Sıradan lokanta müşterisi hijyen gibi hayati bir konuda lokantalarda birçok eksik görünce ne yapacağını bilemediğinden restoran eleştirmenine yükleniyor. Geçenki yazımda bir eleştirmenden ciddi bir hijyen değerlendirmesi beklemenin hatalı olduğunu belirttim. Devam edelim 👇
İnsanların yüzde 90’ının sevdiği işi yapamadığı bir ülkeyiz. Ayrıca belki yüzde 99 yaptığı işi baştan savma ve kolayına kaçarak yapıyor. Yapılan işi, onun başarı ve performans ölçütlerine göre yargılamak yerine bambaşka bir alana ait ölçütle yargılamak sapla samanı karıştırmak.
Eleştirmene yüklenmek şaşırtıcı değil çünkü bu işin denetiminin kimin ya da kimlerin yetkisinde olduğunu bilmiyor. Bilse de onlara ulaşamıyor. Ulaşsa da bir şeyin değişmeyeceğini düşünüyor. İyi niyetli yetkili de şikâyetlerin ne kadarının gerçeğe dayandığını kestiremiyor.
Tam bir karmaşa! Hijyen konusunda görev ve yetkileri dağıtıp yaptırımları tarafsız bir şekilde uygulamak kolay değil. Şahsen virüs sonrasında hiçbir şeyin değişeceğini sanmıyorum. Belki bir süre, döner kesenler eldiven takar. Masalar dezenfektan kokar. Sonra her şey eskiye döner.
Öte yandan bir gastronomi eleştirmenine sorulması gereken ama hiç kimsenin bana sormadığı bir soru var. Bari ben sorayım: “Gittiğiniz ve değerlendireceğiniz bir lokantada hijyenle ilgili bir sorun görseniz, bunu bizimle paylaşır mısınız?” Cevap göründüğü kadar basit değil.
Çünkü ahlakla ilgili bir ikileme işaret ediyor. Okuyuculara yarar sağlamayla lokantaya haksızlık edip ekmek paralarıyla oynama arasında farklı ahlaki değerler ve bu değerler arası dengeyi tutturma çabası söz konusu. Kaş yapayım derken göz çıkarmak hep mümkün.
Geriye döneyim. 15 sene önce Milliyet'te lokanta değerlendirmesine başladığımda çok garip bir sosyal olguyla karşılaştım. Ülkede ‘yemek eleştirisi’ ne derece ‘meşru’ bir iştir sorgulaması vardı. Bir lokanta düşük değerlendirilince okuyucu ve lokanta bunda ‘kötü niyet’ arıyordu.
Bazıları çalışan insanların ‘ekmek parası’ ile oynadığım için beni kınıyordu. İyi bir değerlendirmenin gerisinde ise ‘bir menfaat’ aranıyordu. Bunları ülkemin ‘ağam paşam, el etek’ kültürüne ya da tarihsel nedenlerle sistemli eleştiri kültürünün güdük kalmasına bağladım.
Aradan yıllar geçti ve yukarıda bahsettiğim olgular ortadan kalkmasa bile okuyucuların büyük çoğunluğuyla aramda güven bağı oluştu. Bunun gerisinde, yemek değerlendirmesi konusunda tecrübem, kendime güvenim ve lokanta değerlendirme ölçütlerimin herkese eşit uygulanması yatıyor.
Gastronominin bazı alanlarındaysa mutlak doğrular olmadığı ve kişisel zevkin devreye girdiği konusunda okuyucuyla anlaşıyoruz. Ama lokanta hijyeninin nasıl olması ve ölçütleri konusunda kendime güvenmiyorum ve benim gözümü boyamanın kolay olduğunu düşünüyorum
Öte yandan bariz yani masada oturarak görebileceğim hijyen ihlallerinin neler olabileceği konusuna açıklık getirirsek izlenimlerimi sizlerle paylaşmaya hazırım. Ben habersiz lokantaya gittiğimde dikkat etmem gereken hijyen ihlalleri konusunda mantıklı önerilerinizi beklerim.
Yazımı derli toplu gazetedeki sayfamda okuyabilirsiniz: hurriyet.com.tr/yazarlar/vedat…
