Thread by @TrompBK

Dziś kolejna część #Pancernanitka na temat przyszłości czołgu. Na tapecie: IV generacja #MBT. Poprzednio było o przyszłości czołgu w #NATO i o programach #Wilk #MGCS #OMT #DLP:

https://twitter.com/TrompBK/status/1516084436407828490

Dziś sobie powiemy na temat tego, co to za zwierz ta IV generacja. 1/X

Generacja czołgów podstawowych (o historii samego pojęcia innym razem) oznaczają pojazdy, które z grubsza sobie nawzajem odpowiadają parametrami technicznymi (mimo różnic: M1A2 SEPv3, K2 i T-90M to to samo pokolenie). W załączniku skrótowy przewodnik po generacjach MBT. 2/X

Czym może się wyróżniać IV generacja MBT? Cóż, w uproszczeniu można napisać, że zmiana generacyjna może nastąpić wówczas, gdy możliwości techniczno-technologiczne i potrzeby pola walki wykażą, że potrzeba zmiany większej, niż modernizacja dotychczasowych wozów. Właśnie mamy 3/X

do czynienia z podobną sytuacją. Modernizacja #Abrams #Leopard itd ciągnie za sobą drastyczny wzrost masy (~55 t->~70 t), co obniża trwałość konstrukcji, zwiększa koszty eksploatacji itd. Ponadto wozy te mają pewne ograniczenia wynikające z ich konstrukcji. Pojawiła się zatem 4/X

tak konieczność, jak i możliwość dokonania rewolucji. A w czym? We wszystkim😉 Informacje o tym, jak może wyglądać czołg 4G, można czerpać z programów 🇺🇸#OMT #DLP 🇩🇪🇫🇷 #MGCS 🇷🇺 #T14 #Armata 🇮🇳 #FRCV czy 🇰🇷 #K3. Jest tego więcej, ale nas interesują "generalia". Na początek: 5/X

Układ konstrukcyjny: obecnie od #FT17 niemal wszystkie czołgi mają ten sam układ: przedział kierowania z przodu, bojowy w środku, silnikowy z tyłu. Może się zmieni, może nie, może różnie. #T14 ma klasyczny, większość grafik #OMT też. Ale już #MGCS i #Merkawa są odwrócone. 6/X

Obydwa układy mają zalety i wady: klasyczny układ pozwala na lepsze wyważenie wozu i potężniejsze opancerzenie całości przy utrudnieniu wersji spec., układ odwrócony pozwala chronić załogę napędem za cenę słabszego pancerza i gorszego wyważenia oraz wyższej masy kadłuba. 7/X

Może obydwa układy będą istnieć równolegle-zobaczymy. Niemal pewną jest zmiana wieży na bezzałogową, co pozwoli zredukować masę do 50-60 t. Ma to wady (łatwiej stracić uzbrojenie) ale coś za coś. Załoga zajmie miejsce w pancernej kapsule w kadłubie. I tu zaczynają się "czary" 8/X

Konieczne będzie szerokie stosowanie przyrządów optoelektronicznych, w tym obserwacji dookólnej, jak 🇵🇱 #Atena pcosa.com.pl/pl/system-obse… 🇮🇱 #IronVision . Bez tego i #BMS załoga będzie niemal ślepa. Znacząco wzrośnie rola łączności, szczególnie zaś tej 9/X

odpornej na zakłócanie (np dron w roli retranslatora zbiam.pl/hensoldt-dla-p…). Dużą rolę obejmie #AI, wspierająca załogę w prowadzeniu walki, planowaniu trasy, zarządzaniu czołgiem czy w automatyzacji komunikacji czołg-czołg. Umożliwi to redukcję załogi do 2 os lub zwolni 10/X

3 członka z walki (np. kontroler #UGV #drony). Ponadto będzie tryb bezzałogowy w wozie opcjonalnie załogowym (zbiam.pl/bezzalogowy-cz…) ze zdalnym sterowaniem przy wsparciu #AI. Może jedna załoga będzie kontrolować cały pluton (i współpracujące pojazdy)? Zobaczymy. 11/X

Napęd zapewni układ hybrydowy, być może z silnikami spalinowymi nowej generacji jak Cummins #ACE. Kompaktowe rozmiary ułatwią budowę wozu, a hybryda obniży koszt eksploatacji, zwiększy zasięg i zapewni "tryb cichy" pomocny w walce. Moment obrotowy elektryka to też zaleta! 12/X

Osłona: wielowarstwowa. Począwszy od "nie daj się wykryć" do "nie daj się zabić" wóz będzie szeroko korzystał z rozwiązań utrudniających wykrycie (np. kamuflaż aktywny: witi.wroc.pl/PL/component/c…), asop itd. Ciężki pancerz raczej nie zniknie całkowicie, choć, jak pisałem 13/X

zostanie ograniczony do kadłuba. Zapewne pojawią się nowe materiały i rozwiązania, w tym pancerz aktywny. Może zostaną zachowane ERA jako uzupełnienie, w tym "inteligentne" (pośrednie ERA/asop). Wzrośnie w każdym razie rola asop i systemów wre (ochrona przed dronami). 14/X

Uzbrojenie: najprawdopodobniej będzie potężniejsze niż obecnie. W #MGCS walczą koncepcje 🇫🇷140 mm #ASCALON i 🇩🇪 130 mm, w 🇺🇸 preferowana jest NG 120 mm. Armaty na ciekłe materiały czy #railgun #ETC to wciąż pieśń przyszłości/nieudane eksperymenty. Zapewne szerzej 15/X

pojawi się czołgowa amunicja precyzyjna jak #LAHAT a różne nieppanc naboje zostaną zastąpione programowalną jak #DM11. Amunicja podkalibrowa nie zniknie, ale będzie rozwijana w kierunku przełamywania nowych rodzajów osłon. Może penetratory dzielone-okaże się. 16/X

Czołg przyszłości będzie wreszcie "jądrem systemu", spinającym wiele pojazdów załogowych i bezzałogowych, niejako centrum dowodzenia. Potężniejszych MBT będzie mniej, więc czymś ten brak trzeba uzupełnić. Czemu nie bezzałogowcami kontrolowanymi przez załogę? Poza tym MBT 17/X

będzie platformą dla innych pojazdów. Czy będzie to podejście bliższe #Armata (dwa podwozia-wspólne komponenty) czy np. #Anders (wspólne podwozie-wiem, było lżejsze, ale są i cięższe odpowiedniki), zobaczymy. Można spodziewać się w każdym razie innych pojazdów na podwoziu 4G 18/X

Warto wskazać spór 🇩🇪🇫🇷 w #MGCS (ifri.org/fr/publication…) gdzie GER opowiadają się za bardziej klasycznym MBT (jak #NeueGepanzertePlattform) a FRA za bardziej rewolucyjnym i lżejszym wozem "systemowym". Np 🇺🇸 jest chyba bliżej do GER, a 🇰🇷 do FRA. Na pewno będzie 1 standard? 19/X

Jak wspomniałem, pierwsi (nie bez problemów) są 🇷🇺 z #Armata. A kto będzie pierwszy na Zachodzie? IMO 🇮🇱 bo nowa #Merkawa która wejdzie niebawem do służby ma chyba więcej cech 4G niż #T14! Trochę info: zbiam.pl/nowa-merkawa-2… acz program notuje paruletnie opóźnienie. 20/X

Podsumowując, czas czołgów 3G przeminie, choć nieprędko-zaczną ustępować miejsca szerzej dopiero po 2030. Po drodze czekają nas kolejne modernizacje wozów 3G i długie lata ich służby (dobiją do 60.?).
Na deser: #Gepard :)

#CC @Zbiesu @ObaraMarek @MarekKozubel @wolski_jaros @aleksandrowiczj @krzysztof_atek @MPiekarski24 @PiotrZychowicz @MacKucharczyk @jodynaa @KWojczal @wpawluszko @madlyr @goltarr @Maciej_Jar @DawidKamizela @MarcinNiedbala @L2PL2 @MarcinOciepa @DoSmyr @MiloszMaciej @michalgajzler