Thread by @EnemyMen

1/12
No to tak pod rocznicę #niepodległość , szybki i krótki wątek o polskim #złoto i jego epopei wojennej.

Po dwóch dekadach niepodległości międzywojennej, we wrześniu 1939 roku Bank Polski SA wchodził z rezerwami złota o łącznym tonażu 79,5 tony zlokalizowanymi w większości

2/12
w skarbcu centralnym w Warszawie oraz w oddziałach na terenie kraju. Kruszec posiadał w okresie międzywojennym funkcję zabezpieczenia rezerwy cząstkowej. Czyli, będąc członkiem międzywojennego Gold Exchange Standard, Polska zobowiązywała się do zabezpieczenia wartości 30%

3/12
wyemitowanych banknotów złotem w swoim posiadaniu. Innymi słowy, zwiększanie bazy monetarnej wymagało zakupu złota.

Już podczas ewakuacji w 1939 roku z blisko 80 ton należało odjąć 4 tony kruszcu. Trzy złożone zostały jako depozyt w Narodowym Banku Rumunii, natomiast jedną

4/12
sprzedano, pozyskując w ten sposób środki potrzebne na bieżące potrzeby. Ewakuacja polskiego złota przeprowadzona została przez w kilku transportach przez Rumunię i przy pomocy ambasady brytyjskiej, dalej na Stambuł, do Syrii i Libanu, a stamtąd do Francji.

Po klęsce

5/12
sojusznika wiosną 1940 roku polskie złoto ewakuowano do Casablanki, a następnie zdeponowano do 1944 roku na terenach Sahary Francuskiej w okolicach Dakaru. Było to całkowicie decyzją strony francuskiej, a przedstawiciele Rządu Emigracyjnego musieli decyzji ulec z powodu

6/12
dysproporcji w środkach nacisku...

Nie obyło się przy tym bez problemów, bo rząd Vichy odmawiał wydania kruszcu władzom emigracyjnym i strona polska musiała wnioskować o „zaaresztowanie” analogicznej części francuskich depozytów złożonych w Nowym Jorku, aby wymusić jego

7/12
uwolnienie. Udało się. W 1944 roku polskie złoto podzielono na trzy części i przetransportowano do Nowego Jorku, Ottawy i Londynu.

Konieczność finansowania wydatków wojennych armii polskiej na Zachodzie spowodowała, że wojnę zakończono ze stanem 67,3 tony. Do strat wlicza

8/12
się kilkanaście ton bezprawnie zajętych przez Brytyjczyków pod pretekstem wydatków poniesionych na potrzeby utrzymania Wojska Polskiego, notabene do dziś nieudokumentowanych.

Wraz z oficjalnym uznaniem nowych władz w Polsce utrzymano przez okres kilku lat stan

9/12
współistnienia międzywojennego Banku Polskiego SA na obczyźnie i posiadającego prerogatywy banku centralnego Narodowego Banku Polskiego w kraju. Nowej władzy umożliwiło to uzyskanie dostępu do zasobów złota zdeponowanych za granicą. Wszystkie umowy i ugody, jakie Bank Polski

10/12
SA zawarł w czasie wojny z rządami państw zachodnich i ich bankami centralnymi zapewniały władzom w Warszawie możliwość pożyczania pieniędzy na rynkach międzynarodowych pod zasoby złota Banku Polskiego SA. Te, jak i inne aktywa, zostały formalnie przekazane na konta NBP do

11/12
1950 roku Dokonano również zwrotu depozytu pozostawionego w 1939 roku w Rumunii. Umożliwiło to władzom komunistycznym stopniową sprzedaż polskich rezerw złota, najpierw w ramach potrzeb wynikających z konieczności odbudowy kraju, a następnie celem pozyskania dewiz i

12/12
pokrycia zobowiązań międzynarodowych. W rezultacie upadku komunizmu doczekało 15 ton kruszcu w posiadaniu NBP.

I tyle historii - reszta to teraźniejszość.

A więcej o roli złota w zasobach NBP przeczytacie ode mnie już wkrótce. Być może nawet już w grudniu