TCMB'nin yabancı Merkez Bankaları ile #swapları nasıl çalışır?
Bu anlaşmaların her operasyonel detayı kamuya açıklanmadığı için bilmek mümkün olmasa da; uluslararası swap anlaşmalarının piyasa usüllerine göre muhtemel olan bitene bir bakalım.
> Yapılan anlaşma tutarları karşılıklı olarak her bankanın bilançosunda, diğer banka adına açılan hesaplarda tutulur. Örneğin $15 milyarlık anlaşma imzaladığımız gün kur 6 ise; TCMB kendi defterinde diğer banka adına 90 milyar TL'lik bir hesap açar...
> Eğer dış ticarete destek için kullanılmazsa; yani yabancı MB bu TL'leri kendi şirketlerine ödünç vermez ise... bu TL'ler başka bir yere GİTMEZ. TCMB ekranında öylece BEKLER. (FED swaplarından farklı olarak bizde olan da bu)
> Swaplar, her ülkenin kendi parası cinsinden yapılır ama kolaylık olsun diye USD cinsi belirtilebilir. Örneğin Katar M.B. kendi ekranında bize Riyal (QAR) hesabı açar. [USD takası yapmalarına engel yok ama prestij açısından her MB kendi parasını göstermek ister]
> MB'lerin hesaplarda boş boş yatan bu swap paralarına faiz İŞLETİLMEZ. Ancak firmalara ödünç verilirse, faiz MB'ler için de hesaplanır.
örn: FED swapline 'ları için faiz = OIS+25 bp
> Bu swaplar uzun vadeli olduğu için; bizim de paramız sürekli değer kaybettiği için... yabancı MB'ler adına vadesiz olarak tutulan TL'yi GÖRSEL olarak güncellemek gerekir. Bu "teminat" gibi işlev gören tutar harcanmaz. Kur arbitrajı yapılmaz. Hesapta boş boş yatar.
Reel rakamlara bakacak olursak; yeni anlaşma olmadığı için bizdeki swaptan gelen döviz tutarı hiç oynamıyor (çok ufak parite etkileri var sadece). Onlar adına tutulan TL'nin dolar karşılığı kur fırlayınca hızla düştü doğal olarak. Bir dahaki güncellemede tekrar yukarı gidecek.
SONUÇ: Merkez Bankaları arasındaki swap işlemlerinden bu ülkeler para kazanmaz/ kaybetmez. Dünyada genel amacı "şirketlerin dış ticareti kolay yürütmesi" iken, bizde sırf #rezerv varmış gibi gözüksün diye yapılıyor. Başka da bir olayı yok. Doların kaç olacağıyla da alakası yok.
Spottan hisse alıp Aralık #VİOP kontratı satarak elde edilecek getiriler yıllık basit %50'lere kadar çıkmış. Dövizin günlük hareketi %1-2 iken, 2 haftada %2,50 almak herkesi cezbetmeyecektir ama büyük fark: bu getiriler sıfır riskli. Uygun kıyaslama: faiz ürünleriyle...
31/12 günü piyasayı takip et. Spot ve VİOP eşitlenecek. Yukarıda aldıklarını aynı anda sat. Komisyonlar öncesi 81,7-79,5 = 2,20 TL cepte kalacak. Bu da = 2,2/79,5 = %2,76 basit getiri
Garantili olma sebepleri: 1. Vade sonunda spot fiyat VİOP fiyatıyla eşitlenecek. 2. Hisse ve borsa düşmüş-çıkmış, sonucu değiştirmiyor.
İstisna: Bunu yapacağınız kağıtta ara dönemde temettü olmadığına dikkat edilmeli. Hesabı karıştırır.
❓ Elon Musk, neden #Tesla hisselerini satmaya yol yapıyor?
Çılgın vizyoner; aynı anda hem dünyanın en zengin adamı, hem de $200+ milyarlık servetinin yüzde biri bile nakit olarak cebinde yok da ondan...
Detayına bakalım.
Kurduğu şirketlerden maaş/nakit almayan Musk'ın 2012 ve 2018'de aldığı 2 ayrı "opsiyon pakedi" var. Bunlar, şirketin operasyonel ve #borsa başarısına göre devreye girdi ve girmeye de devam edecek. Büyük serveti; kurucu paylarından ve buradan alacağı taze hisselerden oluşuyor.
Paylarını satarsa, yarısını devlete vergi vereceği için satmıyor. Yıllardır tüm girişimlerini, her tür şahsi alım & harcamalarını tek yolla karşılıyor: Banka kredileri
$500+ milyonluk şahsi kredisi yıllardır sürüyor. Teminat olarak bankalarda 92 milyon hissesini ipotek tutuyor.
"Maaş veya akarım olmadığı için, tek #vergi tahakkukum ancak hisselerimi satarsam oluşur. Ankete buyrun, ne derseniz onu yapacağım!" demiş ağır abi. Vergi ödesin! diyenlerle hisseyi düşürme! diyenler oy yağmuruna başladı 😀
Hatırlatmak gerekirse, Elon tamamen hisse & şirket performansına bağlı olarak hisseleri ucuzdan alıyor. 12'lik opsiyon setinin 7.'sine yeni hak kazandı. Tsla büyüdükçe kalan 5'i alabilecek. Şu an hisse satışının amacı, vergiyle alakalı bir durum olabilir.
#Facit, İsveç'in küçük bir şehrinde kurulmuş ve 1932'de ilk 10 basamaklı mekanik hesap makinesini üretmiş bir şirket. X-Y-Z jenerasyonları bilmez; standart hesap makineleri 70'lerde gelmiş bir icat, öncesi işte hep bu facitler.
Makineleri dünya çapında başarılı olunca, Facitman isimli bir maskot bile yaratıyorlar. 100 ülkede ofisleri var ve sektörün "selpağı" oluyorlar... Taa ki 60'ların sonuna kadar.
O sıralarda küresel bir elektronik devi haline gelmeye başlayan Japonlar yeni icat çıkarıyorlar: #elektronik hesap makinesi. Facit bu yeniliğin farkında, günümüzün Sharp 'ıyla ortaklık yapıp bunu da satmaya çalışıyor. Fakat üretici Japonlar akıllanıp kendi yollarına gidiyorlar.
ABD hanehalkının #vadesiz mevduatları tarihte $1.5 trilyonu hiç geçmemişti. Pandemi korkusu ve devlet destekleriyle şu an $4 trilyona dayanmış durumda...
Pandemide patlayan işsizlik, 2021 Mayısında "açık iş ilanı sayısına" kadar indi ve bugünlerde fark 3 milyona çıkmış durumda (işsiz sayısından 3 milyon daha fazla iş ilanı var)...
Ve bu çalışanlar artık harcamaktan da korkmuyor; kişisel tasarruf oranı klasik Amerikan tek basamaklı seviyesine indi... para var, iş var, harcama var; lojistik sorunlar da çözülürse = tüketim!
Flaş! Döviz mevduat ve değerli maden hesapları için #zorunlu karşılık oranları 2 puan artırıldı... 1 yıldan uzun (sendikasyon ve Eurobondlar) için değişiklik yapılmadı...
Tahminimce $4 milyar küsur bir döviz varlığı Eylül sonunda MB kasasına girecek. Brüt rezerv bu kadar artarken, net değişmeyecek.
Hatırlatmak gerekirse zk bir "kredileri köstekleme" aracı; döviz mevduatı değil! DTH azalsın diye değil; #rezerv güzelleşsin diye yapılmış gibi.
MB bunu yapmakla kalmamış, ROM'u TAMAMEN kaldırmış. Yani bir taraftan döviz toplarken diğer taraftan birazını geri bırakıyor sisteme. Ama aynı anda ekstra TL de çekiyor zorunlu karşılık olarak... Toplamda 13,9 milyar TL ve $3,4 milyar emmiş olacak. Her açıdan #sıkılaştırıcı...