Józef Kasprowicz Profile picture
May 5, 2023 16 tweets 7 min read Read on X
Ta stoczona 5.05.1945 bitwa była jedną z ostatnich II wojny. A na pewno jedną z najdziwniejszych.

Tego dnia zamku Itter przed Waffen-SS bronili Amerykanie wspierani przez... żołnierzy Wehrmachtu, oficera SS, 2 byłych premierów Francji i dwóch francuskich generałów.

Wątek⬇️

(1) Image
Średniowieczny zamek Itter w 1943 staje się więzieniem - filią KL Dachau. Komendantem zostaje SS-Hauptsturmführer Sebastian Wimmer (dawniej służył w KL Dachau i KL Lublin, czyli Majdanku).

Zostaje tu uwięzionych kilku francuskich więźniów.

Nie byle jakich.

(2) Image
W maju 1945 więźniowie Itter to byli premierzy Francji: Paul Reynaud i Édouard Daladier, byli szefowie sztabu: gen. Maxime Weygand i gen.Maurice Gamelin, a także Marie-Agnès Cailliau de Gaulle (siostra gen. de Gaulle) i tenisista Jean Borotra. Pilnuje ich 25 strażników z SS.

(3) ImageImageImageImage
Więźniowie mają dość komfortowe warunki - własne pokoje w zamku, dobre posiłki, możliwość swobodnego poruszania się po zamku, a nawet... słuchania BBC

W maju 1945 sytuacja zaczyna jednak robić się nerwowa. Więźniowie zaczynają się obawiać, co zrobią Niemcy u schyłku wojny.

(4) Image
Na początku maja do zamku przybywa komendant KL Dachau, Eduard Weiter (na zdjęciu) i, prawdopodobnie, przekazuje rozkaz likwidacji więźniów. Wimmer nie wykona jednak tego rozkazu.

2 maja komendant KL Dachau popełnia w zamku Itter samobójstwo.

(5) Image
4 maja załoga SS ucieka z zamku. Więźniowie otwierają magazyny i przejmują broń. Obawiają się ataku znajdujących się niedaleko oddziałów SS. Z zamku wychodzi dwóch posłańców. Jeden dotrze do Amerykanów. Drugi (prawdopodobnie wysłany jeszcze przez kom. Wimmera) do Niemców.

(6) Image
Więźniowie postanawiają wybrać dowódcę obrony zamku. W tym celu zwracają się do przebywającego w Itter... SS Hauptsturmführera Kurta-Siegfrieda Schradera (zdjęcie). Był on znajomym komendanta zamku, który poznał się też z jego więźniami

Zgadza się. Do zamku przenosi rodzinę

(7) Image
A tymczasem....

Oddziały 17 Dywizja Grenadierów Pancernych SS "Götz von Berlichingen", pod rozkazami SS-Oberführera Georga Bochmanna (na zdjęciu), zmierzają w kierunku zamku.

Jest ich 100-150 ludzi. Chcą wykonać wydany przez Himmlera rozkaz.

(8) Image
Jeden z wysłanników z zamku dociera do majora Josefa Gangla (zdjęcie). Ten weteran walk we Francji w 1940, w ZSRS i w Ardenach pod sam koniec wojny dołączył do austriackiego ruchu oporu. Deklaruje, że pomoże więźniom zamku Itter.

Postanawia poprosić o wsparcie Amerykanów.

(9) Image
Mjr Gangl ze swymi żołnierzami dociera do kapitana Johna Lee (zdjęcie), dowódcy kompanii w 12. Dywizji Pancernej. Kpt. Lee, po wstępnym rekonesansie, obiecuje, że "przyjedzie kawaleria". Niestety, większość sił musi zostawić po drodze. Do zamku dotrze 1 Sherman i 15 ludzi.

(10) Image
Bitwa zaczyna się o 4 rano. Jedyny czołg, ustawiony przez kpt. Lee w bramie zamku, od razu zostaje zniszczony przez działo 88 mm. Obrońcy postanawiają, że będą bronić się w średniowiecznym stylu - za grubymi murami zamku.

Zdjęcie: zamek Itter po ostrzale.

(11) Image
"Pobiegłem do zamku. Wyjąłem tommy-gun z mojego kufra i zszedłem na dziedziniec, gdzie zastałem naszych żołnierzy" - wspominał 70-letni Reynaud. Gdy sytuacja stała się trudna, mimo zakazu kpt. Lee, za broń chwycił też staruszek Gamelin. Zdjęcie: obaj w zamku Itter, po walce

(12) Image
Obrońcy czekają na odsiecz 103. Dywizji Piechoty, którą powiadomił pierwszy z wysłanników z zamku. Postanawiają posłać Jeana Borotrę (zdjęcie), by ich ponaglił. Amerykanie wpierw go ignorują, do czasu, kiedy będący z nimi dziennikarz rozpozna w nim światowego tenisistę.

(13) Image
W końcu, odsiecz dociera. Kolumna pancerna pod dowództwem kpt. Johna Gilla odwraca proporcje sił. 100 SS-manów poddaje się. Bitwa jest wygrana.

Kpt. Lee (na zdjęciu z prawej) wita przybyłych kolegów z cygarem w zębach. "Co was zatrzymało?" - pyta.

(14) Image
Mjr Gangl poległ (jako jedyny) w bitwie od kuli snajpera, chcąc ratować sędziwego premiera Reynauda.

Kpt. Lee za tę bitwę otrzyma Srebrną Gwiazdę i Krzyż Zasługi.

Niemieccy obrońcy z Wehrmachtu trafią do obozu jenieckiego. Ale szybko z niego wyjdą.

(15) Image
Hauptsturmführer Schrader będzie sądzony za zbrodnie wojenne. Uniewinniony, zostanie urzędnikiem.

Komendant Wimmer popełni samobójstwo w 1952. Dopadną go cienie Majdanka?

Więźniowie z Itter chcieli odegrać jeszcze rolę we Francji. Bez sukcesów, byli zbyt skompromitowani.

(16) Image

• • •

Missing some Tweet in this thread? You can try to force a refresh
 

Keep Current with Józef Kasprowicz

Józef Kasprowicz Profile picture

Stay in touch and get notified when new unrolls are available from this author!

Read all threads

This Thread may be Removed Anytime!

PDF

Twitter may remove this content at anytime! Save it as PDF for later use!

Try unrolling a thread yourself!

how to unroll video
  1. Follow @ThreadReaderApp to mention us!

  2. From a Twitter thread mention us with a keyword "unroll"
@threadreaderapp unroll

Practice here first or read more on our help page!

More from @JozefKasprowicz

Jul 24
Więzienna karetka mknie przez Warszawę. Na Pięknej drogę blokuje jej trzech żołnierzy z rewolwerami.

Ocalony wiezień to Żyd. Mocno się zdziwi, gdy odkryje, że uwolnili go narodowcy z NSZ. Zostanie oficerem ich wywiadu.

Jego historia jest nie tylko ciekawa, ale też zabawna⬇️

1/ Image
Początek 1940, okupowana Warszawa. Żołnierz Września, Feliks Pisarewski, wstępuje w szeregi Związku Walki Zbrojnej. Przyjmuje pseudonim "Parry".

Początkowo działa w wywiadzie. W warszawskich knajpach podprowadza podpitym Niemcom broń. I dokumenty. Te są szczególnie cenne.

2/ Na zdjęciu: Warszawa pod okupacją
Wiosną 1941 "Parry" trafia na sensację - dokumenty wskazujące na przygotowania Niemców do ataku na ZSRS.

Jego dowództwo decyduje się na bardzo nietypową akcję. "Parry" ma dostarczyć te dokumenty sowietom.

Niemieckie plany i zdjęcia ukryto w wiecznym piórze marki "Pelikan".

3/ Na zdjęciu: przedwojenne piwo wieczne Pelikan100
Read 18 tweets
Jul 8
Był chłodny, zimowy poranek w Górach Świętokrzyskich. Na górskiej ścieżce pojawiają się żołnierze AK.

Mają rozkaz rozstrzelać dawnego kolegę.

Gdy już to zrobią, zakopią go przy drodze. Twarzą do dołu.

Człowiek ten był zdrajcą. Zginęło przez niego kilkaset ludzi.

Wątek⬇️

1/ Na zdjęciu: pasmo jeleniowskie, Góry Świętokrzyskie (źródło: Wikipedia)
Ta historia zaczyna się wiosną 1942. D-ca III odcinka "Wachlarza" kpt. "Wania" szuka kogoś do organizacji transportu. Żołnierze polecają Jerzego Wojnowskiego.

Zgadza się. Wybiera pseudonim "Motor".

Podoba się dowódcy. "Gdy mówi, odsłania piękne, białe, nieco drapieżne zęby"

2/ Na zdjęciu: Jerzy Wojnowski "Motor"
Jesienią kpt. "Wania" trafia do więzienia w Pińsku. 18.01.43 żołnierze AK pod dowództwem por. Jana Piwnika "Ponurego" przeprowadzają na nie brawurowy atak, uwalniając 43 ludzi.

"Motor" jest bohaterem tej akcji. Ale ma żal, że nie dostał za nią Virtuti Militari, jak "Ponury".

3/ Na zdjęciu: brama więzienia w Pińsku, zdjęcie z czasów okupacji niemieckiej
Read 18 tweets
Dec 3, 2024
To była scena jak z greckiej tragedii. Ich dwóch, dowódca i młody żołnierz. Tamtych, UB i KBW, aż 150.

Wybiegli ku nim. Chłopak padł ranny. Zawołał dowódcę. Ów podszedł. Przeżegnał go. Po czym dobił strzałem w głowę. I sam odebrał sobie życie.

Byli to ojciec i syn.

Wątek⬇️
1/ Na zdjęciu: inscenizacja sceny śmierci por. Kazimierza Żebrowskiego "Bąka" i jego syna, Jerzego Żebrowskiego "Konara". Grafika ta znajduje się na odsłoniętym kilka dni temu w miejscu ich śmierci pomniku.
Urodził się w 1901 w Żebrach k. Łomży. Tę wieś jego rodzina, Żebrowscy herbu Jasieńczyk, dostali od Władysława Jagiełły w zamian za udział w wojnie z Krzyżakami.

Był wnukiem powstańca 1863, brat walczył w wojnie 1920.

Kazimierz Żebrowski miał skąd czerpać życiowe wzory.

2/ Na zdjęciu: położenie wsi Żebry-Wybranowo, gdzie urodził się Kazimierz Żebrowski, na mapie Polski (Wikipedia)
We wrześniu 1939 Kazimierz zostaje powołany do wojska. Trafia do żandarmerii.

Dostaje się do sowieckiej niewoli. Wywożą go do obozu w Kozielsku.

Jako żandarm, skończyłby w Katyniu. Życie uratował mu jednak kolejarz. Darował mu swój kolejarski mundur.

Zostaje zwolniony.

3/ Na zdjęciu: kpr. Kazimierz Żebrowski w 1939 (zdjęcie z sowieckiej niewoli)
Read 16 tweets
Nov 26, 2024
Nad obozem koncentracyjnym zapada noc. Na stosie ciał przeznaczonych do spalenia w krematorium leży konający więzień, były żołnierz AK.

Stanie się cud. Pewien człowiek go ocali.

Słyszeliście historię Stanisława Staszewskiego - piosenkarza znanego dziś jako Tata Kazika?

⬇️

1/ Image
Staszek Staszewski urodził się w 1925. Pochodził ze szlacheckiej, zubożałej rodziny. Jego ojciec był dyrektorem szkoły.

Gdy wybucha wojna, Staszek ma tylko 14 lat.

Jako nastolatek, trafi na Pawiak.

Po uwolnieniu wstępuje do Armii Krajowej. Przyjmuje pseudonim "Nowy'.

2/ Na zdjęciu: rodzina Staszewskich przed wojną, kadr z filmu "Tata Kazika".
Wybucha Powstanie. Staszek, w stopniu kaprala, walczy na Pradze. Dowodzi drużyną.

Na Pradze powstańcy, w walce z doświadczonymi frontowymi jednostkami niemieckimi, nie mieli nawet najmniejszych szans. Dzielnica kapituluje po kilku dniach. Staszek w walce zostaje ranny.

3/ Na zdjęciu: powstańcy warszawscy na barykadzie
Read 19 tweets
Oct 25, 2024
Był ranek 13.02.1943. W kobiecym baraku obozu na Majdanku rozlega się głos:

"Hallo, hallo, tu Radio Majdanek. Dzień dobry paniom!".

Młoda dziewczyna udaje, że w dłoni ma mikrofon.

Znacie historię Radia Majdanek? I niezwykłych kobiet, więźniarek obozu na Majdanku?

Wątek⬇️

1/ Image
Na Majdanku wszystko, co trzeba, było zaraz przy bramie. Plac apelowy, gdzie dokonywano selekcji, kto ma żyć. Łaźna, gdzie odbywała się brutalna kąpiel. A z łaźni przejście do komory gazowej.

W styczniu 1943 do obozu dociera transport "Pawiaczek" - więźniarek z Pawiaka.

2/ Na zdjęciu: plac apelowy na Majdanku i budynek męskiej łaźni, z którą połączona bezpośrednio był komora gazowa
"Pierwsza rzecz, która nas zupełnie zaszokowała (...) to jest rozbieranie się do naga przy tym całym personelu (...) Złożonym tylko i wyłącznie z mężczyzn (...) nie chciałyśmy się rozbierać, ale nie było innej rady, bo zaczynali ryczeć, zaczynali bić"

Jadwiga Węgrzecka

3/ Na zdjęciu: Irena Seńko-Pełka, jedną z więźniarek Majdanka (zdjęcie zrobione w obozie)
Read 18 tweets
Aug 26, 2024
Więzienie w Rawiczu, 1950r. Strażnicy wydają rodzinie zwłoki zamordowanego 67-letniego człowieka.

W tym czasie więźniowie w celach stają na baczność.

Człowiekiem tym był przewodniczący parlamentu Polski Podziemnej, dowódca podziemnych oddziałów PPS, Kazimierz Pużak. Wątek⬇️

1/ Na zdjęciu: więzienie w Rawiczu
Bohater tej opowieści urodził się 26.08.1883 (dziś mamy więc rocznicę) w Tarnopolu w robotniczej rodzinie o ukraińskich korzeniach.

Początkowo chciał być prawnikiem, rozpoczął nawet studia we Lwowie. Porzucił je jednak dla działalności politycznej. W 1904 wstępuje do PPS.

2/ Na zdjęciu: Kazimierz Pużak w młodości
1906.

Od PPS oddziela się PPS-Frakcja Rewolucyjna. Polscy socjaliści, tacy, jak wtedy Piłsudski, Sławek, Arciszewski czy Pużak wybierają drogę walki o niepodległość.

Zupełnie inną drogą, razem z Dzierżyńskim, Konem i Luksemburg, pójdzie wtedy niestety inna część lewicy.

3/ Na zdjęciu: zjazd PPS w Londynie. Od lewej siedzą:  Ignacy Mościcki, Jędrzejewicz, Józef Piłsudski, Aleksander Dębski. Od lewej stoją: Bolesław Miklaszewski i Witold Jodko-Narkiewicz
Read 18 tweets

Did Thread Reader help you today?

Support us! We are indie developers!


This site is made by just two indie developers on a laptop doing marketing, support and development! Read more about the story.

Become a Premium Member ($3/month or $30/year) and get exclusive features!

Become Premium

Don't want to be a Premium member but still want to support us?

Make a small donation by buying us coffee ($5) or help with server cost ($10)

Donate via Paypal

Or Donate anonymously using crypto!

Ethereum

0xfe58350B80634f60Fa6Dc149a72b4DFbc17D341E copy

Bitcoin

3ATGMxNzCUFzxpMCHL5sWSt4DVtS8UqXpi copy

Thank you for your support!

Follow Us!

:(