आयपीओ येणार येणार म्हणून चर्चेत असलेल्या एलआयसीने नुकतेच आपले डिसेंबर तिमाहीचे निकाल जाहीर केले. या तिमाहीत एलआयसीला २३५ कोटींचा नफा झाला आहे. हाच नफा आर्थिक वर्ष २०२१ च्या तिमाहीत ९४ लाख रुपये होता. हा प्रॉफिट इतका का वाढला? #म#मराठी
एलआयसीने आपली प्रॉफिट शेअरिंग पॉलिसी नुकतीच बदलली. म्हणजे नक्की काय केलं? आर्थिक वर्ष २०२१ पर्यंत एलआयसीचा एक पोलिसहोल्डर्स फंड होता. या फंडातला ९५% वाटा पॉलिसीहोल्डर्समध्ये वाटला जाई तर ५% वाटा शेअरहोल्डर्ससाठी असे. #म#मराठी
प्रायव्हेट कंपन्या ९०% वाटा पॉलिसीहोल्डर्सला तर १०% वाटा शेअरहोल्डर्ससाठी ठेवतात.
आता एलआयसीचा आयपीओ येणार आहे. त्यामुळे कंपनीच्या शेअरहोल्डर्सची संख्या वाढणार आहे. मग ही प्रॉफिट शेअरिंग सिस्टीम रिटेल शेअरहोल्डर्ससाठी योग्य ठरली नसती. #म#मराठी
त्यामुळे एलआयसीने कायद्यात बदल करून आपली नवी प्रॉफिट शेअरिंग सिस्टीम अस्तित्वात आणली. यामुळे पॉलिसीहोल्डर्स आणि शेअरहोल्डर्समधील प्रॉफिट शेअरिंगचे सध्याचे ९५-५ गुणोत्तर बदलून २०२३ आणि २०२४ वर्षात ९२.५- ७.५, तर २०२५ मध्ये ९०-१० असे होईल. #म#मराठी
आता एलआयसीचा हा प्रॉफिटचा आकडा कंपनीबद्दल योग्य माहिती देतोच असे नाही. सहसा लाईफ इन्श्युरन्स कंपन्यांचे मूल्यांकन हे 'व्हॅल्यू ऑफ न्यू बिझनेस' म्हणजेच VNB च्या बेसिसवर करतात. #म#मराठी
ही VNB म्हणजे काय?
एखाद्या वर्षात जो नवीन बिझनेस आला त्यामुळे भविष्यात होणाऱ्या नफ्याची आत्ताची व्हॅल्यू. म्हणजे VNB म्हणजे एक प्रकारे लाईफ इन्श्युरन्स कंपन्यांचे EPS आहे असे म्हटले तरी चालेल. एलआयसीने डिसेंबरअखेर आपली NVB किती आहे हे जाहीर केलेले नाही. #म#मराठी
मात्र या आर्थिक वर्षाच्या पहिल्या सहा महिन्यांची आकडेवारी एलआयसीने प्रसिद्ध केली आहे. आर्थिक वर्ष २०२२ च्या पहिल्या सहा महिन्यांत एलआयसीचा NVB मार्जिन ९.२% होता. #म#मराठी
इतर प्रायव्हेट कंपन्याच्या तुलनेत एलआयसीची आकडेवारी कशी आहे?
एलआयसीच्या VNB मार्जिनची व्हॅल्यू येणाऱ्या काळात निश्चितच वाढू शकते. #म#मराठी
एलआयसीची प्रॉफिटॅबिलीटी कमी असण्याचे एक कारण म्हणजे कंपनीचे प्रॉडक्ट मिक्स. एलआयसी कायमच इन्श्युरन्स प्रॉडक्टस हे इन्व्हेस्टमेंट म्हणून ज्याला एंडोमेंट प्लॅन असेही म्हटले जाते ते विकत आली आहे. #म#मराठी
हेच जर प्रायव्हेट कंपन्यांचा विचार केला तर त्या कायम प्युअर प्रोटेक्शन प्लॅन्स जास्त प्रमाणात विकत आल्या आहेत. या प्लॅन्सचे मार्जिन तुलनेने जास्त असते. एलआयसीने भविष्यात प्युअर प्रोटेक्शन प्लॅन्स विकण्यावर भर दिला तर त्यांचे VNB मार्जिन सुधारण्यास मदत होऊ शकते. #म#मराठी
एलआयसीची टॉप लाईन ग्रोथ गेल्या दोन वर्षात प्रायव्हेट प्लेयर्सच्या तुलनेत कमी आहे. एलआयसी आपल्या एजंट्सवर बिझनेससाठी अवलंबून असते हे त्यामागचे कारण आहे. याउलट प्रायव्हेट प्लेयर्सने गेल्या दोन वर्षात आपले डिजिटल चॅनेल्स मजबूत करण्यावर जास्त भर दिला आहे. #म#मराठी
एलआयसीनेदेखील आपला डिजिटल रिच वाढवण्यासाठी पावले उचलली आहेत. पण त्याचे फायदे समजण्यासाठी काही काळ जावा लागेल. सध्यातरी वर मांडलेल्या मुद्द्यांचा विचार करता प्रायव्हेट प्लेयर्सच्या तुलनेत एलआयसी काहीशी मागे आहे असे म्हणायला हरकत नाही. #म#मराठी
थ्रेड आवडला असेल तर रिट्विट करायला विसरू नका.
हा थ्रेड सलग वाचण्यासाठी या लिंकचा वापर करा. wp.me/pd3HmR-Gv
कॉफीचा स्टॉक संपवायचा म्हणून बनवली आणि जगप्रसिद्ध झाली
अमेरिकेन स्टॉक मार्केटमध्ये १९२९ मध्ये मोठा क्रॅश झाला होता. या क्रॅशमुळे जगभरात सगळीकडे कॉफीच्या किंमती पडल्या. इतक्या पडल्या की उत्पन्नाचा खर्चही निघेल की नाही याची शास्वती नव्हती. #म#मराठी#nescafe
लॉसमध्ये विकण्यापेक्षा साठवलेली बरी म्हणून जगात कॉफीचे सर्वाधिक उत्पादन करणाऱ्या ब्राझील या देशाने कॉफी विकलीच नाही. परिणामी देशात मोठ्या प्रमाणावर कॉफीचा साठा तसाच पडून राहिला. #म#मराठी
यावर उपाय म्हणून ब्राझीलने थेट नेस्ले या कंपनीला साकडे घातले. आमच्याकडे असलेल्या जास्तीच्या कॉफीचा वापर करून काहीतरी बनवता येईल का? अशी विचारणा करण्यात त्यांनी केली. नेस्लेने हे आव्हान स्विकारण्याचे ठरवले. #म#मराठी
उद्यापासून मॅकडोनाल्डने पिझ्झा बनवायला सुरुवात केली तर? या कंपनीची साईझ पाहता त्यांच्यासाठी हे करणे फार अवघड नाही. याच्याउलट डॉमिनोज किंवा पिझ्झा हट बर्गर का बनवत नाहीत? तेही बर्गर बनवूच शकतात की? #म#मराठी
महिंद्रा जसे ट्रॅक्टर बनवते तसेच टाटा का बनवत नाही? त्यांच्याकडे अशी क्षमता आहेच की? तरीही टाटा असे करत नाहीत.
पण आपल्या प्रॉडक्ट ऑफरिंग सोडून वेगळे काहीतरी करणे या कंपन्यांच्या तत्वात बसत नसेल. #म#मराठी
त्यासाठी लागणार वेळ, कष्ट, पैसा त्यांच्या सध्याच्या प्रॉडक्टसवर खर्च करून आणखी काहीतरी चांगले आपल्या कस्टमर्सला देता येईल असाही विचार असू शकेल. #म#मराठी
एलआयसी ही भारत सरकारची कंपनी आहे. आता आयपीद्वारे सरकार या कंपनीतला आपला काही हिस्सा विकणार आहे. हा हिस्सा विकला तरीही बराचसा हिस्सा सरकारकडे कायम असणार आहे. #म#मराठी#LIC#LICIPO
मग ही सरकारी कंपनी आयपीओनंतर प्रायव्हेट झाली तर तिचा कारभार कसा चालणार? जे नवे लोक एलआयसीमध्ये इन्व्हेस्टमेंट करतील त्यांच्या कंपनीकडून असलेल्या अपेक्षा वेगळ्या असल्या तर काय करायचे? असे काही प्रश्न या निमित्ताने उभे राहतील. #म#मराठी#LICIPO
१. सरकार आपला हिस्सा किती आणि कसा कमी करणार?
आयपीओच्या नियमानुसार सरकारला एलआयसीमधील कमीत कमी ५% हिस्सा कमी करावा लागेल. कंपनीचे लिस्टिंग झाल्यावर दोन वर्षात आणखी १०% आणि नंतर पुढच्या पाच वर्षात २५% पर्यंत हिस्सा कमी करावा लागेल.
एलआयसीचा आयपीओ लवकरच मार्केटमध्ये येणार आहे. या आयपीओची साईज साधारण ५३,००० ते ९३,००० कोटींच्या घरात असेल असा अंदाज अनेक विश्लेषकांनी व्यक्त केला आहे. हा आयपीओ भारतीय मार्केटमधील सर्वात मोठा असेल.
तुम्ही एलआयसीमध्ये इन्व्हेस्टमेंट करा अथवा नका करू, पण या आयपीओचा थेट परिणाम होऊ शकतील असे चार घटक या थ्रेडमधून आम्ही तुम्हाला सांगणार आहोत. #म#मराठी#lic#LICIPO
१. CDSL - एलआयसीने आपल्या आयपीओमध्ये १०% कोटा आपल्या पॉलिसीहोल्डर्ससाठी राखीव ठेवला आहे. यातले बरेच लोक असे असणार आहेत की जे पहिल्यांदा डिमॅट अकाऊंट ओपन करतील. कंपनीने जाहीर केलेल्या आकडेवारीनुसार त्यांचे साधारण २९ कोटी पॉलिसीहोल्डर्स आहेत.
२००० रुपये भांडवल ते ५०० कोटी रेव्हेन्यू - प्रवास विजय सेल्सचा
नानू गुप्ता. हे नाव बऱ्याच जणांना माहित नसेल. अनेकजणांना हा थ्रेड वाचून पहिल्यांदा हे नाव माहित होईल. पण याच नानू गुप्तांनी विजय सेल्स सुरु केलं असं सांगितलं तर लिंक लागेल. #म#मराठी#VijaySales
तर हे नानू गुप्ता १९५४ साली हरयाणा सोडून मुंबईला नोकरीच्या शोधात आले. आलेल्या माणसाला आपल्यात सामावून घेते तसंच मुंबईने त्यांनाही सामावून घेतलं. शिवणयंत्र आणि फॅन्स बनवणाऱ्या ऊषा कंपनीच्या एका डिस्ट्रिब्युटरकडे नानू सेल्समन म्हणून नोकरी करू लागले. #म#मराठी#VijaySales
काही दिवस नोकरी करून नानू कस्टमर लोकांशी कसं बोलायचं, व्यवहार कसे करायचे हे शिकले. ते झाल्यावर आपला स्वतःचा व्यवसाय सुरु करायचा म्हणून त्यांनी नोकरी सोडली. मित्रांकडून २००० रुपये भांडवल उधार घेऊन माटुंग्यामध्ये एक छोटंसं दुकान भाड्याने घेतलं #म#मराठी#VijaySales
हा थ्रेड काहीजणांनी इंग्रजीत वाचला असेल. पण खास आपल्या मराठी वाचकांसाठी मुद्दाम हा थ्रेड तुम्हाला समजेल अशा भाषेत मांडतो आहोत.
बाजारात एखादी अवाढव्य कंपनी असते. तिला आपला पसारा आणखी वाढवायचा असतो. त्यासाठी ती कंपनी छोट्याछोट्या कंपन्या टेकओव्हर करत जाते. #म#मराठी#एचयूएल
आपला व्यवसाय वाढवण्याची ही मार्केटमधील जुनी स्ट्रॅटेजी आहे.
नव्वदच्या दशकात हिंदुस्थान लिव्हरने (आताची एचयूएल) हीच स्ट्रॅटेजी वापरून टाटा ऑइल मिल्स कंपनी टेकओव्हर केली. #मारिको#एचयूएल
त्यामुळे टाटाचं हेअर ऑइल टाटा निहार आता हिंदुस्थान लिव्हरकडे आलं. या निमित्ताने हेअर ऑइल मार्केटमध्ये त्यांचा प्रवेश झाला.
त्यावेळी निहार ऑइलचा मार्केट शेअर होता जेमतेम ७% आणि हेअर ऑइल मार्केटचे दादा होते, पॅराशूट ऑइल. त्यांचा मार्केट शेअर होता ४८%. #निहार