#EIP1559 Ethereumu fiyatını yükseltmesi durumunda hold edenler hariç ekosistemi kullananlar bu fiyat artışından zarar göreceği iddia ediliyor. Çünkü Ethereumun fiyat artışının ağdaki fee ücretlerini arttıracağını düşünüyorlar. Bu mantık yanlış peki neden ?
Ethereumda yapılacak her işlemin bir bedeli vardır bu sabit bir değerdir. EVMde bu işlemlerin bedeli değişmez. Ethereum yellow paperdan aldığım bu görüntüde hangi işlemin ne kadar gas harcadığını görebilirsiniz.
Dapp işlevselliği daha karmaşık hale geldikçe,
Akıllı bir sözleşmenin gerçekleştirdiği işlem sayısı da artar, bu da her işlemin sınırlı boyutlu bir bloktan daha fazla yer kapladığı anlamına gelir. Yani karmaşık işlemler için gas değeri artmaktadır.
G(transaction) değerinin 21000 gas harcadığını görebilirsiniz her Ethereum transferi için ödenen gas değeri budur. Gas feeleri ağın güvenli kalmasını sağlar ve ağa spam bir saldırı yapılmasını önler veya bir akıllı kontratın içinde düşmanca sonsuz bir döngü eklenmesini engeller.
İnsanlar işlem yapmak istediklerinde gas ödemeleri gerekiyor. Gas fiyatları genellikle gwei/gaz cinsinden belirtilir. Bu ise bir serbest piyasadır taban ve tavan değeri yoktur o yüzden ağın yoğun olduğu zamanlarda gwei fiyatları çılgınca artar.
Ağ yğunluğu sabit kaldığı sürece Ethereumun fiyatı artarsa gwei düşecektir böylece daha fazla fee ücreti ödemeyeceksiniz dolar olarak sabit bir değeri ödemiş olursunuz.
Örnek:
ETH 2000$ GWEI 40
ETH 4000$ GWEI 20
Peki ağdaki yoğunluğun transaction costun nasıl değiştirdiğine bakalım Ethereumda yapılan bütün transactionlar mempoolda bekletilir. Madenciler buradaki transactionları bloka işler. Madencilerin düşük gas price değerlerini göz ardı etme hakkı vardır.
Diyelim ki mempoolda 1000 işlem bekliyor. Bir bloğun ise gas limiti 12.5M dur.
Bu bir bloğun yaklaşık olarak 595(12.5M/21.000) transaction alabileceğini gösterir. Ama bizim elimizde 1000 tane bekleyen işlem var işte burada yarış başlıyor
Bir işlem için gaz limiti belirlendikten sonra, her bir gaz birimi için ne kadar ödemek istediğinizi seçebilirsiniz. Ne kadar çok ödeme yaparsanız, işleminizin o kadar hızlı sonuçlanmasını beklersiniz. Gas price belirleyenler kullanıcılardır.
Kim daha fazla fee ödemeyi kabul ederse onun işlemi öncelikli olur. Ethereum ise en çok kullanılan blockchain ağlarından biri olduğu için bazen karmaşık işlemler için çılgın feeler ödeyebiliyorsunuz.
Peki blockchainin , blockchain olma özelliğini bozmadan Ethereum bu problemini nasıl çözecek ? Bu başka bir yazının konusu ama kısaca başlıkları verebilirim.
L2 Scaling
Rollups
Sharding
Sidechain
EIP-1559(Direkt olarak etkisi olmasada)
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
"The Merge" kısaca PoW’dan PoS’a geçişin adıdır. Birleştirme demektir. Böyle denmesinin nedeni şuan çalışmakta olan Beacon Chain ve kullandığımız ana ağ zincirinin birleşecek olmasıdır. Birleştirme, tarihi verileri ve işlevselliği korurken konsensusu önemli ölçüde değiştirir.
Neden PoW yerine PoS tercih ediliyor?
PoW uzun süredir denenen bir konsensüs mekanizmasıdır. Bugüne kadar güvenilir olduğunu bize savaş meydanında kanıtlamıştır. Bu büyük bir avantaj ancak çok büyük bir enerji tüketimi vardır.
PoS için yüksek işlem gücüne sahip cihazlara ihtiyacınız yok sadece 32ETH sahip olmanız(Daha az ETH ile bir havuza katılabilirsiniz bu minimum miktarı oldukça düşürür) ve ETH2.0 clienti çalıştırabilecek mütevazı bir dizüstü bilgisayara sahip olmanız yeterli
@HopProtocol hakkında biraz konuşmak istiyorum. Nasıl çalıştığından ve neyi sağladığından bahsedelim. Kısaca bir giriş yapmak istersek rollup-to-rollup bir köprüdür. Şimdi önce sorunumuzun ne olduğuna bakalım daha sonra bu sorunu Hop nasıl çözüyor bunun üzerinde duracağım.
Biliyorsunuz ki ölçeklendirme çözümlerinin farklı kategorileri var. Poligon gibi yan zincirler, Arbitrum veya Optimism gibi optimistic-rolluplar ve zk-Sync gibi zk-Rolluplar.
Kısacası, işlem başına bir miktar veriyi zincir üzerinde tutarken hesaplama ve veri depolamayı zincir dışına taşıyarak Ethereum'un verimini arttırmayı amaçlarlar.
Gerçek dünyadan blockzincire açılan kapı olan DeFi için çok önemli olan Oracle kavramı nedir ? Nerede işimize yarar ?
Oracle'lar, blok zincirleri içindeki akıllı sözleşmelerin blok zincir dışından harici verileri (blok zincirde bulunmayan gerçek zamanlı veriler) almasına izin veren üçüncü taraf hizmetlerdir. Blockchainler ve dış dünya arasında köprü görevi görürler.
Oracle'lar blockchain ekosistemi içinde büyük öneme sahiptir çünkü akıllı kontratların kullanım alanlarını genişletirler. Blockchain oracle'lar olmadan akıllı kontratların kullanımları çok sınırlıdır çünkü bu kontratlar yalnızca kendi ağları içerisindeki verilere ulaşabilir.
Bugün Merkeziyetsiz Borsalarda (DEX) karşılaştığımız Sandwich attack nedir? Nasıl gerçekleşir ondan bahsadeceğim. 🥪
Merkeziyetsiz borsalar(DEX) kişilerin finansal varlıklarını saklama hakkını bir başka kişiye bırakmadan ticaret yapmasına izin verir.
DEX’lerde herkes işlem yapabilir. Bununla birlikte, blok zinciri tabanlı DEX'in şeffaflığı ile birlikte işlenecek işlemlerin uygulanmasındaki gecikme piyasa manipülasyonu mümkün hale getirir.
Geleneksel borsalarda fiyat manipülasyonu olduğu gibi bunu DEX’ler üzerinden de yapmak mümkün. Esasında bu saldırı DEX’lere özgü bir yöntem değildir. Ancak blockzincirinin halka açık doğası ve mempooldaki işlemlerin herkes tarafından görülebiliyor olması bunu kolaylaştırır.
Verkle ağaçları ,temelde Merkle ağaçlarıyla aynı işi yaparlar. Verkle ağacında kriptografik hash fonksiyonlarının yerine vektör taahhütleri kullanılır. Ancak Verkle ağaçlarının sağladığı temel özellik, kanıt boyutunda çok daha verimli olmalarıdır.
Verkle ağaçlarının ve Merkle Patricia ağaçlarının yapısındaki tek gerçek fark verkle ağacının pratikte daha kısa ve şişman olmasıdır. Verkle ağaçlarında genişlik arttıkça ağacın boyu kısalır.
Ağacın boyuna değil yanlara doğru büyüdüğünü düşünün aynı veri sayısında verkle ağaçları daha kısa ve şişman olurken merkle ağaçları ise daha çok derinliğe sahip olur. Bant genişliği azalma, ağacın derinliğinden bağımsızdır sadece dallanma faktörüne bağlıdır.
Eth-1'in en büyük sorunlarından biri mevcut state boyutudur. Ethereum state boyutu sürekli büyüyor ve bu artan bir hızla devam ediyor.Büyüyen boyut, sadece "normal" bir kişi için tam bir düğüm çalıştırmayı zor hale getirmekle kalmayabilir.
Aynı zamanda Ethereum ağını kararsız ve kullanılamaz hale getirebilir. State, yeni gelen blokları ve işlemleri işleyebilmek için bir düğümün tutması gereken bilgileri ifade eder.(Adres tutarları,kontratlar vs)
Ancak ağa ve bu yeni verileri depolaması gereken düğümlere (ve gelecekte katılacak olan düğümlere) kalıcı olarak devam eden maliyetler yükler. Geliştiricilerin en çok endişe duyduğu konulardan biri budur. Bu yüzden onu görmezden gelemeyiz