🌲👑لبنان و شاه
⚠️یک رشتوی طولانی
🔺️چگونه سیاست ایران پسا جنگ شش روزه از #تعادل خارج شد؟
⚫️سیاست های فرامرزی ساواک در اردن، عراق و لبنان
🔴 چگونه سیاست های شاه در بیروت پایه گذار سقوطش در تهران شد؟
@SamanthaIrani
#ایران_معبد_ماست
1/24
روابط ایران و لبنان دو فاز دارد:
1️⃣میانه دهه 50 تا جنگ شش روزه 1967
◀️حول #ناصریزم و پان عربیسم، شاه نگران⬇️
🟨ناسیونالیزم عربی
🟨گسترش نفوذ شوروی
🟨کمونیزم در منطقه
✅️نتیجه: ورود شاه به سیاست داخلی کشورهای عربی
🔴پسا جنگ 6 روزه، شاه دیگر نگران #ناصریزم نبود
2/24
@SamanthaIrani
2️⃣اما این روابط از 1967 تا 1978، نگرانی جدیدی برای شاه ظهور کرد، چه بود؟
◀️آموزش نظامی ایرانیان مخالف شاه توسط سازمان رهایی بخش فلسطین (PLO)
◀️پساجنگ داخلی 1970 (سپتامبر سیاه) و استقرار آنها در جنوب لبنان
✅️پس #ساواک اندکی پسا 1957، دخالت سیاسی در #لبنان پایه ریزی کرد
3/24
✅️لبنان از منظر شاه #تنها کشور عربی #دمکرات بود، متحدی برای مقابله با #اعراب
◀️توصیه ساواک به شاه و #ارسال تسلیحات
✅️حتی ارسال غنائم جنگ 1956 با مصر به لبنان توسط #إسرائيل
🔴در 1958، شمعون #استعفا و فواد شهاب رییس جمهورشد
⚠️برخلاف خواسته شاه و ساواک
4/24
@SamanthaIrani
⚠️تبعات آن شامل:
✅️ناصریزم
◀️گشایش فضای سیاسی بنفع مسلمانان و مارونیها
⚠️پس اهمیت لبنان پسا کودتای عراق افزایش یافت
🟩ساواک و عراق🟩
◀️تلاشهای ساواک برای بازگشت پادشاهی به عراق دیدار با الیت در بیروت به دلیل ضعف پایگاه #مردمی در عراق بی فایده
🟨موفقیت #ساواک اما در بخش #کردستان
⚠️رد #خودمختاری کردها توسط قاسم رییس جمهور کودتا🆚️پیشنهادات رفاهی جذاب #ساواک
✅️سریعا #بارزانی وارد نبرد خودمختاری
✅️در آن زمان 80% ارتش عراق درگیر کردها
⭕️در برگرداندن پادشاهی عراق،
ساواک با #مخالفت پادشاه اردن مواجه شد
⚠️کار به #براندازی پادشاه اردن هم رسید⚠️
6/24
◀️اما غربیها از #اردن مقابل ساواک حمایت کردند
⬅️🟩طرح سبز
◀️پرداخت پول به روحانیت شیعه لبنان
▫️باید خطر #ناصریسم را در سواحل #مدیترانه خنثی کنیم تا ناچار به خونریزی در داخل خاک #ایران نشویم▫️
⬅️کاهش خطر ناصریسم در لبنان
✔️حمایت بکمک مراجع تقلید قم #محمد_حسین_بروجردی
7/24
⚠️اینجا فعالیت های ساواک با ورود ▫️سید موسی صدر ▫️همراه میشود
⚫️سید موسی صدر
▫️متولد قم
▫️ریشه ای لبنانی
▫️مدعی از خاندان محمد
▫️پدربزرگش مرجع تقلید بزرگ شیعه در عراق
▫️پدرش آیت الله صدرالدین صدر در ایران ▫️حقوق خوانده دانشگاه تهران
▫️فقه در قم
⚫️بامرگ پدر در 1953 راهی #نجف
8/24
✅️تحت نظر آیت الله حکیم، فقه بخواند.
✅️ویژگی های ظاهری و تلاش هایش علاکه بر محبوبیت، حس ▫️جامعه بودن▫️ به شیعیان لبنانی دست داد.
🟨با ورود پناهندگان فلسطینی، ارتش و صدر مخالف حضور نظامی آنها در جنوب لبنان بودند
⬅️برخلاف سنی ها
حالا PLO صدر را اطلاعاتی لبنان میدید
9/24
⛔️صدر در 1973 با فتوا #علوی ها را #شیعه اعلام و به اسد در قدرت گرفتن پسا کودتا در سوریه کمک کرد
🔴علویان نیازمند دلیلی برای مشروعیت و شیعیان لبنانی همراهی قدرتمند
⬅️جنگ داخلی لبنان در 27 ژوئن و اعتصاب صدر در مسجد بیروت منتج به نخستین دیدار با #عرفات در 1 جولای شد
صلحی موفقیت آمیز
🔴5 روز بعد، صدر #جنبش_امل که شبه نظامی شیعه بودند تشکیل داد
⬅️درست مانند ترفند مصطفی خمینی
✅️تشکیل تظاهرات در تشییع جنازه 40 شیعه کشته شده در تمرینات نظامی فتح
⚠️به هرحال #شیعیان نیاز به #مبارز داشتند، مانند فلسطینیان و مارونیها و دروزیها
حالا بازگردید به داخل ایران و سال 1963
🟩طرح سبز و هدفش کاهش انگیزه حمایت های شیعیان لبنان از ناصریسم با پرداخت پول تقریبا موفقیت آمیز بود✔️ همانطور که با محبوبیت صدر، اقلیت در حال رشد شیعیان، تریبونی سیاسی پیدا کردند.
❌️اما مداخلات سیاسی شاه در انتخابات لبنان چندان موفق نبود و با شکست مسیحیان، بی ثمر ماند.
12/24
🟨با سرکوب چپ ها در ایران در ژوئن 1963
موفقیت بیشتر🟰خشونت بیشتر، و #شهادت نهضت آزادی تشکیل شد.
⭕️نهضت دنبال #حامی_خارجی در دسامبر 1963 توسط
▫️ابراهیم یزدی
▫️صادق قطب زاده
▫️مصطفی چمران
به #مصر رفتند.
◽️پسا انقلاب سفید و محبوبیت شاهنشاه و رشد ملی گرایی، #مصر برای سازمان بیفایده
⭕️ناصر برنامه رادیویی علیه شاه در #رادیوقاهره پیشنهاد کرد، اما نهضت بدنبال تمرینات نظامی در 1966 از مصر به لبنان رفت و به کمک چمران، در کمپ PLO، همراه مجاهدین آموزش نظامی دیدند.
⛔️با تخریب روابط امل و PLO، نهضت آزادی هم بکمک صدر به اسد معرفی شد.
14/24
⚠️چمران هم علاوه بر کمک در شکل گیری #خرکت_المحرومین شیعه، قراردادهایی با #امل داشت و مخالفین حکومت ایران با امکانات امل آموزش نظامی دیدند.
🟨مجاهدین هم نسخه رادیکال نهضت آزادی که پسا 1963 مسیرشان جدا شد
⚫️با اختلافات میان PLO و #صدر
⬅️دیدار خمینی و #عرفات در نجف
✔️خمینی بجای صدر
▫️لبنان پایه عملیات سازمان های نظامی
▫️مرکز تحریکات خاورمیانه
▫️مانند لیسبون wwii و وین جنگ سرد
⭕️شکست اطلاعاتی شاه
1️⃣پاکسازی اطلاعات لبنان در 1970
⬅️نگران از کودتا
2️⃣شکست دیپلماتیک تهران-بیروت در 1969
⬅️حضور ژنرال بختیار در 1968 با اسلحه در لبنان و دستگیری و عدم استرداد به ایران
▫️🟩ژنرال منصور قدر🟩▫️
✅️مامور عالیرتبه ساواک، سفیر در دمشق، بیروت و امان
▫️آغاز ماجرای صدر و قدر▫️
🟨قدر مخالف پرداخت 30m$ به صدر از پول شرکت نفت به هویدا اعلام کرد و خواستار پرداختش از امور خارجه برای کنترل صدر شد.
⭕️شاه شدیدا از قدر عصبانیو دستور تامین سریع پول به صدر داد
⭕️قدر ماموری با هدف حمایت از
شیعه لبنانی
و فلسطین
به دیدار پرویز ثابتی در تهران میفرستد.
✅️ثابتی مدارک پرداختی ساواک به PLO نشانش میدهد❗️
✔️قدر اما باور نداشت کمک مالی به PLO به معنی اطلاعات بهتر است، پس معتقد به ماموران بیشتر و بهتر بود.
✅️قدر خواستار استخدام صدر شد.
18/24
❌️اما صدر مخالف همکاری به عنوان نیروی ساواک از
▫️دشواری رشد در سیستم سیاسی لبنان گفت و اینکه او یک
▫️پتریوت ایرانی است و
▫️وفادار به شاه است و
▫️این اقدام زحماتش را بی ثمر میکند.
⬅️قدر گزارشی در مورد #مشکوک صدر به تهران ارسال میکند
❌️اما گزارش صدر، قدر و فردوست باهم نمیخواند
❌️این تناقض پای سفیر در مصر، بهرامی به میان آورد.
✅️در این دوران #صدر بدون محدودیت با همراهی #چمران در تمام خاورمیانه حاضر بود. 🔴بهرامی به صدر کمک کرد گزارش را #اصلاح کند و منطبق بر گزارش سفارت مصر باشد.
✅️قدر اینرا فهمید گزارش داد صدر به ایران و شاه وفادار نیست❌️
20/24
🔵بهرامی قدر را دروغگو دانست
🔵و نوشت صدر درصورتیکه با دست باز عمل کند بسیار برای ایران مفید و وفادار خواهد بود
🟨در نهایت کار به جلسه #ساواک رسید و ⭕️تصمیم نهایی با ثابتی بود
✅️مسئله امنیت ملی ایران
🟩شاه در 1974 تصمیم به پایان مداخله در لبنان و همکاری با صدر گرفت.
21/24
🟨جایگاه سیاسی صدر از آنزمان تا 1976 در لبنان اوج گرفت.
⬅️با جنگ داخلی 1975 لبنان، صدر از دروزیها و PLO انتقاد کرد.
⭕️این نقد چندان برای PLO جالب نبود و در تابستان 1976 چندین تلاش برای #ترور شد.
🟨صدر به طور #علنی مخالف شاه و سرکوب مذهب در ایران را علت #مخالفت با شاه اعلام میکرد
🟩در 1978 لوموند مقاله ای انتقادی از صدر در مورد شاه منتشر ساخت.
در 25 اگوست 1978 صدر جهت دیدار با قذافی با دو همراه به لیبی رفت و هیچوقت بازنگشت.
23/24
@SamanthaIrani
🔴در پایان تلاش شاه برای حفظ قدرت، وی را ناچار به همکاری نزدیک با الیت شیعه و مسیحی کرد
🔵اما آنها در سیاست لبنان به حاشیه رفته و بازیگران جدید صحنه سیاست لبنان حامیان گروه های شیعه و PLO (براندازان فعال شاه) بودند.
⚠️دلیلی که ساواک نتوانست مقابله کند،در نهایت شاه سقوط کرد.
24/24
Share this Scrolly Tale with your friends.
A Scrolly Tale is a new way to read Twitter threads with a more visually immersive experience.
Discover more beautiful Scrolly Tales like this.