#ฝีดาษลิง #monkeypox จริงๆเป็นคำเรียกที่ผิด (misnomer) นะครับ แต่เรื่องจาดเจอครั้งแรกในลิงเลยอนุโลม เอาเข้าจริงเราเจอมากในสัตว์ฟันแทะ (เช่น หนู) เมื่อเกือบ 20 ปีที่แล้ว มีการระบาดของฝีดาษลิง 47 คนที่อเมริกาเนื่องจากนำหนูแพรรี (prairie dog -รูป) จากประเทศกาน่ามาเลี้ยง ครั้งแรก 1/ 
ที่เรารู้จักฝีดาษลิงย้อนไปหลายสิบปี 1958 แต่มาพบในคนเมื่อ 1970 ที่คองโก โรคนี้มีไข้ ตุ่มหนอง และต่อมน้ำเหลืองโต ถ้าไม่มีอาการแทรกซ้อนก็สามารถหายได้เอง ในอดีตเมื่อมีผู้เสียชีวิตจากฝีดาษลิง แต่นั่นต้องคิดว่าเป็นหลายสิบปีที่แล้วซึ่งการแพทย์ยังไม่พัฒนามาก หลังจากการระบาด 2/
ครั้งแรกที่ดูเหมือนมีคนเสียชีวิตมากหน่อย ก็มีการระบาดประปรายในแอฟริกา แต่มีคนตายลดลง แต่ระบาดนอกแอฟริกาครั้งแรกที่อเมริกา 47 เคสดังที่ผมเล่าให้ฟังข้างบนไม่มีผู้ใดเสียชีวิต (มีผู้ป่วยป่วยเด็กที่มีอาการหนัก 2 รายแต่รอดชีวิต) ผู้ติดเชื้อเกือบทั้งหมดสัมผัสหนูแพรรี่ หรือที่อยู่มัน 3/
การระบาดในเวฟปัจจุบันดูเหมือนตั้งต้นมาจากประเทศไนจีเรียเกือบทั้งหมด จนถึงตอนนี้มี 80 คนใน 12 ประเทศ (ยุโรป อเมริกา แคนาดา และออสเตรเลีย) อาจรวมถึงประเทศในแอฟริกา (โรคประจำถิ่น) ด้วย (ซึ่งอาจไม่มีตัวเลขครบ) ประเทศในยุโรปรวมถึงสหราชอาณาจักร เยอรมันนี เบลเยียม โปรตุเกส 4/
ฝรั่งเศส เนเธอร์แลนด์ สวีเดน และอิตาลี โรคนี้ติดต่อโดยการสัมผัส *ใกล้ชิด* และไม่ได้ติดง่าย ถ้าไวรัสชนิดนี้ไม่ได้กลายพันธุ์ (ไวรัสอย่างน้อย 1 ตัวยืนยันแล้วว่าไม่ได้กลายพันธุ์) กลายติดต่อจากคนสู่คนอาจเป็นไปได้แต่ไม่ยั่งยืน ทำให้เกิดการติดต่อขาดช่วงในระยะสั้นๆ ดังนั้น คงต้องเฝ้า 5/
ระวังการระบาดในบ้านเราเพื่อจำกัดวงให้การระบาดสงบลงเอง แต่ ฝีดาษลิงจะไม่แพร่กว้างขวางแบบ #โควิด เนื่องจากสารพันธุกรรมมันเป็น DNA ไม่มีการกลายพันธุ์ง่ายเหมือน RNA ของไวรัสก่อโรคโควิด ภูมิคุ้มกันต่อฝีดาษลิงในคนที่เคยได้รับการปลูกฝีป้องกันโรคฝีดาษ ( #smallpox ) สามารถป้องกันฝีดาษ 6/
ลิงได้แต่ไม่สมบูรณ์ (ประเทศไทยเลิกปลูกฝีมาตั้งแต่ 2517 เห็นจะได้ ดังนั้นรุ่นใหม่ๆไม่ได้วัคซีนนี้) ปัจจุบันมีวัคซีนอยู่ 2 บริษัทแต่อาจไม่พอ 1) วัคซีนป้องกันฝีดาษ และฝีดาษลิงคล้ายชนิดดั้งเดิม (มีอัตราตาย 1:ล้านคน) -Emergent BioSolutions 2) วัคซีนป้องกันฝีดาษลิงเทคโนโลยีใหม่ 7/
Bavarian Nordic ที่ปลอดภัยกว่า นอกจากนี้ อ.ย.สหรัฐอเมริกายังอนุมัติยา Tembexa (brincidofovir) เมื่อปีที่แล้ว เพื่อใช้รักษาโรคฝีดาษด้วย เนื่องจากไวรัสก่อโรคฝีดาษ และฝีดาษลิงมีพันธุกรรมคล้ายคลึงกัน ก็หวังว่ายาจะใช้ได้ ตอนนี้คอยฟังข่าวอย่างมีสตินะครับไม่ต้องตระหนก รับรู้ว่ามี 8/
ป้องกันตัวเอง เช่น การเลี้ยงสัตว์ที่นำเข้าจากแอฟริกา โดยเฉพาะอย่างยิ่งสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมอาจพาโรคมาให้เราได้ โรคติดติดแบบสัมผัสใกล้ชิด ไม่ได้ติดแบบโควิด โรคนี้แม้มีแผลที่กระพือจนดูน่ากลัวแต่ส่วนใหญ่ไม่ตาย มีวัคซีน (แม้มีปัญหาในการผลิต) และยา 9/9
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
