Thread by @Dietis_Lab_UCY

Fun facts για ιούς - Part 2!
Είπα να δώσω συνέχεια στο πρώτο μέρος του θρεντ αφού είχε θερμό ενδιαφέρον 🤓

https://twitter.com/Dietis_Lab_UCY/status/1410715862533804032?s=20

🌿 Περίπου 1000 διαφορετικοί ιοί έχουν ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα που προσβάλουν φυτά (οι περισσότεροι, ιοί RNA = φυτοϊοί).
🚬 Ο πρώτος ιός φυτού που ανακαλύφηκε ήταν στο φυτό του καπνού (tobacco mosaic virus).
🦗 Η μεταδοση ιών στα φυτά γίνεται συνήθως μέσω εντόμων.

🌾Τα φυτά δεν έχουν ανοσοποιητικό σύστημα κ άρα καταπολεμούν τους ιούς με άλλους τρόπους, όπως το small interfering RNA (siRNA), ένα μικρό τμήμα RNA που παρεμβαίνει στην αναπαραγωγική διαδικασία του ιού.
☣ Κάποιοι ιοί φυτών μολύνουν και ανθρώπους, αλλά είναι σπάνιο φαινόμενο.

3️⃣ οικογένειες ιών μόνο μπορούν να μολύνουν και φυτά και ζώα και ανθρώπους:
Bunyaviridae, Rhabdoviridae & Reoviridae.
⚕ Από όσο ξέρουμε δεν υπάρχουν σοβαρές ασθένειες του ανθρώπου που να συνδέονται με μόλυνση από φυτοϊούς.
ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/P…

🌋 Οι ιοί έχουν πολύ μεγαλύτερη γενετική ποικιλότητα και αυτό δείχνει (σύμφωνα με κάποιους επιστήμονες) ότι προϋπήρχαν στη Γη πριν απ'το πρώτο αρχέγονο κύτταρο!
🔝 Ο μεγαλύτερος ιός (σε μέγεθος, όχι σε αριθμό βάσεων γενετικού κώδικα) λέγεται Πιθοϊός!

🧬 Ο μεγαλύτερος ιός (σε μέγεθος γενετικού κώδικα) είναι ο Παντοϊός: ενας DNA-ιός με 2.8εκ γενετικές βάσεις για 2.5χιλ πρωτεϊνες!
🦠 Ο Παντοϊός ανακαλύφθηκε το 2013 μέσα σε αμοιβάδες, αλλά λόγω μεγάλου μεγέθους κανείς δεν είχε καταλάβει ότι πρόκειται για ιό.

🦟 Ο πιο "ύπουλος" τρόπος μετάδοσης ενός ιού είναι μέσω τσίμπιμα κουνουπιού: μεγαλύτερες αποστάσεις, μη-ανάγκη "προσέγγισης" μολυσμένων.
🪰Dengue, Zika, Chikungunya, Ιός Δυτικού Νείλου & ιός Μαλάριας είναι μερικοί γνωστοί ιοί που μεταδίδονται στον άνθρωπο μέσω κουνουπιων.

⏳ Κάποιοι ιοί μπορούν να μείνουν αδρανοποιημενοι στο σώμα μας και να ενεργοποιηθούν μετά από πολύ καιρό (χρόνια) από την αρχική μόλυνση, όπως ο ιος HIV & ο ιός του έρπη.
🎀 Κάποιοι ιοί προκαλούν καρκίνο, όπως οι ιοί της ηπατίτιδας Β/Γ, o EBV και o HPV.

🎯 Κάποιοι ιοί επιτίθενται σε καρκινικά κύτταρα και αυτοί λεγονται "ογκολυτικοί ιοί".
🥇Ο πρώτος ογκολυτικος ιός που πήρε έγκριση για χρήση κατά του καρκίνου σε 🇪🇺 & 🇺🇸 ήταν το 2015, ένας τροποποιημένος ερπετοϊός (Τ-VEC), για τη θεραπεία του μελανώματος.

💊 Έχουμε πολλά αντιιικά φάρμακα, αλλά πολύ λίγα καταστέλλουν τον ιό χωρίς να κάνουν κακό στα δικά μας κύτταρα.
🕑 Τα περισσότερα αντιιικά έχουν αποτέλεσμα μόνο τα πρώτα μερικά 24ωρα μετά τη μόλυνση, αφού όσο αυξάνεται μετά το ιικό φορτίο στο σώμα μας, μειώνεται η δράση τους.

🚫 Σήμερα δεν έχουμε κανένα αντιιικό για κανένα ιό που να θεραπεύει έναν μολυσμένο ανεξάρτητα από την χρονική φάση που θα βρίσκεται η νόσος, όταν αυτό του χορηγηθεί.
✅ Τα αντιιικά που έχουμε κ δίνουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα είναι για: γρίπη, HIV, ηπατίτιδα Β/Γ, CMV, έρπη.

⚓ Ο μόνος τρόπος για να μολύνει ένας ιός τα κύτταρά μας είναι να μπορεί να αγγιστρωθεί σε αυτά, μέσω ειδικών πρωτεϊνων στην επιφάνειά του.
🔄 Αυτές τις πρωτεϊνες στοχεύουν κάποια εμβόλια (πχ κορώνη του κορωνοϊού), αλλά όταν μεταλλάσονται επηρεάζεται η αποτελεσματικότητά τους.

🦧 Κάποιοι ιοί μολύνουν τον άνθρωπο ενώ σε προηγούμενη φάση μόλυναν κάποια ειδη ζώων, μεταπηδόντας μετά στον άνθρωπο. Αυτοί λέγονται "ζωονοτικοί ιοί".
🦇 Παραδείγματα ζωονοτικών ιών είναι ο ιός της γρίπης (από πουλιά & γουρούνια), HIV (από πιθήκους) και Ebola (από νυχτερίδες).

☮ Τα περισσότερα είδη ιών στη Γη ΔΕΝ είναι παθογόνα για τον άνθρωπο!
🌍 Ο ρόλος αυτών των ιών είναι ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟΣ για τη ζωή στον πλανήτη. Αν όλοι οι ιοί εξαφανίζονταν, τότε ΟΛΗ η ζωή στη Γη θα τελείωνε!
bbc.com/future/article…

🍴 Οι Φάγοι είναι ιοί που σκοτώνουν βακτήρια και έτσι οι ιοί αυτοί ρυθμίζουν τον πληθυσμο των βακτηρίων σε όλη τη Γη.
🌊 Το 90% της ζωής των ωκεανών (σε βάρος) είναι βακτήρια. Το 50% αυτων σκοτώνονται από ιούς, δίνοντας έτσι τροφή στο πλαγκτόν για φωτοσύνθεση κ παραγωγή οξυγόνου!

☯️ Οι ιοί ρυθμίζουν τη ζωή πολλων οργανισμών, όπως εντομα κτλ. Όταν ένα είδος υπερπολλαπλασιαστεί σε βάρος άλλων, ενας ιός που τον μολύνει μεταδίδεται πιο εύκολα κ συνήθως αυτό μειώνει τον πληθυσμό ("kill the winner" hypothesis). Έτσι οι ιοί συνεισφέρουν στην βιοποικιλότητα!

🫂 Καποιοι ιοί βοηθουν οργανισμούς να επιβιώσουν. Πχ οι αγελάδες βοηθούνται από καποιους ιούς να μετατρέψουν την κυτταρίνη του χόρτου σε σάκχαρα.
🤝 Κάποια φυτά επιβιώνουν τεράστιες °C χάρη σε μήκυτες μολυσμένους με κάποιους ιούς. Χωρίς τους ιούς δε θα επιβίωναν κ τα φυτά.

🏥 Κάποιοι μη-παθογονοι ιοί μας προστατεύουν από άλλους παθογόνους. Όσοι ανθρωποι έχουν στο αίμα τους τον μη-παθογόνο ιό "GB virus C", εχουν μικροτερη πιθανότητα να πεθάνουν αν μολυνθούν από τον ιο Ebola ενώ καθυστερείται η εξελιξη του AIDS αν μολυνθούν από τον ιο HIV!

⚧ Όταν ένας ιός μολύνει τους ανθρώπινους γαμέτες (ωάρια ή σπερματοζωάρια) τότε μπορεί να ενσωματώσει το γενετικό του υλικό στον μολυσμενο άνθρωπο και αυτό να κληρονομηθει (εξού το ανθρώπινο DNA περιέχει 8-10% απομεινάρια αρχαίου ιικού γενετικού υλικού).
cshl.edu/the-non-human-…

👨‍🦳 Η ηλικία των ιών βρίσκεται με βάση τον ρυθμό μετάλλαξής τους μέσω μεθόδου που λέγεται "μοριακό ρολόϊ".
🔁 Το 2018 ερευνητες βρήκαν ότι μια πρωτεΐνη που είναι σημαντική στη δημιουργία μακροπρόθεσμης μνήμης στον εγκέφαλό μας, έχει ιική προέλευση!
nature.com/articles/d4158…

🍥 Οι ιοί δεν μένουν ως απολιθώματα, λόγω μικρού μεγέθους.
🚼 Η εξέλιξη του ανθρωπινου πλακούντα & η διαδικασία της γέννας, βασίζεται σε ένα κομμάτι του γενετικού μας κώδικα που προέρχεται απο αρχαίους ρετροϊούς που μόλυναν το είδος μας 130εκ χρόνια πριν!
journals.plos.org/plosbiology/ar…

🦕Η επιστήμη που μελετάει ιούς σε γαιωλογικές εποχές λεγεται παλαιοϊολογία.
🦖 Επιστήμονες πιστεύουν ότι η ενσωμάτωση γενετικού κώδικα ιών του είδους bornavirus στα θηλαστικά 70εκ χρόνια πριν, εδωσε πλεονέκτημα επιβίωσης μετά την εξαφάνιση των δεινοσαύρων.
epi.ufl.edu/articles/ancie…

✨ H "αστροϊολογία" είναι ένας νέος κλάδος της αστροβιολογίας, που μελετάει την συμπεριφορά των ιών στο διάστημα, τον ρόλο τους στην εξέλιξη της Γης και του Ηλ.Συστήματος, και ενδιαφέρεται για πιθανές μορφές ιών σε άλλους πλανήτες.
massivesci.com/articles/extra…

🏜 Εχουμε βρει ζωντανούς ιούς σε όλες τις ακραίες συνθήκες: σε αλκαλικές λίμνες, σε παγετώνες, στα βάθη ωκεανών, στη Σαχάρα.
⛔ Το μοναδικό μερος στον πλανήτη που δεν βρέθηκε καμία μορφή ζωής, ούτε καν ιοί ή άλλα μικρόβια, είναι το Dallol της Αιθιοπίας.
eurekalert.org/news-releases/…

🇩🇪 Ο ιός Marburg ανακαλύφθηκε το 1967 σε κρούσματα στη Γερμανια που ήρθαν σε επαφή με μολυσμένους πιθήκους. Προκαλεί αιμοραγικο πυρετό παρόμοιο με αυτόν του ιού Ebola και η θνησιμοτητά του είναι 80% (!).
livescience.com/amp/56598-dead…

🆘️ Η τελευταία επιδημία ιού Marburg ήταν το 2005 στην Αγκόλα. Πριν λιγες ημέρες όμως ο ΠΟΥ ανακοίνωσε ότι βρέθηκε μολυσμένος με Maeburg συη Γουϊνέα που πέθανε και απομονώθηκαν πολλοί άνθρωποι στο φόβο μετάδοσης.
bbc.com/news/world-afr…

🧬Οι βάσεις του DNA (τα υλικά που το απαρτίζουν) σε ΟΛΟΥΣ τους οργανισμούς είναι 4 κ αντιστοιχούν στα γράμματα: A, T, C, G. Η ζωή στη Γη βασίζεται σε αυτά τα συστατικά.
Ρώσοι επιστήμονες όμως βρήκαν το '70 κάποιους ιούς που έχουν και μια 5η βάση (!), τη Z.
nature.com/articles/d4158…

Και κλείνουμε με ένα γλωσσολογικό fun fact:
Η λέξη "αντιιικός" είναι η μοναδική Ελληνική λέξη με τρία γιώτα στη σειρά 🤓
#Μπαμπινιώτης