CBS heeft het aantal overlijdensgevallen bijgewerkt t/m week 17 van dit jaar. In dit draadje combineer ik de grafieken over sterfte per week (gesplitst op leeftijdscategorie, geslacht, en totaal) met een analyse van de oversterfte.
De data komt hier vandaan: cbs.nl/nl-nl/nieuws/2…. Ik heb de data gebruikt van 2000-2020. Week 1, 52, en 53 zijn eruit gehaald omdat dit regelmatig halve weken zijn en dat creëert enigszins ruis. Data die ik gebruik voor de analyses vind je hier: surfdrive.surf.nl/files/index.ph…
Ik verwijs voor de uitleg van deze analyses even naar mijn draadje uit week 14: Ik verwijs ook naar de analyses van @De_Bezige_Bij die met suggesties aankwam:
De analyses zijn hetzelfde als vorige week. Deze week heb ik alleen de kleurenschema’s van de grafieken aangepast zodat ze makkelijker te lezen zijn voor mensen met kleurenblindheid. Dank aan onder andere @mtrmh voor de tips. Ik hoor het graag als ik deze nog kan verbeteren!
In de oversterfte analyses publiceer ik nu de schattingen met de methode van @De_Bezige_Bij en mijzelf. Deze zitten vrij dicht bij elkaar en door meerdere modellen te combineren krijgen we een idee van wat het meest realistische getal is. Mijn dank is groot voor de feedback!
Eerst even wat positief nieuws: het aantal sterfgevallen in week 17 is lager dan de cijfers uit week 14, 15, 16, en 17, maar de daling stagneert iets. We zien hier enigszins een dalende lijn van 5073 (week 14), 4955 (week 15), 4264 (week 16) en 4028 (week 17). Dat stemt positief.
De blauwe piek die je ziet is dus 2020. De oranje piek die je ziet is de griep van 2018. Gemiddelde aantal overledenen in week 17 (2000-2019) is 2812, 2020 = 4028. Corona-aantallen RIVM zeggen tot nu toe 607 in week 17. Dat zou 609 corona-overledenen 'onder de radar zijn'. 
Overledenen onderverdeeld naar geslacht. De sterfte in week 17 is hoger voor vrouwen dan voor mannen, wat een trendbreuk is met afgelopen weken. Het is mogelijk dat doodsoorzaken die vaker bij mannen voorkomen nu minder vaak gebeuren.
Overledenen in drie leeftijdsgroepen (65-,65-80, 80+). Opvallend is dat in week 17 de sterfte voor 65-80 gelijk blijft, terwijl deze daalt voor de 80+ groep. Voor die laatste is dat nog steeds 35% meer dan gemiddeld (periode 2000-2019).
Conclusie op basis van deze visualisaties: relatief gezien raakt corona ons erg hard, zeker ook ten opzichte van griep uit 2018. De ontwikkelingen binnen groepen beginnen nu wel meer te variëren (zie geslacht en leeftijd).
Oversterfte NL: de modellen voorspelden voor week 9 t/m week 17 (26 april) 25980-26606 doden, terwijl het er 35763 waren. Oversterfte door corona is dus 9157-9783, terwijl het RIVM er t/m 26 april 4652 rapporteerde. De gemiddelde onderschatting is dus nu factor 1.97-2.10.
Conclusie: we zitten t/m week 17 op dezelfde oversterfte als het griepseizoen van 2018 (ongeveer 9400), maar we zijn nu pas zeven weken onderweg en we zijn nog niet eens aan het einde. #blijfthuis
Eindnoot 1: dit draadje is een mix van eigen analyses, inspiratie door Galeotti et al. (grafieken uit hun paper: dropbox.com/s/tkusww74gd5q…), en inspiratie vanuit dit mooie overzicht van The Economist: economist.com/graphic-detail…
Eindnoot 2: Als je de neiging hebt om deze analyses te gebruiken om het @rivm te bashen: doe het niet, dat is niet het doel van oversterfte analyses. Bedenk zelf hoe je bij kunt dragen, al is het maar door thuis te blijven.
Eindnoot 3: Dit was het draadje voor week 17. Ìk moet nu terug naar mijn werkzaamheden. Daarna probeer ik zo goed als het kan vragen en opmerkingen te beantwoorden. Ik heb deze week helaas geen tijd om vragen te beantwoorden van mensen die corona nog steeds als een griepje zien.
Eindnoot 4: Het CBS legt hier goed uit hoe ze proberen te voorzien in onze behoefte naar informatie en hoe ze die snellere updates zo betrouwbaar mogelijk doen: cbs.nl/nl-nl/corporat… @statistiekcbs
Eindnoot 5: Een collega bij @OrgStudies_TiU, Jörg Raab, heeft onderzoek gedaan naar hoe de respons op een infectie-uitbraak door een netwerk- en governance-analyse verder verbeterd kan worden. Hier een heel interessant interview met hem: tilburguniversity.edu/nl/magazine/co…
