندن، به سختی بیان میشن، و سیستم فکری فرد رو عوض کردن. طوری که درگیر احساس اضطراب دائمی، شرم یا... میشه، و زندگی و روابط آیندهاش تحت تاثیر قرار میگیرن. #خلاصه_کتاب_متین
منظور از تروما لزوما یک اتفاق ناگوار، مثل تصادف، جنگ، تجاوز و غیره نیست (اگرچه اینها هم عوامل اصلی ایجاد تروما هستن). مثلا، بزرگ شدن در شرایط پراسترس
- پدر و مادر با هم زیاد دعوا میکردن
- پدر یا مادر افسرده بودن
- بچه بیتوجهی میدیده
- و ...
وقتی فرد در شرایط پراسترس قرار میگیره و راه فراری هم نداره، مغز باید راهکاری برای مقابله با این احساس پیدا کنه. به همین دلیل، سیستم تشخیص خطر و پاسخ به محرکهای استرسزا در اون تغییر میکنن. این همون پاسخ به تروماست که در فرد باقی میمونه.
مثلا، ADHD یکی از روشهای مغز برای مقابله با شرایط پراسترس بوده؛ حواس فرد دائم به چیزهای مختلف پرت میشه، تا استرس زیادی تحمل نکنه. این مکانیزم دفاعی شاید در مقطعی به دادش رسیده، ولی بعدا ناکارآمد میشه و فرد رو در زندگی آیندهاش دچار مشکل میکنه.
این کتاب اول تروما رو توضیح میده، اثراتش روی زندگی افراد بیان میکنه. و در نهایت، راهحلهای موثر برای رهایی و برگشتن به زندگی عادی رو هم شرح میده. من همینطور که این کتاب رو ادامه میدم، خلاصه قسمتهای مهمش رو زیر این توییت اضافه میکنم.
تو آزمایشی، یک موش نر رو در قفسی با یک موش ماده قرار دادن. در ابتدا، این موشها بارها با هم جفتگیری میکنن. بعد از مدتی، موش نر دیگه تمایلی نداره. هر چقدر هم موش ماده اصرار کنه، موش نر با بیتفاوتی رد میشه. /۱
ولی اگه موش ماده رو از قفس در بیارن و موش مادهی جدیدی رو وارد قفس کنن، موش نر دوباره هیجانزده میشه و برای جفتگیری تلاش میکنه.
این رویه رو میشه تا انتهای عمر موش نر ادامه داد؛ در هیچ سنی این هیجانزدگی کم نمیشه. /۲
برای آدمها هم شرایط تقریبا همینه. در طی تکامل، روحیه آدمها تغییر زیادی نکرده. /۳
در گذشته، سکس کالای کمیاب و پرهزینهای برای مردها بوده. در نقطهی مقابل، داشتن کنترل روی این قضیه جز معدود ابزار در اختیار زنها بود تا به حق و حقوقی برسن. به همین دلیل، بطور جدی از این شرایط محافظت میکردن. /۱
این زنها بودن که بعد جنسی زنها رو کنترل میکردن، نه مردها. اگه زنی میخواست شرایط سختگیرانه رو کمی راحتتر کنه، از طرف بقیه زنها شماتت و تحقیر میشد. به قول کتاب، انگار بخواد نرخ رو در این مارکت بیاره پایین و کار بقیه رو هم خراب کنه. /۲
نویسنده اعتقاد داره این سیستم باعث سرکوب هر دو جنس میشد. زنها باید بعد جنسیشون رو محدود میکردن و هم مردها هزینهی زیادی متحمل میشدن. پورن این محدودیت رو برداشته. زنها مجبور نیستن بخشی از وجودشون رو مخفی کنن، و مردها هم مجبور نیستن "مثل اسب کار کنن" تا بلکه به سکس برسن. /۲
یکی از مشکلات اصلی پورن، حس شرمِ دور و برشه. تحقیقها نشون میدن افرادی که پورن دیدن رو بد میدونن، یا فکر میکنن معتاد به پورن هستن، بعد از دیدن پورن خیلی بیشتر دچار احساسات منفی مثل ترس و اضطراب میشن؛ فارغ از اینکه واقعا چقدر پورن نگاه میکنن. /۱
کتاب با این مقدمه میگه که خود «تماشای پورن» به فرد آسیب نمیزنه. ولی احساس شرم قویای که همراه این کار هست آسیبزاست. اگه فرد دید منفی نسبت به پورن نداشته باشه، قضیه خیلی فرق میکنه. /۲
پورن نه تنها بد نیست، بلکه در مواردی میتونه مفید هم باشه. برای درمان «کم بودن میل جنسی» سکسولوژیستها به مراجعینشون دیدن پورن رو توصیه میکنن. گزارشهای اونها نشون میده که این امر مشکل سکس خیلی از زوجها رو حل کرده. /۳
چطور میشه با رعایت یک رژیم غذایی مشکل IBS رو کنترل و درمان کرد، و به زندگی عادی برگشت؟ نویسندهها، که نزدیک به ۲۰ سال این در این زمینه تحقیق کردهان، هم توصیه برای رژیم غذایی دارن (Low Fermentation Diet) و هم زمانهایی که باید غذا بخوریم. /۱
غذاهای دیرهضم بیشتر از اینکه به بدن ما برسن، سهم باکتریها میشن. باکتریها اونها رو تخمیر میکنن که باعث تولید گاز، نفخ و دلدرد میشن. در رژیم غذایی LFD یک سری از غذاها رو اصلا نباید خورد (🔴)
یک سری از غذاها رو باید محدود کرد (🟠)
و بقیه موارد مشکلی ندارن (🟢) /۲
چیها رو نباید خورد 🔴
- شیرینکنندههای مصنوعی (نوشیدنیهای رژیمی، آدامس و پاستیل بدون شکر و…)
- انواع حبوبات (انواع لوبیا، عدس، لپه و…)
شیرینکنندههای مصنوعی و فیبر موجود در حبوبات برای ما قابل هضم نیستن و همهشون به باکتریها میرسن که باعث دلدرد و نفخ میشن. /۳
معمولا مشکل IBS بخاطر جمع شدن بیش از حد باکتری تو رودهی کوچیکه. برای حل این مشکل،
اول باید بفهمیم چرا این اتفاق افتاده
دوم باید اون مشکل رو کنیم
سوم و وقتی مشکل حل شد، چطوری از تکرارش جلوگیری کنیم /۱
چرا باکتری زیاد جمع شده؟
قبلا گفتیم باکتریهای رودهی بزرگ همیشه به رودهی کوچیک سرک میکشن که رودهی کوچیک پسشون میزنه. ولی اگه حرکت رودهی کوچیک کند باشه، این باکتریها به موقع خارج نمیشن و تو رودهی کوچیک گاز تولید میکنن. /۲
دومین دلیل، بهم خوردن میکروبیوم رودهی کوچیکه. یعنی تعادل باکتریها بهم خورده. مثلا شما دچار مسمومیت غذایی شده بودید، یا رژیم غذاییتون طوریه که به بعضی از باکتریها حسابی غذا میرسه و تعدادشون بیش از حد زیاد میشه. /۳
موضوع کتاب در مورد IBS «سندروم روده تحریکپذیر» و راهکارهای مرتبط با اونه. مشکل IBS نه تنها آدمها رو از نظر فیزیکی اذیت میکنه، بلکه اثر روانی هم داره، و سبک زندگیشون رو محدود میکنه.
اونهایی که IBS دارن ممکنه از برنامههای سفر، مهمونی، قرار با دوستان، دیت رفتن، و... واهمه داشته باشن. بهرحال، مشکل دلدرد، نفخ، راه به راه دستشویی رفتن و غیره مواردی نیستن که آدمها راحت باشن تو هر جمعی نشون بدن. خیلیها بخاطر این مشکل حداقل یک روز در ماه سر کار یا دانشگاه نمیرن
اول کتاب نوشته «تقدیم به همه اونهایی که در تنهایی درد کشیدن»
من همینطور که با کتاب جلو میرم، خلاصه هر فصل رو زیر این توییت اضافه میکنم.