Thread by @theiosthanassis

Μια Ζωή Την Έχουμε. Ο Τζαβέλλας στη σκηνοθεσία, ο Ζέρβας στα ντεκόρ κι ο Κατσουρίδης στη δ/νση φωτογραφίας και το μοντάζ, έβαλαν όλη τους την τέχνη για να "γεννήσουν" στο σελιλόιντ ένα απόλυτα αληθοφανές τραπεζικό κατάστημα. Καλώς ήλθατε στην Εμποροπιστωτική Τράπεζα. [Thread]. /1

Ας αρχίσουμε από το εσωτερικό. Δεν πρόκειται για πραγματικό χώρο αλλά για ντεκόρ που στήθηκε στο πλατό της Finos Film. Έπρεπε να μπορεί η κάμερα να κινείται με άνεση μπροστά αλλά και πίσω από το γκισέ. Και φυσικά έπρεπε να ζωγραφιστεί στον τοίχο ο πίνακας “Ταξίδι Στα Κύθηρα”. /2

Ο Ιάσωνας Τριανταφυλλίδης στο βιβλίο του "Ταινίες Για Φίλημα" διασώζει μια φωτογραφία που ίσως να μην υπάρχει ούτε στο αρχείο της Finos Film. Μια φωτογραφία τραβηγμένη από ψηλά στη λεγόμενη “πασαρέλα” (όπου τοποθετούνται τα φώτα) από όπου βλέπουμε ξεκάθαρα το στημένο σκηνικό. /3

Kι αν προσέξουμε λίγο σε αυτή τη σπάνια φωτογραφία από τα γυρίσματα, βλέπουμε τον Δημήτρη Χόρν στο γκισέ και δεξιά να παρακολουθεί το γύρισμα το σκηνοθέτης Γιώργος Τζαβέλλας. Η χαρακτηριστική κίνηση των χεριών του Χόρν δεν κάνει δύσκολο να αναγνωρίσουμε ποια σκηνή γύριζαν. /4

Ας περάσουμε όμως και στο εξωτερικό της τράπεζας. Εδώ τα πράγματα γίνονται πιο περίπλοκα και εφευρετικά. Για αρχή έχουμε την επιβλητική είσοδο με τους κίονες και την ιδιαίτερη καγκελόπορτα. Στην κορυφή υπάρχει η επιγραφή με αρχαΐζουσα γραμματοσειρά "Εμποροπιστωτική Τράπεζα". /5

Δεν είναι κάποιο κτήριο πραγματικής τράπεζας. Πρόκειται για την είσοδο του... κτηρίου Γκίνη του ΕΜΠ επί της Στουρνάρα, όπως ταυτοποίησε ο antonovar στο Retromaniax. Για χρόνια σε αχρηστία, πρόσφατα κλείστηκε με λαμαρίνες. Όμως είναι εμφανές πως πρόκειται για το ίδιο σημείο. /6

Τα «νέα κτήρια του Πολυτεχνείου» ανέλαβε ο σπουδαίος αρχιτέκτονας Κώστας Κιτσίκης το 1919. Ο φιλόδοξος αρχικός σχεδιασμός προσαρμόστηκε τελικά στην πραγματικότητα. Ο 1ος όροφος λειτούργησε το 1932, ενώ το 1939 λειτουργούσε κι ο 2ος. Αγνώριστη η Στουρνάρα σ'αυτό το ντοκουμέντο. /7

Το τελικό κτίριο είναι λιτό και συγκρατημένα κλασικό με το πρόπυλο της Στουρνάρα. Ο Κιτσίκης υπηρετώντας τη λειτουργικότητα στο εσωτερικό προσπάθησε στο εξωτερικό να "διατηρήση το αρχαιοπρεπές πνεύμα των παλαιών κτιρίων διά το ενιαίον της εμφανίσεως ολοκλήρου του οργανισμού". /8

Αμέσως μετά τον πόλεμο ο Κιτσίκης σχεδίασε την προσθήκη 3ου ορόφου (δεξιά) και κάθετο σκέλος του κτιρίου, ώστε να πάρει το σχήμα Τ που έχει ως σήμερα. Στη φάση αυτή εγκατέλειψε οριστικά την ιδέα για τη μνημειώδη μορφή του κτιρίου που προβλέπονταν στα αρχικά σχέδια (αριστερά). /9

Το κτήριο Γκίνη πήρε το όνομα από τον πρύτανη του ιδρύματος Άγγελο Γκίνη (1859-1928), που συνέβαλε στη διαμόρφωση του σύγχρονου Πολυτεχνείου μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τα εγκαίνια των νέων κτηρίων με τον 3ο όροφο περατωμένο έγιναν με επισημότητα στις 11 Νοεμβρίου του 1949. /10

Έτσι, το μόνο που χρειάστηκε ήταν να μπει η επιγραφή "Εμποροπιστωτική Τράπεζα" πάνω από το πρόπυλο του Κτηρίου Γκίνη της Στουρνάρα. Μην ξεχνάμε ότι δεν είναι η πρώτη φορά που η Finos κι ο Μάρκος Ζέρβας χρησιμοποίησε το σημείο. Υπάρχει και η σκηνή στο Η Ωραία Των Αθηνών (1954) /11

Όμως οι δημιουργοί του Μια Ζωή Την Έχουμε πήγαν ακόμα παραπέρα. Ήθελαν να δείξουν πως η μεγαλοπρεπής Εμποροπιστωτική Τράπεζα ήταν σε μεγάλη λεωφόρο κάποιας μεγαλοαστικής περιοχής της Αθήνας. Κι επειδή η στενή οδός Στουρνάρα δεν προσφέρονταν για κάτι τέτοιο έγιναν ευρηματικοί! /12

Έτσι, όταν η Υβόν Σανσόν περιμένει τον διευθυντή έξω από την Τράπεζα, βλέπουμε μεν τον Χρήστο Τσαγανέα να βγαίνει από την είσοδο του κτηρίου Γκίνη όμως η Ford Customline Fordor 1954 με την Σανσόν στο πίσω κάθισμα τον περιμένει στην οδό Μαυροματαίων στη γωνία της με τη Χέυδεν. /13

Στα αριστερά (Χέυδεν 1) είναι η πολυκατοικία που χτίστηκε το 1950 στη θέση του κηποθέατρου της Μαρίκας Κοτοπούλη. Κι αυτή και η απέναντι πολυκατοικία του 1939 (Χέυδεν 2) χτίστηκαν από τη ΛΑΣΚΟ και στέκουν ακόμα στη θέση τους κρυμμένες πίσω από τις ροβίνιες που έχουν θεριέψει. /14

Αργότερα όμως, όταν ο Χόρν βγαίνει από την Τράπεζα μετά τους ολονύχτιους υπολογισμούς, καταλήγει περιτριγυρισμένος από οχήματα με πινακίδα 1.101.101.10. Έχουμε μεταφερθεί «μαγικά» από την Στουρνάρα σε μια φαρδιά λεωφόρο. Είναι η οδός 3ης Σεπτεμβρίου στο ύψος της πλ.Βικτωρίας! /15

Αναγνωρίζουμε την πλ.Βικτωρίας (που τότε λέγονταν πλ.Κυριακού) από την επιγραφή ΚΑΤΕΡΙΝΑ. Είναι το θερινό θέατρο της «κυρίας Κατερίνας» (Κατερίνα Ανδρεάδη). Κατεδαφίστηκε (μαζί με πολλά παρακείμενα) για να ανεγερθεί το νέο Υπεραστικό Κέντρο Αθηνών του ΟΤΕ (αποπεράτωση 1965). /16

Το θερινό θέατρο της «κυρίας Κατερίνας» διασώζεται φευγαλέα και σε πλάνο μιας ακόμα ταινίας. Στο Οι Άσσοι του Γηπέδου (1956) του Βασίλη Γεωργιάδη βλέπουμε τον Λάκη Πετρόπουλο με τη Vespa του, να σταματάει στην πλ. Κυριακού για να πάρει αθλητική εφημερίδα από το περίπτερο. /17

Το ενδιαφέρον είναι ότι η κάμερα στήθηκε σε 2-3 σημεία της 3ης Σεπτεμβρίου ενώ λήψεις έγιναν και προς τις 2 κατευθύνσεις. Εκτός από το θέατρο Κατερίνα, προς βορρά βλέπουμε (δεξιά) τις δύο πολυκατοικίες εκατέρωθεν της γωνίας 3ης Σεπτεμβρίου (94 & 96 αντίστοιχα) με την Χέυδεν. /18

Προς νότο η κάμερα του Τζαβέλλα μετακινήθηκε λίγο πιο «πίσω» και κατέγραψε τις δύο πολυκατοικίες εκατέρωθεν της γωνίας 3ης Σεπτεμβρίου με την οδό Φερών. Πρώτα την (καλά κρυμμένη) πολυκατοικία στον αριθμό 90 με την χαρακτηριστική κολόνα και τα παραθυράκια δίπλα στην εξώθυρα. /19

Τα κοντινά στον Δημήτρη Χορν γυρίστηκαν λίγο πιο πίσω, με τον ηθοποιό ουσιαστικά να έχει στηθεί εκεί που η 3ης Σεπτεμβρίου συναντά την οδό Φερών. Έτσι, πίσω αριστερά του βλέπουμε την μοντερνιστική πολυκατοικία στον αριθμό 88 της 3ης Σεπτεμβρίου με τα χαρακτηριστικά μπαλκόνια. /20

Όλη η σκηνή με τον Χόρν ανάμεσα στα αυτοκίνητα καταμεσής της 3ης Σεπτεμβρίου κρατά μόλις 40 δευτερόλεπτα. Όμως απαρτίζεται από 16 επιμέρους πλάνα σφιχτά μονταρισμένα από τον Κατσουρίδη με τρόπο που είναι πολύ δύσκολο να γίνει αντιληπτό το «τρυκ» σε «κινηματογραφικό χρόνο». /21

Ας επιστρέψουμε όμως για φινάλε στην οδό Στουρνάρα. Όπως επιστρέφει με τη βοήθεια του μοντάζ από την 3ης Σεπτεμβρίου (#1) κι ο Κλέων για να περάσει τελικά στο απέναντι πεζοδρόμιο (#2) και να ζητήσει ασπιρίνες από τον γνώριμο κομπάρσο Σύλβιο Λαχανά στο ρόλο του περιπτερά (#3). /22

Μια στιγμή όμως! Αυτό το περίπτερο έχει κάτι το ενδιαφέρον. Είναι πολύ χαρακτηριστικό το «Ενταύθα Πωλείται Χαρτόσημον» γραμμένο με το χέρι. Κι έτσι καταλαβαίνουμε ότι είναι το ίδιο περίπτερο από τη γνώριμη φωτογραφία της Υβόν Σανσόν, η οποία όμως ΔΕΝ είναι από σκηνή του φιλμ. /23

Άρα το περίπτερο που φωτογραφήθηκε η Υβόν Σανσόν ήταν της οδού Στουρνάρα. Πότε όμως τραβήχτηκε αυτή η φωτογραφία αφού δεν ήταν για το φιλμ; Ας δούμε πιο προσεκτικά. Από το ευδιάκριτο πρωτοσέλιδο της Ελευθερίας βρίσκουμε ότι η φωτογραφία τραβήχτηκε... στις 30 Ιουλίου του 1957. /24

Τώρα που ξέρουμε το σημείο, καταλαβαίνουμε ότι είναι το ίδιο περίπτερο που βλέπουμε κλειστό στο βάθος πίσω από τη Γεωργία Βασιλειάδου στο "Η Ωραία Των Αθηνών", την ώρα που αποβιβάζεται (αργά τη νύχτα) για να μπει στο ξενοδοχείο "Τα Πιτσούνια". /25

Όλα δείχνουν ότι η Υβόν Σανσόν φωτογραφήθηκε στη Στουρνάρα όχι γιατί πήγε στο γύρισμα, αλλά γιατί είχε κάποια συνάντηση στα γραφεία της Finos Film. Όπως είχαμε πει στο Η Ωραία Των Αθηνών βλέπουμε τα γραφεία της FF και το (τότε) σπίτι του Φιλοποίμενα Φίνου στη Στουρνάρα 27. /25

Μερικά credits πριν κλείσω. Τα screenshots με τη βοήθεια της @FinosFilm. Το θέατρο Κατερίνα αναγνώρισε ο "teacher" στο retromaniax. Υλικό από την ομάδα Αθηναϊκός Μοντερνισμός στο Facebook. Στις άλλες φωτογραφίες ελπίζω να έδωσα πηγή παντού. Αν ξέχασα κάποιον ας με συγχωρέσει. /26

Φινάλε λοιπόν (όχι πως δεν θα γλιτώσετε υστερόγραφα). Σήμερα με αφορμή την Εμποροπιστωτική Τράπεζα συναντήθηκαν στην ίδια ιστορία ο Χορν, ο Λάκης Πετρόπουλος, το κτήριο Γκίνη, η κυρία Κατερίνα, ο Κώστας Κιτσίκης, η Γεωργία Βασιλειάδου κι... ένα περίπτερο. Εις το επανιδείν! /end