Thread by @VeFinans

1/12- Bu hafta ABD’de Archegos adlı bir hedge fon battı. Hisse fiyatları düştü. Her zamanki gibi batışın arkasında aşırı kaldıraçla risk alma ve şeffaf olmayan bilançolar var. Hikayeyi basitçe özetleyeyim👇

2/12- Hedge fon dediğimizin bizim mevzuattaki karşılığı serbest fon. Serbest fonlar riskli fonlar. Sınırsız borçlanabiliyorlar, portföyde yoğunlaşma limitleri yok.

3/12- Borçlanma ne işe yarıyor? Fon sahiplerine getiriyi artırıyor. Tabi riski de. Fon sahipleri paralarının tamamını kaybedebilir. Şimdi bazı tanımları vereyim. “Prime Broker” denilen yatırım bankası, aracı kurum. ABD’de bu kuruluşlar fonlara kredi veriyor.

4/12- Hisse alımı için verilen bu kredilere “margin lending” deniyor. Hisse değeri 100$ ise 100$’dan daha az kredi veriliyor (loan to value). Hisse değeri belirli bir oranın altına düşerse kredi ile hisseyi alan ilave teminat getirmeli yoksa hisseler satılıp borç kapatılır.

5/12- Hisseler satıldığında da borçla alınan hisse senetlerinin fiyatları daha da düşer. Archegos’taki hikaye tam böyle değil ama mantık aynı, benzerliğinden ötürü bu bilgileri vermek istedim.

6/12- Archegos olayı için “total return swap” yani toplam getiri swaplarını (TGS) anlatayım. TGS’de varlığa sahip olmuyorsunuz ama varlığın getirisini alıyorsunuz ya da kaybını ödüyorsunuz. Tabi bir de her durumda alıcı tarafından ödenen sabit bir prim var.

7/12- TGS’yi alan taraf varlığa sahip değil ama satan taraf TGS’ye konu varlığa sahipler. Archegos bazı hisse senetler üzerine yazılan bu TGS’leri alıyor. TGS’leri satan ve hisse senetlerini varlıklarında tutanlar ise prime broker denilen yatırım bankaları.

8/12- Archegos TGS’leri bilançosunda raporlamıyor. Fonun büyüklüğü 10 milyar$ ama haberlere göre aslında 100 milyar$’lık bir pozisyona giriliyor. Yukarıda bahsettiğim kaldıraçlı hisse alımından pek farkı yok.

9/12- Hisse fiyatları yükseldiğinde Archegos getiri-prim farkını alıyor, hisse fiyatları düşerse kayıp+prim oranını ödüyor. Bu arada Achegos ve aracı kurumların yatırım yaptığı hisse senetleri ilk önce alımlarla yükseliyor.

10/12- Fon tek bir tane değil bir çok prime broker kullanıyor. Hisse fiyatları terse döndüğünde durum değişiyor. Archegos bu defa “prime broker”lara ödeme yapmak zorunda kalıyor.

11/12- TGS’lerde günlük değerleme var. Archegos ödemeyi yapamayınca hisse senetlerini elinde tutan “prime broker”lar anlaşmayı bitiriyorlar ve hisseleri satmaya başlıyor. Hisse fiyatları daha da düşüyor. En geç satan en fazla zarara uğruyor.

12/12- Aşırı kaldıraçla varlık fiyatlarının yükselmesi, yeterince şeffaf olmayan karmaşık işlemler, bağlantılılık...Sistemik krizlerin temel nedenleri. Küresel finansal düzenlemelerde banka dışı finansal kuruluş risklerine biraz daha odaklanmak gerekiyor.