پس از پایان جنگ جهانی دوم و در سالهای پایانی دهه چهل، شوروی همزمان با توسعه برنامه هسته‌ای خود و برای تمرکز منابع اندک در اختیارش و همچنین تمرکز متخصصین خود به احداث شهرهای بسته Zato دست زد. 
این شهرها بصورت کاملا حفاظت شده بودند و افراد برای اقامت در این شهرها گزینش شده و به شدت تحت مراقبت قرار می گرفتند. تماس آنها با خارج از آن شهرها قطع و ارتباطات محدودی تحت نظارت شدید داشتند. ورود و خروج موقت به Zato تحت کنترل شدید و تنها با داشتن اجازه مخصوص ممکن بود.
این شهرها روی نقشه هیچ نشانی نداشتند وحتی جاده های آن نامشخص بود. گاهی حتی به عنوان دهکده‌ای کوچک بر روی نقشه ها معرفی میشدند. حتی آدرس پستی آنها بصورت صندوق های پستی در شهرهای دیگری بود. برای سالها افسانه‌ای در مورد شهری زیرزمینی با سیستم مترو مخصوص به خود در زیر مسکو شایع بود.
این شهرها هرکدام برای اهداف تحقیقاتی و یا نظامی احداث شده و تجهیزات و منابع موردنیاز درآن متمرکز شده و با سیم خاردار و سایر تجهیزات مراقبتی از بقیه دنیا جدا شده و به شدت مراقبت میشدند. بعضی از آنها نیز از ابتدا به هدف پایگاه احداث میشدند.
ساکنین منتخب محدودیتهای سنگینی را در ارتباطات و زندگی خود میپذیرفتند ولی استانداردهای بسیار بهتری در موارد مختلف مثل غذا و مسکن و مراقبت های بهداشتی و امتیازات اجتماعی نسبت به دیگر شهروندان شوروی کسب می کردند. آنها تقریبا توان خرید و دستیابی به هر چیزی را داشتند.
ساکنین حتی برای تعطیلات به مناطق مشخص و تحت حفاظت اعزام میشدند. دستیابی به این امتیازات و امکانات با توجه به شرایط آن روزهای جامعه شوروی یک مزیت غیرقابل چشم پوشی بود.
تمام منابع علمی و تحقیقاتی موردنیاز که از راه جاسوسی و یا منابع علمی غرب دریافت میشد هم در دسترس آنها قرار داشت.
تمام منابع علمی و تحقیقاتی موردنیاز که از راه جاسوسی و یا منابع علمی غرب دریافت میشد هم در دسترس آنها قرار داشت.
اما این محدودیت ها باعث میشد که افراد و سطح پیشرفت شوروی در عرصه های موردنظر کاملا حفاظت شود و سازمانهای جاسوسی توان دسترسی به داخل شهرها را نداشته باشند. اولین بمب اتمی و هیدروژنی شوروی در شهر Arzamas-16 متولد شد.
اما این زندگی هم‌ریسک های خودش را داشت. در حالیکه تاسیسات فرآوری پلوتونیوم مایاک در شهر چلیابینسک-۶۵ قرار داشت که خطری دائمی بود و ساکنین شهر در معرض تابش پلوتونیوم بودند ولی انها بین دو تا بیست برابر سایر شهروندان شوروی درآمد داشتند.
این سطح تمرکز و کنترل ارتباطات به شوروی اجازه داد که تا در طول دهه‌ها با موفقیت بتواند افراد و تحقیقات خود را دور از چشمان غرب نگهدارد. البته چنین تجربه ای تنها به لطف وجود یک سیستم متمرکز و داشتن یک سازمان اطلاعاتی قدرتمند ممکن بود.
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
