1. Hernieuwbare energie, het is me wat. Volgens sommigen de heilige graal (bv. @mzjacobson), volgens anderen, o.a. @mboudry en @mark_lynas verspilling van tijd en geld. Daarom: een draadje.
2. Nee, we gaan vandaag het probleem niet oplossen, wel proberen wat, volgens mij belangrijke, nuance in het debat te brengen.
3. Het belangrijkste argument tégen een massale uitrol van hernieuwbare energie is ruimtebeslag. De energiedensiteit van hernieuwbare energiebronnen is véél lager dan die van klassieke centrales op fossiele brandstoffen en kerncentrales zijn nog kleiner. 
4. Die vaststelling is honderd procent juist (hoewel er soms wat eigenaardig gerekend wordt). En daar komen dan tweets/berichten van zoals dit: ft.com/content/763b96…
5. De vraag is dan: is dat zo ? Hebben we echt geen plaats voor al die windmolens en zonnepanelen ? Zal dat nog maar eens een gigantische aanslag op de natuur betekenen ?
6. En hier heb ik serieuze bedenkingen bij, die ik graag met één voorbeeld illustreer (per slot van rekening heeft u ook nog wel wat anders te doen dan draadjes lezen): de studie van Johan Van Zalk en Paul Behrens over hernieuwbare energie voor de VS
7. Eerst even die power densities: die zijn voor hernieuwbare energie ongeveer 100 keer kleiner dan voor fossiele en nucleaire centrales: dat scheelt dus nogal wat
8. En ja, dus is er ruimte voor HE. Om 80% van het elektriciteitsverbruik van de VS door renewables te dekken is er ca. 20 miljoen ha nodig, indien je een realistische stijging van het elektriciteitsverbruik incalculeert. Dat is zowat de oppervlakte van Californië: VEEL dus!
9. Als je die ruimte bij de natuur gaat halen is dat een grote aanslag. Maar moet dat wel ? Nee dus. We kunnen ook eens kijken naar die andere grote ruimtegebruiker, de landbouw.
10. Daar hebben we gelukkig ook goede info over, bv. in de publicatie van Peters et al.
11. De Amerikaanse landbouw gebruikt ongeveer 430 miljoen ha land. Dat is nog wat anders dan die 20 miljoen ha die we nodig hebben (zie poging tot pijltje).
12. Conclusie 1: we intensiveren die Amerikaanse landbouw een beetje extra (5% is genoeg) en we kunnen voldoende land vrij maken voor die renewables. Zo moeilijk kan dat toch niet zijn ;-).
13. Maar het kan ook anders: een heel groot deel van de Amerikaanse landbouwland wordt gebruikt voor rundvleesproductie. We hebben het dus even niet over melkvee, varkens of kippen.
14. Stel nu eens even dat we het met wat minder rundvlees gaan doen. Stel dat de Amerikanen hun rundvleesconsumptie zouden reduceren tot 20% van de huidige consumptie. Dat wordt deels gecompenseerd door de consumptie van ander vlees. Dat scenario noemen Peters et al. OMNI 20;
15. Dan gebeurt er iets spectaculairs: de Amerikaanse landbouw kan dan verder met ongeveer *de helft* van het land die zij nu nodig heeft en er komt 220 miljoen ha vrij. Daarvan hebben we maar een schijntje (ca. 10%, rood gearceerd) nodig voor onze windmolens.
16. Oftewel : als we ook naar landbouw durven kijken is het snel duidelijk dat de nodige ruimte er wel degelijk is. Ze moet niet van de natuur komen: een licht ander voedselpatroon (mét kaas, melk en vlees maar met minder rundvlees) doet de job. Gemakkelijk.
17. Tweede bezwaar: renewables zijn variabel. Deze draad zou veel te lang worden (als ie dat niet al is) moesten we dit nog in detail bespreken maar laat me één studie aanhalen: Zappa en anderen, 2019
18. U kan hierboven de voornaamste conclusies lezen: dat klinkt dus niet als een wonderlijke totaaloplossing maar het toont wel dat renewables een heel belangrijke rol kunnen hebben in een betrouwbaar Europees elektriciteitssysteem.
19. Nee, renewables zijn geen dood spoor. De ruimte is er en ze zijn performant (en steeds goedkoper). En het is dus niet zo verwonderlijk dat hun aandeel in de energiemix spectaculair groeit:
20. Die andere energiebron, kernenergie, kan zeker ook een rol spelen maar er is dan wel werk aan de winkel voor die industrie (zie bv. wat @MLiebreich schrijft): about.bnef.com/blog/liebreich…
Renewables versus kernenergie is een valse tegenstelling. We zullen ze beide goed kunnen gebruiken. Tot de kernenergie-industrie haar zaken op orde heeft kunnen we alvast inzetten op het snel uitrollen van renewables. Als we af en toe een biefstuk laten staan lukt dat wel.
Voor de volledigheid nog even de grafiek mbt benodigde ruimte in Van Zalk et al., met een correctie: 20 miljoen ha is *de helft* van de oppervlakte van Californië.
