Piyasa kapanmış, eski günlerdeki gibi mini bir gece bilgiseli atalım mı 😃
1. "Piyasada alım-satım marjları çok geniş. MB, DEM işlemlerinde saat 11 alış & satış kuru kullanarak kazık atacak!"
No.
MB'nin 15:30 referans kuru nasıl belirlenir?
Saat 10-15 arası her saat başında...
piyasadan 6 farklı kur alınıp, ortalaması alınır. Bu "ortanca" kura %0,09 eklenir "döviz satış kuru", %0,09 çıkarılır "döviz alış kuru" denir. Piyasa marjları bunu değiştirmez. 15.02.13'ten beri böyle. Öncesinde marj çarpanı +/- %0,24 idi.
İstisnalar hariç, ALIŞ kuru geçerlidir.
2. "MB net pozisyonu için X verisini efektif alış kuruna böle..." hop!
Efektif; hazır, eldeki para demektir. Yani banknot, yani kağıt paradır. Kaydi işlemlerde bu değil; kaydi kur, yani DÖVİZ ALIŞ kullanılır. Farkları az, ama böyle. Banknotu da gidip döviz kuruyla bozamazsınız.
3. "MB'den ucuza fonlanan krediler..."
Bu beni üzüyor. Teknik bir konu. Bilanço bazında anlatmak lazım. Yabancısına da zor, doğrudur. O yüzden bu seferlik ezber vereceğim:
"Krediler, TCMB'den fonlanmaz."
MB'den alınan para sadece MB ile iş yapmaya yarar (EFT, banknot, APİ...)
[1] TCMB net pozisyonundaki $20 milyara yaklaşan pozisyon düşüşü...
[2] Elinde dövizi artmaya başlayan bankaların bunu MB'ye daha fazla swaplamaya başlaması...
(ara dönem düşüş sebebi: vadesi gelen swapları yine MB'de depo yaparak teminat saydırıyorlar, şu an bakiyesi $8,2 milyar)
[3] Yabancı MB swaplarında hareket yok. Dost ülkelerden AZN ve AED'leri bekliyoruz. Şöyle yuvarlak $30 milyara tamamlasak iyidir. Düz hesap severim. Düz hesap iyidir.
... Özel banka, işlemi yaptığı gün TCMB adına döviz hesabı açarak dövizleri orada gösterir. Aynı gün bildirim yapar.
...Aynı gün TCMB bunları satın alır ve TL'sini bankaya öder. 17:00'den sonra olursa, ZK hesabına aktarır.
..."MB talebi üzerine" banka dövizleri MB'ye MT202 ile yollar.
...Vade sonunda kur farkı ödemesi çıkarsa MB bunu aynı gün bankaya öder.
...Erken kapamada kur düşükse, farkı banka aynı gün MB'ye öder.
...Bu hesapların TL faizi sabittir. Değişemez.
İlginç gelen kısmı şu oldu:
MB döviz likiditesini sarsmamak için, satın aldığı dövizleri bankalarda tutacak = hemen istemeyecek. Bir nevi yerel döviz muhabiri gibi olacaklar. Duruma göre yolal gelsin diyecek veya swapları kapatanlara mahsup edecek...
Döviz mevduat sahipleri, bir sendika gibi elele hareket etmezler. Bireysel olarak piyasayı izleyip dalgaları sürerler. Kur korumalı mevduatı da, bilerek /bilmeyerek #oyun teorisiyle değerlendireceklerdir. Üstüne biraz da "ben ortalamadan akıllıyım..." sosu ekleyip, inceleyelim :)
1. "Bu ürün avantajlı. Fakat yeterince çok kişi girmeyecek."
Bunu düşünen kişi, kurun malum standart nedenlerle yükselmesini bekler ve bu mevduata da girer. Böylece az kişinin girmesini, kendi kur beklentisine ekstra dayanak yapmış olur.
2. "Bu ürün çok avantajlı değil. Ben girmem. Ama giren çok olur."
Bu durum, bolca döviz satılmasıyla ve yeni alanların azalmasıyla; kurun zıplamayacağı sonucuna ulaştırır. Ürünü kullanmaz ama dövizdeki payını azaltıp farklı alanlara aktarabilir.
Dövize endeksli mevduat değil bu. Kur zararı yaşamıyorsunuz zira. "Opsiyonlu mevduat" denebilir. Nasıl?
1. Dönemde mevduat faizi %15 kur farkı %25 ise; getiri = %25
2. Dönemde mevduat faizi %15 kur farkı -%5 ise; getiri = %15
"Best of M/$" mudiye 1 hak verir, maliyet getirmez.
Kurallarını görmek lazım ama bu haliyle devlet bütçesine DEV bir yük getirmesi muhtemel. Mevduatta döviz payı %64 deniyordu ya... kalan %36'yı da dolarize etmiş olacağız; devlet bütçesinden!
Bunun kalıcı olabilmesi için kur nispeten yatay kalmalı. Onun için de reel faiz (+)...
Örnek verelim:
1,9 trilyon TL yerli para mevduat var. Bugün dolar %10 arttı. 1 günlük bütçe maliyeti 190 milyar TL?!?! Bu ne demek biliyor musunuz? 2022'nin tamamında beklenen kurumlar vergisi demek.
Muhtemelen katı kuralları olacak ve tüm bazın %5-10'u bundan yararlanacak.
Spottan hisse alıp Aralık #VİOP kontratı satarak elde edilecek getiriler yıllık basit %50'lere kadar çıkmış. Dövizin günlük hareketi %1-2 iken, 2 haftada %2,50 almak herkesi cezbetmeyecektir ama büyük fark: bu getiriler sıfır riskli. Uygun kıyaslama: faiz ürünleriyle...
31/12 günü piyasayı takip et. Spot ve VİOP eşitlenecek. Yukarıda aldıklarını aynı anda sat. Komisyonlar öncesi 81,7-79,5 = 2,20 TL cepte kalacak. Bu da = 2,2/79,5 = %2,76 basit getiri
Garantili olma sebepleri: 1. Vade sonunda spot fiyat VİOP fiyatıyla eşitlenecek. 2. Hisse ve borsa düşmüş-çıkmış, sonucu değiştirmiyor.
İstisna: Bunu yapacağınız kağıtta ara dönemde temettü olmadığına dikkat edilmeli. Hesabı karıştırır.
TCMB'nin yabancı Merkez Bankaları ile #swapları nasıl çalışır?
Bu anlaşmaların her operasyonel detayı kamuya açıklanmadığı için bilmek mümkün olmasa da; uluslararası swap anlaşmalarının piyasa usüllerine göre muhtemel olan bitene bir bakalım.
> Yapılan anlaşma tutarları karşılıklı olarak her bankanın bilançosunda, diğer banka adına açılan hesaplarda tutulur. Örneğin $15 milyarlık anlaşma imzaladığımız gün kur 6 ise; TCMB kendi defterinde diğer banka adına 90 milyar TL'lik bir hesap açar...
> Eğer dış ticarete destek için kullanılmazsa; yani yabancı MB bu TL'leri kendi şirketlerine ödünç vermez ise... bu TL'ler başka bir yere GİTMEZ. TCMB ekranında öylece BEKLER. (FED swaplarından farklı olarak bizde olan da bu)