Ta stoczona 5.05.1945 bitwa była jedną z ostatnich II wojny. A na pewno jedną z najdziwniejszych.
Tego dnia zamku Itter przed Waffen-SS bronili Amerykanie wspierani przez... żołnierzy Wehrmachtu, oficera SS, 2 byłych premierów Francji i dwóch francuskich generałów.
Wątek⬇️
(1)
Średniowieczny zamek Itter w 1943 staje się więzieniem - filią KL Dachau. Komendantem zostaje SS-Hauptsturmführer Sebastian Wimmer (dawniej służył w KL Dachau i KL Lublin, czyli Majdanku).
Zostaje tu uwięzionych kilku francuskich więźniów.
Nie byle jakich.
(2)
W maju 1945 więźniowie Itter to byli premierzy Francji: Paul Reynaud i Édouard Daladier, byli szefowie sztabu: gen. Maxime Weygand i gen.Maurice Gamelin, a także Marie-Agnès Cailliau de Gaulle (siostra gen. de Gaulle) i tenisista Jean Borotra. Pilnuje ich 25 strażników z SS.
(3)
Więźniowie mają dość komfortowe warunki - własne pokoje w zamku, dobre posiłki, możliwość swobodnego poruszania się po zamku, a nawet... słuchania BBC
W maju 1945 sytuacja zaczyna jednak robić się nerwowa. Więźniowie zaczynają się obawiać, co zrobią Niemcy u schyłku wojny.
(4)
Na początku maja do zamku przybywa komendant KL Dachau, Eduard Weiter (na zdjęciu) i, prawdopodobnie, przekazuje rozkaz likwidacji więźniów. Wimmer nie wykona jednak tego rozkazu.
2 maja komendant KL Dachau popełnia w zamku Itter samobójstwo.
(5)
4 maja załoga SS ucieka z zamku. Więźniowie otwierają magazyny i przejmują broń. Obawiają się ataku znajdujących się niedaleko oddziałów SS. Z zamku wychodzi dwóch posłańców. Jeden dotrze do Amerykanów. Drugi (prawdopodobnie wysłany jeszcze przez kom. Wimmera) do Niemców.
(6)
Więźniowie postanawiają wybrać dowódcę obrony zamku. W tym celu zwracają się do przebywającego w Itter... SS Hauptsturmführera Kurta-Siegfrieda Schradera (zdjęcie). Był on znajomym komendanta zamku, który poznał się też z jego więźniami
Zgadza się. Do zamku przenosi rodzinę
(7)
A tymczasem....
Oddziały 17 Dywizja Grenadierów Pancernych SS "Götz von Berlichingen", pod rozkazami SS-Oberführera Georga Bochmanna (na zdjęciu), zmierzają w kierunku zamku.
Jest ich 100-150 ludzi. Chcą wykonać wydany przez Himmlera rozkaz.
(8)
Jeden z wysłanników z zamku dociera do majora Josefa Gangla (zdjęcie). Ten weteran walk we Francji w 1940, w ZSRS i w Ardenach pod sam koniec wojny dołączył do austriackiego ruchu oporu. Deklaruje, że pomoże więźniom zamku Itter.
Postanawia poprosić o wsparcie Amerykanów.
(9)
Mjr Gangl ze swymi żołnierzami dociera do kapitana Johna Lee (zdjęcie), dowódcy kompanii w 12. Dywizji Pancernej. Kpt. Lee, po wstępnym rekonesansie, obiecuje, że "przyjedzie kawaleria". Niestety, większość sił musi zostawić po drodze. Do zamku dotrze 1 Sherman i 15 ludzi.
(10)
Bitwa zaczyna się o 4 rano. Jedyny czołg, ustawiony przez kpt. Lee w bramie zamku, od razu zostaje zniszczony przez działo 88 mm. Obrońcy postanawiają, że będą bronić się w średniowiecznym stylu - za grubymi murami zamku.
Zdjęcie: zamek Itter po ostrzale.
(11)
"Pobiegłem do zamku. Wyjąłem tommy-gun z mojego kufra i zszedłem na dziedziniec, gdzie zastałem naszych żołnierzy" - wspominał 70-letni Reynaud. Gdy sytuacja stała się trudna, mimo zakazu kpt. Lee, za broń chwycił też staruszek Gamelin. Zdjęcie: obaj w zamku Itter, po walce
(12)
Obrońcy czekają na odsiecz 103. Dywizji Piechoty, którą powiadomił pierwszy z wysłanników z zamku. Postanawiają posłać Jeana Borotrę (zdjęcie), by ich ponaglił. Amerykanie wpierw go ignorują, do czasu, kiedy będący z nimi dziennikarz rozpozna w nim światowego tenisistę.
(13)
W końcu, odsiecz dociera. Kolumna pancerna pod dowództwem kpt. Johna Gilla odwraca proporcje sił. 100 SS-manów poddaje się. Bitwa jest wygrana.
Kpt. Lee (na zdjęciu z prawej) wita przybyłych kolegów z cygarem w zębach. "Co was zatrzymało?" - pyta.
(14)
Mjr Gangl poległ (jako jedyny) w bitwie od kuli snajpera, chcąc ratować sędziwego premiera Reynauda.
Kpt. Lee za tę bitwę otrzyma Srebrną Gwiazdę i Krzyż Zasługi.
Niemieccy obrońcy z Wehrmachtu trafią do obozu jenieckiego. Ale szybko z niego wyjdą.
(15)
Hauptsturmführer Schrader będzie sądzony za zbrodnie wojenne. Uniewinniony, zostanie urzędnikiem.
Komendant Wimmer popełni samobójstwo w 1952. Dopadną go cienie Majdanka?
Więźniowie z Itter chcieli odegrać jeszcze rolę we Francji. Bez sukcesów, byli zbyt skompromitowani.
(16)
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
To była scena jak z greckiej tragedii. Ich dwóch, dowódca i młody żołnierz. Tamtych, UB i KBW, aż 150.
Wybiegli ku nim. Chłopak padł ranny. Zawołał dowódcę. Ów podszedł. Przeżegnał go. Po czym dobił strzałem w głowę. I sam odebrał sobie życie.
Byli to ojciec i syn.
Wątek⬇️ 1/
Urodził się w 1901 w Żebrach k. Łomży. Tę wieś jego rodzina, Żebrowscy herbu Jasieńczyk, dostali od Władysława Jagiełły w zamian za udział w wojnie z Krzyżakami.
Był wnukiem powstańca 1863, brat walczył w wojnie 1920.
Kazimierz Żebrowski miał skąd czerpać życiowe wzory.
2/
We wrześniu 1939 Kazimierz zostaje powołany do wojska. Trafia do żandarmerii.
Dostaje się do sowieckiej niewoli. Wywożą go do obozu w Kozielsku.
Jako żandarm, skończyłby w Katyniu. Życie uratował mu jednak kolejarz. Darował mu swój kolejarski mundur.
Nad obozem koncentracyjnym zapada noc. Na stosie ciał przeznaczonych do spalenia w krematorium leży konający więzień, były żołnierz AK.
Stanie się cud. Pewien człowiek go ocali.
Słyszeliście historię Stanisława Staszewskiego - piosenkarza znanego dziś jako Tata Kazika?
⬇️
1/
Staszek Staszewski urodził się w 1925. Pochodził ze szlacheckiej, zubożałej rodziny. Jego ojciec był dyrektorem szkoły.
Gdy wybucha wojna, Staszek ma tylko 14 lat.
Jako nastolatek, trafi na Pawiak.
Po uwolnieniu wstępuje do Armii Krajowej. Przyjmuje pseudonim "Nowy'.
2/
Wybucha Powstanie. Staszek, w stopniu kaprala, walczy na Pradze. Dowodzi drużyną.
Na Pradze powstańcy, w walce z doświadczonymi frontowymi jednostkami niemieckimi, nie mieli nawet najmniejszych szans. Dzielnica kapituluje po kilku dniach. Staszek w walce zostaje ranny.
Był ranek 13.02.1943. W kobiecym baraku obozu na Majdanku rozlega się głos:
"Hallo, hallo, tu Radio Majdanek. Dzień dobry paniom!".
Młoda dziewczyna udaje, że w dłoni ma mikrofon.
Znacie historię Radia Majdanek? I niezwykłych kobiet, więźniarek obozu na Majdanku?
Wątek⬇️
1/
Na Majdanku wszystko, co trzeba, było zaraz przy bramie. Plac apelowy, gdzie dokonywano selekcji, kto ma żyć. Łaźna, gdzie odbywała się brutalna kąpiel. A z łaźni przejście do komory gazowej.
W styczniu 1943 do obozu dociera transport "Pawiaczek" - więźniarek z Pawiaka.
2/
"Pierwsza rzecz, która nas zupełnie zaszokowała (...) to jest rozbieranie się do naga przy tym całym personelu (...) Złożonym tylko i wyłącznie z mężczyzn (...) nie chciałyśmy się rozbierać, ale nie było innej rady, bo zaczynali ryczeć, zaczynali bić"
Więzienie w Rawiczu, 1950r. Strażnicy wydają rodzinie zwłoki zamordowanego 67-letniego człowieka.
W tym czasie więźniowie w celach stają na baczność.
Człowiekiem tym był przewodniczący parlamentu Polski Podziemnej, dowódca podziemnych oddziałów PPS, Kazimierz Pużak. Wątek⬇️
1/
Bohater tej opowieści urodził się 26.08.1883 (dziś mamy więc rocznicę) w Tarnopolu w robotniczej rodzinie o ukraińskich korzeniach.
Początkowo chciał być prawnikiem, rozpoczął nawet studia we Lwowie. Porzucił je jednak dla działalności politycznej. W 1904 wstępuje do PPS.
2/
1906.
Od PPS oddziela się PPS-Frakcja Rewolucyjna. Polscy socjaliści, tacy, jak wtedy Piłsudski, Sławek, Arciszewski czy Pużak wybierają drogę walki o niepodległość.
Zupełnie inną drogą, razem z Dzierżyńskim, Konem i Luksemburg, pójdzie wtedy niestety inna część lewicy.
Sierpniowa noc. Na cmentarzu na skraju Puszczy Ruskiej pojawiają się Sowieci.
Rozkopują świeżą mogiłę żołnierzy AK, poległych w bitwie z nimi 21.08.1944.
Chcą się upewnić, że ich legendarny dowódca na pewno poległ wraz z nimi.
"Bezręki major"- tak na niego mówili.
Wątek⬇️
1/
Bohater naszej opowieści to Maciej Kalenkiewicz. Był on synem posła na Sejm RP z ramienia ZLN (endecja), Jana Kalenkiewicza.
Kalenkiewicze to ziemiańska rodzina spod Nowogródka, pieczętująca się herbem Kotwicz (na zdjęciu). Od tego herbu wziął się pseudonim naszego bohatera.
2/
W 1924 zdaje maturę w korpusie kadetów. Z najlepszym wynikiem. W 1927 kończy szkołę oficerską. Z najlepszym wynikiem. W 1938 dostaje się na studia w Wyższej Szkole Wojennej. Z najlepszym wynikiem.
Jego kariery nie zniszczy to, że w 1926 odmówi udziału w przewrocie majowym.