📕13 Ocak 2022'de Nature'de @ElieDolgin, inaktif SARS-CoV-2 aşılarının Omicron döneminde koruyuculukları ve ek doz aşı gereksinimleri ile ilgili mevcut tüm veriyi özetleyen nefis bir yazı yazdı. Gerçek sağlık haberciliği anlamında da örnek.
Elie Dolgin'in yazısında bazı notlar👇 📌 İnaktif SARS-CoV-2 dünyada en yaygın kullanılan aşılar. Türkiye'de de uygulanan Sinovac tarafından geliştirilen aşının tüm dünyada 2.5 milyar doza yakın uygulandığı düşünülüyor (Pfizer-BioNTech ve Astra Zeneca aşıları da 2 milyarın üzerinde).

Turkovac aşısının ilk sonuçları
2 doz aşılaması tamamlanmış 1182 gönüllü.
18-55 yaş arasında, %57'si 18-40 yaş; %73 erkek
Sağlıklı bireyler (kronik hastalık yok) Semptomatik hastalık koruyuculuğu değerlendirmesi 1008 gönüllüde yapılmış,
68 PCR pozitif olgu (45 CoronoVac, 23 Turkovac)
Turkovac grubunda olgu %4.55
CoronoVac grubunda olgu %8.99

- Aşıların gerçek dünya etkililikleri değerlendirilirken, sürveyans (hem klinik, hem de mikrobiyolojik düzeyde) en önemli belirleyici. Delta varyantı üzerine aşı etkililik sonuçları; aşılamayı yaygın yapan ve elde ettikleri her suşu detaylı analiz eden ülkelerden geliyor. - Aşı olan kişilerde enfeksiyonun görülmesi ilk kez olan bir şey değil, bu tabloya "breakthrough" enfeksiyon deniliyor ve bu enfeksiyon olan olgularının değerlendirilmesi hem hastalığı hem de aşılama stratejilerini belirlemenin temel kriteri.

Bangkok'da bir toplantıda tanışmıştım @senjutisaha ile. Kendisi Bangladeş'de mikrobiyoloji alanında çalışan bir bilim insanı. Pandemi döneminde hem hastalığı yaşamış, hem de Bangladeş'te sürecin tümü ile içinde bir bilim insanı olarak deneyimlerini paylaşmış @LancetGH'de. 👇 Coming to terms with COVID-19 personally and professionally in Bangladesh thelancet.com/journals/langl…

ABD'de Pfizer-BioNTech COVID19 aşısı uygulanan 1.839.360 kişide aşılama sonrası alerjik reaksiyon gelişen 21 kişinin verileri yayınlandı.

Anaphylaxis After First Dose of the Pfizer-BioNTech COVID-19 Vaccination ja.ma/396re2H via @JAMA_current part of @JAMANetwork ➡️ Aşılama sonrası ciddi alerjik reaksiyon 1 milyon aşılamada 11.1
➡️ Ciddi alerji gelişen olguların tamamı gözlem tedavi sonrası taburcu edilmiş.
➡️ Alerji nedeni ile yaşamını kaybeden olmamış.

Yoğunluktan gündüz yanıt yazamadım. 3 farklı ülkede aynı aşının etkinlik sonuçları nasıl farklı olabilir?

- Çalışma örneklemlerininin yaşları aynı değildir.
- Çalışma örneklemi içinde sağlık çalışanı, >65 yaş ya da kronik hastalık varlığı/oranı etkili olabilir. - Çalışmanın etkinliğini değerlendirdiğiniz dönemde dolaşımdaki virüsün varyant olması etkileyebilir (şimdilik buna ait bir veri yok aşılar için)
- Ön sonuç, ara sonuç, final analiz biçiminde farklı sonuçlar verilmiş olabilir.

İtalya’da geçen yıl 21 Kasım’da yakınmaları başlayan ve sonrasında kızamık benzeri döküntüleri olan 4 yaşında erkek hastanın o zaman alınan örneklerinde SARS-Cov-2 saptandı.Olgu İtalya’da hastalığın geçen yıl kasım ayında bulunduğunu destekler nitelikte 👇
📚Emerg Infect Dis 2021 Milano çevresinde yaşayan ve daha önce seyahat öyküsü bulunmayan 4 yaşındaki hastanın 21 Kasım’da burun akıntısı ve öksürüğünün olduğu, 30 Kasım’da ilk kez acile başvurduğu ve ilk bulgudan 14 gün sonra kızamık benzeri döküntülerinin olduğu öğrenildi.

📚 Aşı alanında kariyer yapma planı olan genç araştırmacıların epidemiyoloji, mikrobiyoloji, immunoloji, enfeksiyon hastalıkları, klinik çalışma (Faz) metodolojileri, halk sağlığı ve farmakoekonomi başlıklarını içeren -aşıya özel- eğitimleri almalarında yarar var. 📚 Hastalık yükünü bilmeniz, etkeni tanımanız, etkenin doğal immün yanıtını bilmeniz, klinik özelliklerini bilmeniz, Faz çalışması dinamiklerine ve protokollerine hakim olmanız, sonuçlarınızı yerel ve global düzeyde ortaya koymanız ve maliyet-etkin bir aşı geliştirmelisiniz.

Pfizer Biontech COVID19 aşısında, Faz 3 etkililik verisi için gerekli 170 hasta sayısına ulaşıldı (44.000 gönüllüde)
➡️ Aşı etkinliği %95, 8 olgu hasta grubunda, 162 olgu plasebo grubunda,
➡️ Ağır hastalık gelişen 10 olgu; biri aşı, 9 plasebo grubunda
➡️ >65 yaş aşı etkinliği %94 ➡️ Aşılama sonrası kısa dönem yan etki profilinde en sık görülen 2. doz aşılama sonrasında %3.2 oranında yorgunluk hissi.
➡️ Aşı için bu veriler ile FDA "acil kullanım onayı" başvurusu yapılacak.
➡️ Acil kullanım onayı ile belirlenecek risk gruplarında aşılama yapılabilir.

1- Gene uykusuz gece. Kızım 4. sınıfa gidiyor ve pazartesi yüz yüze eğitim başlıyor ve göndereceğiz. Okula gitmesi lazım o kesin. Aylardır evde (gerçekten evde ama) ve bir şekilde okulda, arkadaşları ile eğitim alması lazım. Ama kaygılarım yok dersem yalan olur. 2- Aylardır evde geçen sürede ne yazık ki ekran önünde geçen zamanı kontrolümüz sona erdi.Saatlerce ders,ödev ya da eğlence amaçlı ekrana baktı.Okul bunun azaltılmasında önemli bir çözüm. Öğretmeninden alacağı yüz yüze eğitim her koşulda çevrimiçi eğitimden çok daha iyi olacaktır

1- Bu yıl #Nobel ödülünü #HepatitC enfeksiyonunu tanımlayan araştırmacıların alması bir kez daha gösterdi ki insanlık tarihinde enfeksiyon etkenlerini ilk kez tanımlayan kişilerin Nobel alma oranı oldukça yüksek👇
📸: @NobelPrize 2- 1902 yılında İngiliz bilim insanı Sir Ronald Ross “sıtma” üzerine yaptığı araştırmalar ile bu alanda ilk Nobel ödülünü aldı.

📸: Liverpool University

1- Türkiye'de yürütülmekte olan COVID-19 aşı adaylarının bazılarının hayvan deneylerinin tamamlandığı açıklandı. Bunun için çalışan tüm bilim insanlarının emeğine sağlık. Bundan sonraki süreç bu zamana kadar olandan çok daha zor ama aşı çalışmalarının başlanması da önemli. 2- Yerli, milli denilebilir; aşı lojistiğinin ülkenizde olması çok önemlidir ama COVID-19 gibi tüm dünyayı ilgilendiren bir hastalıkta, geliştirilme olasılığı olan tüm aşı adaylarının global kullanıma uygun olması önemli. Çalışan bilim insanları da bunu hedefliyordur eminim.

1-Eylül ayının ortalarına geldiğimiz şu günlerde #COVID19 aşı çalışmalarında son durumu özetlemek istedim. Aslında seyirde daha önceden alışık olmadığım tuhaflıklar olsa da (aşılara ülke adları takılması, erken onayların başkanlar tarafından yapılması gibi) çalışmalar sürüyor. 2- Dünyada 321 aşı adayı halen çalışılıyor, bir çok ülke (ki aralarında daha önce aşı deneyimi olmayanlar da var) aşı geliştirme sürecinde. Sonucun ne olacağının bilinmediği zor ve uzun bir süreç.

COVID19 Aşıları Güncellemesi
1- 26 Ağustos 2020 tarihli ACIP toplantısında COVID19 aşısı geliştirilebilmesi durumunda, ilk kez uygulama modelleri ve lojistik detaylar daha detaylı olarak tartışıldı. Temin, soğuk zincir ve risk gruplarını önceliklendirme temel konulardı. 2- Halen Faz 2-3 aşamasında, çalışmalara gönüllü dahil eden aşı adaylarının kullanım onayı almaları durumunda beklenen ilk sorun aşıların seri üretimi. Bu anlamda bazı çalışmalar, ön anlaşmalar olsa da, aşı geliştirilmeden yorum yapmak güç.

1-Pnömokok (zatüre) aşılaması ile ilgili çok sayıda soru geldiği için ortak bir yanıt vermek istedim. Her ne kadar zatüre aşısı olarak adlandırılsa da, pnömokok bakterisi menenjit ve zatüre başta olmak üzere birçok enfeksiyona neden olmaktadır. 2-Pnömokok aşısının COVID19 enfeksiyonundan koruyucu etkinliği yoktur, pnömokok aşıları ile ilgili öneriler pandemi öncesinde de var olan rutin aşılama önerileridir.

1-Lisa Jackson ve arkadaşları, NIH(National Institute of Allergy and Infectious Diseases) ve Moderna tarafından #COVID19 için geliştirilen mRNA 1273 aşısının ilk sonuçlarını makale olarak #NEJM’de yayınladı. 2-Faz 1 çalışması, açık etiket bir çalışma olup, farklı dozlarda (25 μg, 100 μg, ve 250 μg dozlar) aşı uygulamasının güvenlik ve immünojenisitesinin değerlendirildiği bir çalışmaydı.

COVID19 sürecinde uygulanan stratejiler ve yeniden açılma ile ilgili yeni bir sınıflama sistemi geliştirilmiş:

covid-local.org/metrics/

@ozlemyildiz1881 @fatihtank @hguclu @DeryaTR_ @esenol @profdrcetiner @servangokhan @DrGunerSonmez @AtillaOzmumcu @BulentTutluoglu @drkardiyo Enfeksiyon hızı, test sıklığı, temaslı vaka takibi, sağlık sistemi durumu ve riskli grubun korunması ana başlıklarında. Sistemin ABD dışında uluslararası kullanımı konusunda da sekmeleri var. Korkutmadan, yormadan, rasyonel veriler üzerinde organize edilmiş.

1- Pandemi sürecin #COVID19 aşı adaylarından biri olan INO-4800 (INOVIO) Faz-1 verilerini dün açıklandı. Inovio'nun INO-4800 aşısı ABD hükümeti tarafında "Operation Warp Speed) kapsamında değerlendirilen 5 aşıdan biri. 2- Bu aşı bir DNA aşısı. Faz 1 çalışmasına ABD'de 18-50 yaş arasında 40 sağlıklı erişkin alındı. Gönüllülere 4 hafta ara ile 1 ve 2 mg doz şemasında 2 kez aşılama uygulandı.

1- Çin'in COVID19 aşısına onay vermesinin "tuhaflığı" ve "yankıları" sürüyor. Çin henüz Faz 2 çalışma sonuçlarını açıklamadığı adenovirüs vektör aşısını, 1 yıl süre ile askeri birliklerinde aşılama kararını dün açıklamıştı. Çok sayıda yorum okudum dünden beri. 2- Öncelikle askeri birliklere "green light" uygulama onayı veren Çin, aşının toplumda uygulamasına izin vermedi. Yani henüz diğer risk gruplarına kullanım onayı yok. Ellerinde aşının koruyuculuğu ile ilgili veri olsa sağlık çalışanlarına uygulama çıkarırlardı diye düşünüyorum

1- Lancet'te bugün yayınlanan makalede Avrupa'da 25 ülke 82 merkezde #COVID19 PCR pozitif 582 çocuk hastanın verileri yayınlandı. Çalışmada bu kez Türkiye'den de Dr.Benhur Cetin(@benhurcetin)var. Bu büyük ölçekli ve devam da edecek projede yer aldığı için tebrikler bugün Benhur'a

https://twitter.com/TheLancet/status/1276282776489246721

2- Çalışmada tanı konulan 582 çocuk hastanın medyan yaşı 5 yaş. Olguların %25'inde daha önceden bir hastalık öyküsü var iken, %75'i daha önceden sağlıklı.

Olgu Pakistan'dan. 25 yaşında erkek hasta, Acil Ünitesi'ne 3 gündür devam eden ateş, kırgınlık, kuru öksürük, kas ağrıları ve ishal yakınmaları ile başvuruyor. Daha önceden hastalık öyküsü bulunmayan bir üniversite öğrencisi. Hastanın öyküsünde son 2 hafta içerisinde COVID-19 sıklığının yüksek olduğu İslamabad ve Karaçi'ye ziyaret mevcut.