Thread by @Motabhaigujratw

#TheKashmirFiles

इतक्या यातना सोसल्या आहेत या काश्मिरी अल्पसंख्याक वर्गाने. पण फक्त पंडित म्हणून बघू नका,काही लोकांकडे.नाव असून जातीचे नाव लावणारा पहिला जगातील पंतप्रधान असेल.लेहेरू.
दोन विचारांच्या धारेतून लिहण्याचा प्रयत्न आहे.एक तटस्थ आणि प्रखर हिंदुत्ववादी.सर्व धर्म 1/25

समभाव या विचारधारेतून हे लिहण्याजोगे तर सोडा आपण विचार पण करू शकत नाही.
काश्मीर फाईल्स हा प्रॉपगेंडा मुव्ही की सत्य घटनांवर आधारित हे ज्याचं त्याने पाहून ठरवावं आणि त्याची त्यांना 'आजादी' आहे. काश्मीर मुद्दा, भारतीय सैन्य, काश्मिरी पंडित, काश्मिरी मिलिटंट आणि काश्मिरी मुस्लिम
2/

युवा वर्ग या सर्वांवर मी केलेल्या अभ्यासानुसारच माझं मत मांडलय ! मी 'द काश्मीर फाईल्स' चित्रपटाची 'शिंडलर्स लिस्ट'सोबत तुलना करणार नाही. पण चित्रपटाच्या दृष्टिकोनातून हा भारताचा शिंडलर्स लिस्ट आहे, असच मला वाटतं. शिंडलर्स लिस्टमध्ये दिग्दर्शक स्टीव्हन स्पिलबर्ग यांना ज्यू
3/

समुदायाबाबत कसलीही सहानुभूती नव्हती आणि नाझींबाबतही त्यांना कसली चीड नव्हती. त्या चित्रपटात आपल्याला एकच गोष्ट दिसून येते की जिथे एक माणूस माणसांचच रक्त गाळण्यासाठी हपापलेला असतो तिथेच दुसरा माणूस तेच रक्त गळू नये, यासाठी धडपडत असतो. मानवी नरसंहार आणि ऑस्कर शिंडलरची माणुसकी
4/

दाखवण्याच्या दृष्टिकोनातून तो चित्रपट बनवला गेला होता. त्यात कोणत्याही देश, धर्म, समाज, समुदायाच्या भावना दुखावण्यासारखे काहीच नव्हते. मात्र भारताच्या भूमीवर भारतीय लोकांसोबतच घडलेला हा नरसंहार भयाण होता आणि आजही त्याच्या वेदना तितक्याच दुखावतात.

आपल्या देशात लेफ्ट विंग आणि
5/

राईट विंग नेहमीच एकमेकांवर चिखलफेक करत असतात. उदा. चित्रपटात जेएनयु दाखवणं, आजादी घोषणा, कम्युनिजम, माओ झेडॉंग, कार्ल मार्क्सचे पोस्टर, अभी के वजीर-ए-आलम (नरेंद्र मोदी) आणि त्यांचं 'सब चंगा सी' हे सर्व राजकीय मुद्दे घेऊन त्यानुसार मांडणी करण्यात आली आहे. त्या दृष्टिकोनातून हा
6/

चित्रपट एकीकडे झुकलेला आहे, असं मी मान्य करतो, पण ही कहाणी अशा स्वरूपात बाहेर येणं फार महत्त्वाचं होतं. दोन्ही बाजू माहिती पडणं गरजेचं आहे. कारण १९८९-९० मध्ये केंद्रात सरकार कुणाचे होते, हे काही नव्याने सांगण्याची गरज नाही. काश्मिरी हिंदूंवर झालेले अनन्वित अत्याचार आणि
7/

काश्मिरी मिलिटंट्सचं खरं रूप जगासमोर आणण्याचाच प्रयत्न विवेक अग्निहोत्रीने केला आहे. आपण कोणाच्याही भावना दुखावल्या जातील यासाठी कित्येक गोष्टी टाळतो, पण प्रत्येकाला याची जाणीव झाली पाहिजे की एकेकाळी आपल्या धर्मावर असलेल्या भावनेच्या भरात वाहूनच दुसऱ्या धर्मीयांचा गळा घोटणारी
8/

टोळकी गेल्या हजारो वर्षांपासून कार्यरत आहेत. त्यांनी डोळे फाडून हा चित्रपट बघावा, सत्य पचलं नाही तर अ‍ॅसिडीटीच्या गोळ्या खाव्यात, पण बघावा.

त्याकाळी काश्मिरी पंडितांच्या मदतीसाठी एकही माणूस पुढे धजावला नाही, अपवाद बाळासाहेब ठाकरे ! मागे एका काश्मिरी पंडित पत्रकाराचीच मुलाखत
9/

पाहिली होती,त्यात त्यानेही हेच म्हटलं होतं की,'उस वक्त पुरे भारत में सिर्फ बालासाहब ही ऐसे राजनेता थे जो हमारी मदत के लिए आये'.याच कारणाने एका दृश्यात बाळासाहेबांचं नाव घेण्यात आलं आहे.त्यावेळी काश्मिरी हिंदूच पीडित नव्हते,तर काश्मीरमध्ये वास्तव्य करणारे इतर धर्मीयदेखील होते.
10

त्यांची कहाणी कोणीही जाणून घेतली नाही, कोणीही जाणून घेण्याचा प्रयत्न केला नाही, त्याबाबत जास्त बोललं गेलं नाही. तत्कालीन पंतप्रधानांनीसुद्धा हात झटकले आणि न्यायव्यवस्थेनेही डोळ्यावर खरी पट्टी बांधली. आपल्याच देशात निर्वासित बनून राहणं त्यांच्या नशिबी आलं होतं. एका वैयक्तिक
11

धर्माची मक्तेदारीच येथे चालणार,हीच धारणा ठेऊन या धर्माधांनी काश्मीर पेटवलं होतं,ते आजही पेटतय!

चित्रपटाच्या अखेरीस एका स्त्रीला म्हणजे मुख्य नायकाच्या आईला लाकूड कापण्याच्या करवतीने कापल्याचं एक दृश्य आहे आणि ते खरं आहे. गिरीजाकुमारी टिक्कु नावाच्या काश्मिरी पंडित स्त्रीला
12

अशाच प्रकारे करवतीने कापण्यात आलं होतं. त्याआधी तिचं अपहरण करण्यात आलं, कित्येक दिवस तिचा बलात्कार करण्यात आला आणि अखेरीस तिचं शरीर त्या मशीनने कापून ते दोन तुकडे रस्त्यावर फेकून देण्यात आले होते. हे केवळ गिरीजाकुमारीसोबतच घडलं नव्हतं, अनेक स्त्री-पुरुषांना असच मारण्यात आलं.
13

काश्मिरी युवा वर्ग हा आपल्या शेजारी राष्ट्राकडून आणि त्या राष्ट्रातील शांततेचे पुरस्कर्ते असलेल्या दहशतवाद्यांकडून जाणीवपूर्वक भडकावला जातो. त्यांना त्याचे पैसेही मिळतात. त्यांचं ब्रेन वॉश करून त्यांना भारताच्या आणि भारतीय सैन्याच्या विरोधात सोडलं जातं.

३७० असताना आणि इतक्या
14

विशेष सोयीसुविधा असतानाही काश्मीरमधला मोठा मुस्लिम युवा वर्ग का भरकटला गेला, ही विचार करण्यासारखी गोष्ट आहे. 'रलीव, सलीव, गलीव' हेसुद्धा त्यांना शिकवलं गेलं होतं. आणखी एक गोष्ट म्हणजे चित्रपटात असलेला एक डायलॉग आहे 'इनके तो सरनेम भी हमारे है'! याचं कारण भारतातला मोठा मुस्लिम
15

वर्ग धर्मांतर केलेला आहे. काश्मीरमध्येच नाही तर आपल्या महाराष्ट्रात अनेक मुस्लिमांचे आडनाव मराठी आहेत. शांतीचा प्रतीक असलेला दाऊद इब्राहिम याचही आडनाव कासकर आहे. याच कारणाने सौदीचा मुस्लिम वर्ग भारतीय मुस्लिमांनाच काफिर समजतो, त्यांचा आदर करत नाही.

चित्रपटात फैज अहमद फैज
16

यांच्या दोन नज्म वापरल्या गेल्या आहेत. एक 'बोल की लब आजाद है तेरे' आणि दुसरी 'हम देखेंगे'. या दोन्ही जगप्रसिद्ध कविता भारतातील काही ठराविक समूहांकडून आणि संघटनांकडून काही वर्षांपूर्वी सरकारचा प्रतिकार करण्यासाठी वापरल्या गेल्या होत्या. पण त्या समूहांचा आणि त्या कवितांचा
17

काडीमात्र संबंध नाही. ८०च्या दशकात जिया उल हक यांच्या हुकूमशाहीमुळे पाकिस्तान पेटून उठला होता. त्याच हुकूमशाहीच्या विरोधात फैज अहमद फैज यांनी 'हम देखेंगे' हे क्रांतिगीत रचलं. याच काळात पाकिस्तानात साडी नेसण्यावर बंदी आणण्यात आली होती, तेव्हा प्रसिद्ध गायिका इकबाल बानो यांनी
18

काळी साडी नेसून जिया उल हक यांचा विरोध दर्शवण्यासाठी हे गाणं गायलं होतं. त्यावेळी पाकिस्तानात या गाण्यावर बंदी लादण्यात आली होती. हे गाणं केवळ त्यावेळेसाठीच मर्यादित असावं असं वाटतं, इतर ठिकाणी नाही. हे गाणं या चित्रपटात वापरलं गेलं हे उत्तम कारण त्या कवितेच्या मागे असलेलं
19

वास्तव आणि त्याची प्रत्येक ओळ सर्व लोकांना कळावी.

चित्रपटाच्या अखेरीस काश्मीरचं ज्याप्रकारे वर्णन केलं गेलं आहे, ते वाखाणण्याजोगं आहे. आजच्या केवळ दुधावरची साय चाखणाऱ्या युवा वर्गाला दुधाची खरी चवदेखील कळली पाहिजे. आपण नेहमी दंतकथा म्हणून वगळलेल्या साहित्यात ज्ञानाचा इतका
20

मोठा भांडार आहे, हे आपल्या कधीही लक्षात राहिलं नाही. दाढी वाढलेले ऋषी मुनी आपण धार्मिक दिसत असण्याचं कारण देऊन वगळले, मात्र त्याच ज्ञानी पुरुषांनी विविध क्षेत्रांमध्ये अनेक शोध लावले होते, त्याचे पुरावे आजही आपल्याकडे आहेत. काश्मीर हा खऱ्या अर्थाने ज्ञानाचा प्रतीक होता आणि आजही

आहे. इसा मसिह म्हणजेच जीजस यांचा वयाच्या १३ ते २९ वर्षांचा काळ अज्ञात आहे, या काळात ते कुठे होते याची कोणालाही माहिती नाही आणि बायबलमध्येही त्याचा उल्लेख नाही. पण असं म्हटलं जातं की याच काळात ते भारतातल्या काश्मीरमध्ये आले होते आणि इथेच त्यांनी काही काळ वास्तव्य केलं. पायथागोर
22

ससुद्धा भारतात आला होता. मुहम्मद पैगंबर यांचा एक केसदेखील काश्मीरच्या हजरतबल या दर्ग्यात ठेवला आहे. अनेक बुद्धपुरुष काश्मीरमध्ये येऊन गेले आहेत.

चित्रपटात दाखवल्याप्रमाणे दहशतवाद्यांनी अनेकदा सैन्याचा गणवेश घालून लूटमार, बलात्कार, हत्या असे कांड रचले आहेत आणि हे सत्य आहे.
23

पण याच सत्याचा चुकीचा वापरदेखील झाला.आपला भारत देश जगभरात जरी ऐकतेचा प्रतीक असला, तरी त्याने प्रांताच्या, धर्माच्या, जातीच्या, समाजाच्या नावाने एकमेकांचे गळे कापणे जवळून पाहिले आहे. मध्ययुगीन आणि स्वात्र्यंत्योत्तर काळात दिन-दलितांवर झालेले अन्याय सर्वश्रुत आहेत.पण नाण्याच्या
24

दोन बाजू असतात, ती दुसरी बाजूही पुढे यायला हवी, ती कशा स्वरूपात येते ते महत्त्वाचं नाही, पण ती यायलाच हवी. द काश्मीर फाईल्स आपल्याला प्रत्येक बाजू दाखवतो. धर्मांचीसुद्धा आणि विचारसरणींचीसुद्धा !

- मोटाभाई गुजरातवाले😎🇮🇳🚩🤟🏻