Józef Kasprowicz Profile picture
Sep 8, 2023 12 tweets 5 min read Read on X
"Po partyzancie dziewczyna płacze"

Było to 8.09.1944. Młody partyzant stał nad wykopanym przez siebie grobem. Czekał na egzekucję, ale modląc się w milczeniu ślubował, że jeśli jakimś cudem wyjdzie z tego cało, zostanie kapłanem.

A wtedy, nagle...

Wątek⬇️

1/ Image
Działo się to w okolicy świętokrzyskiej wsi Rząbiec. 12-osobowy patrol Brygady Świętokrzyskiej NSZ pod dowództwem plut. pchor. Franciszka Bajcera ps. „Sanowski”, bohatera naszej opowieści, został zatrzymany przez komunistów z oddziału AL.

A był to bardzo specyficzny oddział.

2/ Image
Dowódcą owego oddziału AL był Tadeusz Grochal "Tadek Biały" (zdjęcie).

Był znany w okolicy.

Gdy w 1943 rabował Karczowice, ludność poprosiła o pomoc oddział AK Tadeusza Kozłowskiego „Piotra”. AK przegoniło bandytów.

W zemście Grochal zamordował potem kilku żołnierzy AK.

3/ Image
To nie koniec ciekawostek o tym oddziale. Jego trzon stanowili... sowieccy skoczkowie NKGB. Dowodził nimi wysłany na Kielecczyznę z ZSRS mjr Iwan Karawajew. Mieli za zadanie zwalczać polskie podziemie.

Ale to wciąż nie koniec ciekawostek o tym oddziale...

4/ Image
W skład oddziału AL wchodziło około 70 byłych członków... Ostlegionen. Wcześniej, na zlecenie Niemców, pacyfikowali okoliczne wsie.

Byli to bandyci tak wyjątkowi, że jak opisywał jeden z AL-owców, Władysław Machejek, początkowo bano się dać im broń i zasnąć w ich obecności.

5/
Image
Image
W ręce tego oddziału wpadł plut. "Sanowski" i jego patrol (na zdjęciu). Żołnierze zostali poddani torturom. Kazano im wykopać sobie groby. Przygotowywano egzekucję

Na szczęście furmanowi, który towarzyszył patrolowi, udało się uciec. Powiadomił stacjonującą niedaleko Brygadę

6/ Image
Brygada podrywa się na ratunek swoim żołnierzom. Dochodzi do bitwy pod Rząbcem (zwanej też, od nazwy leśniczówki przy której dokładnie doszło do starcia, bitwą pod Henrykowem). Po godzinnej wymianie ognia, komuniści uciekają.

Na zdjęciu: uroczystości w miejscu bitwy, 2022

7/ Image
Wszyscy żołnierze patrolu "Sanowskiego", w tym on sam, zostali uratowani. W bitwie poległ jeden żołnierz Brygady i 30 AL-owcow. Kilkunastu pojmanych żołnierzy AL wstąpiło do Brygady, w tym wspomniany Władysław Machejek, znany PRL-owski "literat" (ale szybko zdezerterował).

8/ Image
Ppor. Franciszek Bajcer "Sanowski" przeszedł z Brygadą cały jej szlak bojowy, a potem trafił do II Korpusu gen. Andersa.

Podjął decyzję, że wykona śluby. Wstąpił na studia teologiczne.

Na zdjęciu: ppor. "Sanowski" z oficerami Brygady, w tym moim dziadkiem, w Czechach.

9/ Image
"Po partyzancie dziewczyna płacze,
Nie płacz dziewczyno, otrzyj łzy.
Jutro się może z tobą zobaczę,
będziemy razem ja i ty"

Autorem słów tej znanej piosenki jest Franciszek Bajcer.

Jego decyzja o wstąpieniu w stan kapłański zlamała serce pewnej dziewczynie z oddziału...

10/ Image
Franciszek Bajcer święcenia kapłańskie uzyskał w 1951 w Rzymie. W 1954 uzyskał doktorat z teologii. A następnie wyjechał na misję do Republiki Południowej Afryki.

Zmarł młodo, w 1960 roku.

Spoczywa na cmentarzu w Johannesburgu.

11/ Image
"A jutro może kula niemiecka
Przetnie już twego życia kres,
Albo bandyty kula zdradziecka,
Ja nie chcę widzieć twoich łez."

"Po partyzancie dziewczyna płacze" wg słów Franciszka Bajcera "Sanowskiego", wykonanie Kapeli Czerniakowskiej.

Posłuchajcie.

12/

• • •

Missing some Tweet in this thread? You can try to force a refresh
 

Keep Current with Józef Kasprowicz

Józef Kasprowicz Profile picture

Stay in touch and get notified when new unrolls are available from this author!

Read all threads

This Thread may be Removed Anytime!

PDF

Twitter may remove this content at anytime! Save it as PDF for later use!

Try unrolling a thread yourself!

how to unroll video
  1. Follow @ThreadReaderApp to mention us!

  2. From a Twitter thread mention us with a keyword "unroll"
@threadreaderapp unroll

Practice here first or read more on our help page!

More from @JozefKasprowicz

Dec 3, 2024
To była scena jak z greckiej tragedii. Ich dwóch, dowódca i młody żołnierz. Tamtych, UB i KBW, aż 150.

Wybiegli ku nim. Chłopak padł ranny. Zawołał dowódcę. Ów podszedł. Przeżegnał go. Po czym dobił strzałem w głowę. I sam odebrał sobie życie.

Byli to ojciec i syn.

Wątek⬇️
1/ Na zdjęciu: inscenizacja sceny śmierci por. Kazimierza Żebrowskiego "Bąka" i jego syna, Jerzego Żebrowskiego "Konara". Grafika ta znajduje się na odsłoniętym kilka dni temu w miejscu ich śmierci pomniku.
Urodził się w 1901 w Żebrach k. Łomży. Tę wieś jego rodzina, Żebrowscy herbu Jasieńczyk, dostali od Władysława Jagiełły w zamian za udział w wojnie z Krzyżakami.

Był wnukiem powstańca 1863, brat walczył w wojnie 1920.

Kazimierz Żebrowski miał skąd czerpać życiowe wzory.

2/ Na zdjęciu: położenie wsi Żebry-Wybranowo, gdzie urodził się Kazimierz Żebrowski, na mapie Polski (Wikipedia)
We wrześniu 1939 Kazimierz zostaje powołany do wojska. Trafia do żandarmerii.

Dostaje się do sowieckiej niewoli. Wywożą go do obozu w Kozielsku.

Jako żandarm, skończyłby w Katyniu. Życie uratował mu jednak kolejarz. Darował mu swój kolejarski mundur.

Zostaje zwolniony.

3/ Na zdjęciu: kpr. Kazimierz Żebrowski w 1939 (zdjęcie z sowieckiej niewoli)
Read 16 tweets
Nov 26, 2024
Nad obozem koncentracyjnym zapada noc. Na stosie ciał przeznaczonych do spalenia w krematorium leży konający więzień, były żołnierz AK.

Stanie się cud. Pewien człowiek go ocali.

Słyszeliście historię Stanisława Staszewskiego - piosenkarza znanego dziś jako Tata Kazika?

⬇️

1/ Image
Staszek Staszewski urodził się w 1925. Pochodził ze szlacheckiej, zubożałej rodziny. Jego ojciec był dyrektorem szkoły.

Gdy wybucha wojna, Staszek ma tylko 14 lat.

Jako nastolatek, trafi na Pawiak.

Po uwolnieniu wstępuje do Armii Krajowej. Przyjmuje pseudonim "Nowy'.

2/ Na zdjęciu: rodzina Staszewskich przed wojną, kadr z filmu "Tata Kazika".
Wybucha Powstanie. Staszek, w stopniu kaprala, walczy na Pradze. Dowodzi drużyną.

Na Pradze powstańcy, w walce z doświadczonymi frontowymi jednostkami niemieckimi, nie mieli nawet najmniejszych szans. Dzielnica kapituluje po kilku dniach. Staszek w walce zostaje ranny.

3/ Na zdjęciu: powstańcy warszawscy na barykadzie
Read 19 tweets
Oct 25, 2024
Był ranek 13.02.1943. W kobiecym baraku obozu na Majdanku rozlega się głos:

"Hallo, hallo, tu Radio Majdanek. Dzień dobry paniom!".

Młoda dziewczyna udaje, że w dłoni ma mikrofon.

Znacie historię Radia Majdanek? I niezwykłych kobiet, więźniarek obozu na Majdanku?

Wątek⬇️

1/ Image
Na Majdanku wszystko, co trzeba, było zaraz przy bramie. Plac apelowy, gdzie dokonywano selekcji, kto ma żyć. Łaźna, gdzie odbywała się brutalna kąpiel. A z łaźni przejście do komory gazowej.

W styczniu 1943 do obozu dociera transport "Pawiaczek" - więźniarek z Pawiaka.

2/ Na zdjęciu: plac apelowy na Majdanku i budynek męskiej łaźni, z którą połączona bezpośrednio był komora gazowa
"Pierwsza rzecz, która nas zupełnie zaszokowała (...) to jest rozbieranie się do naga przy tym całym personelu (...) Złożonym tylko i wyłącznie z mężczyzn (...) nie chciałyśmy się rozbierać, ale nie było innej rady, bo zaczynali ryczeć, zaczynali bić"

Jadwiga Węgrzecka

3/ Na zdjęciu: Irena Seńko-Pełka, jedną z więźniarek Majdanka (zdjęcie zrobione w obozie)
Read 18 tweets
Aug 26, 2024
Więzienie w Rawiczu, 1950r. Strażnicy wydają rodzinie zwłoki zamordowanego 67-letniego człowieka.

W tym czasie więźniowie w celach stają na baczność.

Człowiekiem tym był przewodniczący parlamentu Polski Podziemnej, dowódca podziemnych oddziałów PPS, Kazimierz Pużak. Wątek⬇️

1/ Na zdjęciu: więzienie w Rawiczu
Bohater tej opowieści urodził się 26.08.1883 (dziś mamy więc rocznicę) w Tarnopolu w robotniczej rodzinie o ukraińskich korzeniach.

Początkowo chciał być prawnikiem, rozpoczął nawet studia we Lwowie. Porzucił je jednak dla działalności politycznej. W 1904 wstępuje do PPS.

2/ Na zdjęciu: Kazimierz Pużak w młodości
1906.

Od PPS oddziela się PPS-Frakcja Rewolucyjna. Polscy socjaliści, tacy, jak wtedy Piłsudski, Sławek, Arciszewski czy Pużak wybierają drogę walki o niepodległość.

Zupełnie inną drogą, razem z Dzierżyńskim, Konem i Luksemburg, pójdzie wtedy niestety inna część lewicy.

3/ Na zdjęciu: zjazd PPS w Londynie. Od lewej siedzą:  Ignacy Mościcki, Jędrzejewicz, Józef Piłsudski, Aleksander Dębski. Od lewej stoją: Bolesław Miklaszewski i Witold Jodko-Narkiewicz
Read 18 tweets
Aug 21, 2024
Sierpniowa noc. Na cmentarzu na skraju Puszczy Ruskiej pojawiają się Sowieci.

Rozkopują świeżą mogiłę żołnierzy AK, poległych w bitwie z nimi 21.08.1944.

Chcą się upewnić, że ich legendarny dowódca na pewno poległ wraz z nimi.

"Bezręki major"- tak na niego mówili.

Wątek⬇️

1/ Image
Bohater naszej opowieści to Maciej Kalenkiewicz. Był on synem posła na Sejm RP z ramienia ZLN (endecja), Jana Kalenkiewicza.

Kalenkiewicze to ziemiańska rodzina spod Nowogródka, pieczętująca się herbem Kotwicz (na zdjęciu). Od tego herbu wziął się pseudonim naszego bohatera.

2/ Image
W 1924 zdaje maturę w korpusie kadetów. Z najlepszym wynikiem. W 1927 kończy szkołę oficerską. Z najlepszym wynikiem. W 1938 dostaje się na studia w Wyższej Szkole Wojennej. Z najlepszym wynikiem.

Jego kariery nie zniszczy to, że w 1926 odmówi udziału w przewrocie majowym.

3/ Na zdjęciu: Maciej Kalenkiewicz, zdjęcie sprzed 1939
Read 14 tweets
Aug 19, 2024
W niemieckim więzieniu siedzi starszy człowiek. Mimo ciężkich tortur, odmawia podpisania volkslisty.

"Habsburg nie jest Niemcem"- mówi gestapowcom.

Znacie historię Karola Olbrachta Habsburga, pułkownika Wojska Polskiego? I jego żony, Alicji Habsburg, żołnierza AK?

Wątek ⬇️

1/
Na zdjęciu: Karol Olbracht Habsburg
Na zdjęciu: Alicja Habsburg
Opowieść tę zacznijmy wcześnie, bo już w 1838, gdy syn cesarza Leopolda II, ks. cieszyński Karol Ludwik Habsburg kupuje dobra w Żywcu.

Jego syn, arcyksiążę Albrecht Fryderyk Habsburg w 1856 roku założy tutaj słynny browar.

Zaczyna się historia żywieckiej linii Habsburgów.

2/
Na zdjęciu: Karol Ludwik Habsburg (1771-1847), arcyksiążę i książę cieszyński, generał i marszałek polny oraz minister wojny Austrii
Na zdjęciu: Albrecht Fryderyk Habsburg (1817-1895), arcyksiążę i książę cieszyński, gubernator Węgier, austriacki marszałek polny, zwycięzca z bitwy pod Custozą
Trzecim właścicielem Żywca był Karol Stefan Habsburg. To ojciec bohatera tej opowieści.

Karol Stefan nauczył się polskiego. Swoje córki wydał za polskich arystokratów: Radziwiłłów i Czartoryskich.

A w 1907 oficjalnie ogłosił, że on i jego rodzina to Polacy, a nie Niemcy.

3/ Na obrazie: Karol Stefan Habsburg w czasie służby w Kriegsmarine
Read 17 tweets

Did Thread Reader help you today?

Support us! We are indie developers!


This site is made by just two indie developers on a laptop doing marketing, support and development! Read more about the story.

Become a Premium Member ($3/month or $30/year) and get exclusive features!

Become Premium

Don't want to be a Premium member but still want to support us?

Make a small donation by buying us coffee ($5) or help with server cost ($10)

Donate via Paypal

Or Donate anonymously using crypto!

Ethereum

0xfe58350B80634f60Fa6Dc149a72b4DFbc17D341E copy

Bitcoin

3ATGMxNzCUFzxpMCHL5sWSt4DVtS8UqXpi copy

Thank you for your support!

Follow Us!

:(