Bugün iki konuya dikkatinizi çekmek istiyorum. Birincisi, restoran sadece bir restoran değildir. İkincisi, restoranlar artık bildiğimiz eski restoranlar değildir. Bunları meşhur bir şefin salgın dönemindeki varoluşçu bir bunalım esnasında yazdıkları ışığında izah edeyim: 👇🏻
Hepimizin içini dökmeye ihtiyacı var. Ama bunu kamuoyu önünde ve New York Times gibi ciddi bir basın organı aracılığıyla yapmak kolay değil. Gabrielle Hamilton bunu yapmış. Yazısı kendi adına konuşmanın çok ötesinde. Sektör adına konuşmanın da epey ötesinde.
Dürüst ve donanımlı birinin elinden çıktığı belli yazının. Hamilton, COVID-19 sonrası ortaya çıkan dertlerden yakınmıyor. Olay sadece Amerika ve New York’a da özgü değil. İki evrensel boyut var söylediklerinde. Birincisi epik boyutta bir çabalama, dayanışma ve dostluk öyküsü.
Okuyunca lokantanın sadece karın doyurulan bir mekân olmadığı ortaya çıkıyor. Bulaşıkçısından garsonuna, ürün tedarikçilerine ve devamlı müşterilerine ile mahalleli ve de mekân sahibine kadar içinde zamanın sınavından geçmiş kompleks ilişkileri barındıran bir sosyal kurum lokanta
Aynı zamanda her kurum gibi dinamik ve değişken. Evrimi kişisel çabalar ve duygusal bağlar kadar acımasız toplumsal güçler tarafından yönlendiriliyor. Hamilton’ın kişisel öyküsü, lokantasısının iddiasız bir mahalle lokantası olarak başlayıp popüler hale dönüşmesiyle iç içe geçmiş
Tek bir cümleyle özetlersem maddi başarıyla kişisel tatmin ters orantılı.
Neden mi? Biraz indirgemecilik yaparak, nedeni ‘modern kapitalizm’ diyelim. Nasıl mı? Değişen bir mahalle. Mal sahibi, çalışanlar, müşteriler. Günümüzde ortaya çıkan halkla ilişkiler profesyonelleri.
Neden mi? Biraz indirgemecilik yaparak, nedeni ‘modern kapitalizm’ diyelim. Nasıl mı? Değişen bir mahalle. Mal sahibi, çalışanlar, müşteriler. Günümüzde ortaya çıkan halkla ilişkiler profesyonelleri.
Ve tabii ki değişen beklentiler... Her tarafta, sağında ve solunda yüzlerce yeni ve farklı farklı lokanta açılıyor. Hepsinin de konseptleri farklı. Yaşamak için bir brand’e dönüşmen şart. Bir imaj yaratacaksın. Halkla ilişkiler uzmanları tutacaksın. Sosyal medya uzmanı da şart.
Lokantalardan nemalanan yeni uzmanlık alanları ortaya çıkmış. Blogger’lar, influencer’lar falan. Bedava yeme içmenin ötesinde, para da istiyorlar. Yeni bir müşteri tipi de türemiş durumda. Ellerinde devamlı akıllı telefon. Birbirleriyle konuşmuyor ha bire resim çekiyorlar.
Yemeklerin lezzetinden çok Instagram’da hoş duracak sunumlar önemli. Mutfakta başarılı olup sevdiğini çok iyi pişirmek başarılı olmaya yetmiyor. Yemek fotojenik değilse köstek bile olabiliyor. Lokantacı olmak artık bir zanaat değil. Daha çok bir reklam, pazarlama işi.
Mahalle kültürü de ortadan kalkıyor. Mal sahipleri de artık 20 senedir iyi tanıdığın ve zor zamanlarda kira konusunda müsamaha gösterecek biri değil. Büyük olasılıkla merkez ofisi Hong Kong veya benzeri bir yerde olan tüzel bir kişilik mal sahibi. Uzakta, kişiliksiz ve acımasız.
Bu şartlarda artık bu işi yapmaya değer mi COVID-19 sonrası diye sorar insan kendi kendine... En azından Gabrielle Hamilton, bu soruları sormuş ve bu virüs yok olsa bile toplumsal bünyenin epey yıprandığına ve sabırların taşmak üzere olduğuna dikkatimizi çekmiş.
Yazımı derli toplu okumak isteyenler için link: hurriyet.com.tr/amp/yazarlar/v…
