भारतात सर्वात दयनीय अवस्था कुणाची असेल तर - कम्युनिजम, इस्लाम, मिशनरी - या तीन शक्तींच्या संकटाची जाणीव असलेल्या आणि तरीही मनापासून भारतीय संविधान आणि खऱ्या सेक्युलर तत्वांवर प्रेम असणाऱ्या अल्पसंख्य हिंदूंची. +
संख्या अगदीच अल्प. हातात संघटना नाही. संघटना उभं करण्याची क्षमता नाही - आणि दुर्दैवाने - हिंदुत्ववादी संघटनांच्या नेमक्या व्हिजनचा थांगपत्ताच लागत नसल्याने त्यांच्यात सामील होण्याबद्दल संभ्रम आहे : अशी ही विचित्र अवस्था आहे. +
पालघर घटना घडल्यानंतर "आता तरी हिंदूंनी जागं व्हावं" असं पोटतिडकीने म्हणणारे काही सन्माननीय लोक दिसले. दर वेळी त्यांना हेच विचारावंसं वाटलं की - जागं व्हायचं म्हणजे नेमकं काय करायचंय? काय करणं अपेक्षी आहे जागं होऊन?
"आता तरी एकत्र या" हे आवाहन प्रामाणिक आहे याबद्दल शंका नाही. +
"आता तरी एकत्र या" हे आवाहन प्रामाणिक आहे याबद्दल शंका नाही. +
परंतु प्रश्न हा आहे की हिंदुत्ववादी होऊन वा संघटनेत सामील होऊन नेमकं करावं काय? वेळोवेळी घडणाऱ्या घटनांवर कायद्याच्या चौकटीत राहून नेमकं काय करायला हवं याची कल्पना हिंदुत्ववादी मित्रांना आहे का - हा प्रश्न पडतो अनेकदा.
हा प्रश्न कुत्सित नाही. छद्मी नाही. +
हा प्रश्न कुत्सित नाही. छद्मी नाही. +
हिंदुत्ववाद्यांना कमी लेखण्याच्या हेतूने तर अजिबातच नाही.
प्रामाणिक प्रश्न आहे हा.
पालघरला घडलं ते नवं नाही. वेगवेगळ्या प्रकारे हे आघात होत असतात. कुरमुसे प्रकरण काय, पालघर काय...माध्यमं, तथाकथित विचारवंत नेहेमीच या गोष्टी दाबतात. माध्यमं या बाबतींत तिखट प्रश्न विचारत नाहीत - +
प्रामाणिक प्रश्न आहे हा.
पालघरला घडलं ते नवं नाही. वेगवेगळ्या प्रकारे हे आघात होत असतात. कुरमुसे प्रकरण काय, पालघर काय...माध्यमं, तथाकथित विचारवंत नेहेमीच या गोष्टी दाबतात. माध्यमं या बाबतींत तिखट प्रश्न विचारत नाहीत - +
- झालंच तर गैरसमज पसरवणाऱ्या, खोट्या बातम्या पेरल्या जातात. यावर "हिंदूंनो एक व्हा!" हे म्हणणं अजिबातच चूक नाही. पण "एक होऊन नक्की काय करायचंय?" याचं उत्तर मिळत नाही.
आपल्याकडे ज्युडिशियल अॅक्टीव्हीजम, ह्युमन राईट्स अॅक्टीव्हीजम, शोध पत्रकारिता घडतच नाही का? +
आपल्याकडे ज्युडिशियल अॅक्टीव्हीजम, ह्युमन राईट्स अॅक्टीव्हीजम, शोध पत्रकारिता घडतच नाही का? +
गेल्या ६ वर्षांत काहीच कसं सुधारलं नाही? शिस्तबद्ध प्रयत्न का झाले नाहीत? माध्यमं दुटप्पी आहेत ही तक्रार फार जुनी आहे. त्यावर काय केलं जातंय? माध्यमांच्या दुटप्पी, खोटारड्या बातम्यांवर पोलीस केसेस, कोर्ट केसेस का केल्या जात नाहीयेत? खरी निष्पक्ष माध्यमं का उभी रहात नाहीयेत? +
सामान्य हिंदू सतत हातात लाठ्याकाठ्या घेऊन फिरू शकत नाही. अर्थात, हिंदुत्ववादी मित्रांची देखील तशी अपेक्षा नसणार. पण मग नेमकी अपेक्षा आहे तरी काय? जागं होऊन काय करायला हवंय? +
सामान्य हिंदूंना जे शक्य होतं ते त्यांनी केलं. त्यांनी हिंदुत्ववादी सरकार निवडून दिलं. दोन्ही ठिकाणी. केंद्र तर पुन्हा निवडूनही आलं. दरम्यान थेट ५ वर्षं होती दोन्ही ठिकाणी हातात सत्ता असणारी.
काय घडलं या ५ वर्षांत?
म्हणजे, - +
काय घडलं या ५ वर्षांत?
म्हणजे, - +
इतकं होऊन ही अजून ही हिंदूंनाच "जागं व्हा" अशी आवाहनं करावी लागताहेत.
हिंदुत्ववाद्यांना "आपलं" वाटणारं सरकार सत्तेत असताना तरी इक्विलीब्रियम प्रस्थापित झाला का? ५ वर्षात होण्याची अपेक्षा अवाजवी वाटत असेल तर रिझल्ट सोडा - त्या दिशेने पावलं तरी पडली का? +
हिंदुत्ववाद्यांना "आपलं" वाटणारं सरकार सत्तेत असताना तरी इक्विलीब्रियम प्रस्थापित झाला का? ५ वर्षात होण्याची अपेक्षा अवाजवी वाटत असेल तर रिझल्ट सोडा - त्या दिशेने पावलं तरी पडली का? +
मग यांना सत्तेत बसवलं कशाला आहे? कशाला सत्ता द्यायची? यांनी सत्तेत येऊन कायदेशीर मार्गाने हिंदू लोक, हिंदू जनतेचं संरक्षण करावं ही अपेक्षा यांना पुरी करता येत नसेल तर यांच्यासाठी ऑन ग्राऊंड सोडाच, सोशल मीडियावर तरी का लढावं लोकांनी? +
खरं तर ५ वर्षच नव्हे, गेली २०-२५ वर्षं भाजप देशभरात बऱ्यापैकी सक्षम स्थितीत आहे. हिंदुत्ववादी म्हणवणारा पक्ष इतक्या डॉमिनेटिंग पोझिशनमध्ये असताना हिंदुत्ववादी संघटनांना हिंदूहित संरक्षणाचं काम - जे अजिबातच अयोग्य वा बेकायदेशीरसुद्धा नाही - का करता येऊ नये? +
पुन्हा म्हणतो...हे दोषारोपण नाही, कमी लेखणं ही नाही...हताश होऊन विचारलेले प्रामाणिक प्रश्न आहेत.
इतरांचं सोडा, माझ्यापुरता प्रश्न विचारतो.
माझ्यासारख्या संविधानप्रेमी, सेक्युलर, हिंदू भारतीयाने जर कम्युनिझम, इस्लाम आणि मिशनरी - या संकटाशी लढण्याचा विचार सुरु केला - तर - +
इतरांचं सोडा, माझ्यापुरता प्रश्न विचारतो.
माझ्यासारख्या संविधानप्रेमी, सेक्युलर, हिंदू भारतीयाने जर कम्युनिझम, इस्लाम आणि मिशनरी - या संकटाशी लढण्याचा विचार सुरु केला - तर - +
मला एक पर्याय म्हणून हिंदुत्ववादी संघटनांकडून नेमकं कोणतं व्हिजन दिसतंय? कोणता मार्ग दिसतोय?
कारण फेसबुक-ट्विटरवर मारामाऱ्या करून काहीही होणार नाही याची व्यवस्थित कल्पना आहे मला. ऑन ग्राऊंड अॅक्टिव्हीजम आवश्यक आहे. कोर्ट कचेरी करावी लागणार. ह्युमन राईट्स आंदोलनं करावे लागणार. +
कारण फेसबुक-ट्विटरवर मारामाऱ्या करून काहीही होणार नाही याची व्यवस्थित कल्पना आहे मला. ऑन ग्राऊंड अॅक्टिव्हीजम आवश्यक आहे. कोर्ट कचेरी करावी लागणार. ह्युमन राईट्स आंदोलनं करावे लागणार. +
शोध पत्रकारिता करावी लागणार. हे सगळं स्ट्रक्चर उभारावं लागणार.
माझी तयारी आहे हे करण्याची.
इन ऑल प्रोबॅबिलिटी, माझ्यापेक्षा अनुभवी, वरिष्ठ लोक ही याच तयारीत आहेत. कदाचित करत ही असावेत. पण त्याचे रिझल्ट्स दिसत नाहीयेत.
म्हणून मी कन्फ्युज्ड आहे. +
माझी तयारी आहे हे करण्याची.
इन ऑल प्रोबॅबिलिटी, माझ्यापेक्षा अनुभवी, वरिष्ठ लोक ही याच तयारीत आहेत. कदाचित करत ही असावेत. पण त्याचे रिझल्ट्स दिसत नाहीयेत.
म्हणून मी कन्फ्युज्ड आहे. +
यात मी स्वतःला अज्ञानाचा दोष देखील लावून घ्यायला तयार आहे.
म्हणजे, हिंदुत्ववादी संघटनांची अशी फळी ऑलरेडी कार्यरत आहे, ऑलरेडी हे युद्ध सुरु आहे व मला त्याची कल्पना नाही - ही शक्यता देखील मी नाकारत नाही. फक्त नम्रपणे इतकंच नमूद करतो की - +
म्हणजे, हिंदुत्ववादी संघटनांची अशी फळी ऑलरेडी कार्यरत आहे, ऑलरेडी हे युद्ध सुरु आहे व मला त्याची कल्पना नाही - ही शक्यता देखील मी नाकारत नाही. फक्त नम्रपणे इतकंच नमूद करतो की - +
माझ्यासारखे कोट्यवधी जर "जागे" व्हायला हवे असतील तर त्यांना या युद्धाची कल्पना करून देणं आवश्यक आहे.
सेनापती युद्ध लढतोय - हे माहितच नसेल तर सैन्य कुठून जमणार?
सैन्याला त्या युद्धाची कल्पना देणं आवश्यक आहे. व्हिजन दाखवणं आवश्यक आहे. +
सेनापती युद्ध लढतोय - हे माहितच नसेल तर सैन्य कुठून जमणार?
सैन्याला त्या युद्धाची कल्पना देणं आवश्यक आहे. व्हिजन दाखवणं आवश्यक आहे. +
हिंदुत्त्वादी संघटना माझ्यासारख्या अति-सामान्य भारतीय हिंदूला हे व्हिजन दाखवतील का?
त्यांनी ते दाखवावं अशी माझी प्रामाणिक इच्छा आहे.
: ओंकार दाभाडकर
d.omkar1@gmail.com
त्यांनी ते दाखवावं अशी माझी प्रामाणिक इच्छा आहे.
: ओंकार दाभाडकर
d.omkar1@gmail.com
