اینجا #بندر_فاو، در جنوبیترین نقطه عراق در ساحل کوتاه ۸۲ km این کشور است. طراح این پروژه بیش از ۶ میلیارد دلاری شرکت ایتالیایی #Impregilo با نام جدید #Webuild در میلان است. پیمانکار این پروژه نیز که از ۲۰۱۰ کلید خورده شرکت کرهای #دوو است. اما این همه داستان نیست!
عراق از سرمایهگذاری کلان برای توسعه جنوب که بیش از ۹۰٪ در تولید ناخالص داخلی این کشور سهم دارد استقبال کرده چرا که میخواهد #فاو را به قطبی اقتصادی-ترانزیتی در خاورمیانه تبدیل کند. با تکمیل این پروژه، بندر جدید فاو بزرگترین بندر خاورمیانه حتی بزرگتر از بندر #جبلعلی دبی خواهدشد.
بندر فاو با راهآهن جنوبی-شمالی
۱۲۰۰ km با قطارهای سریعالسیر با سرعت ۳۰۰ km/hr برای ترانزیت کالا و مسافر به فیشخابور، در استان دهوک در اقلیم کردستان، و سپس به شبکه ریلی ترکیه وصل و از آنجا به اروپا میرسد. شرکت ایتالیایی #PEG این مسیر را طراحی و شرکت فرانسوی #Alstom مجری است
عراق سودای راهاندازی #کانال_خشک نیز دارد. گذشته از راهآهن جنوبی-شمالی، شبکهای پیچیده از بزرگراه و خطوط لوله نفت و گاز شکلدهنده این پروژه است که بندر فاو را به #بندر_مرسین ترکیه متصل میکند. این پروژه دستکم ١٠ استان عراق را دربرخواهد داشت و خلیجفارس را به مدیترانه متصل میکند
بازسازی بندر فاو، راهآهن عراق-ترکیه و کانال خشک بخشی از از اَبَرپروژه ۱۷ میلیارد دلاری #راه_توسعه است؛ پروژهای که سالانه ۴ میلیارد دلار و بیش از ۱۰۰ هزار شغل تولید خواهد کرد. عراق این پروژه را رکن اساسی اقتصاد آینده خود برای تبدیل به مرکز ترانزیت کالا میان آسیا و اروپا میبیند.
#راه_توسعه که با توافق اولیه میان امارات و ترکیه برای دور زدن ایران در حال تکمیل است، میتواند عراق را شریک زمینی-دریایی چین در #BRI کند. عراقی که در سال اخیر ماهیانه دستکم ۹.۸ میلیارد دلار درآمد داشته، هم اکنون در جستجوی راهی برای کاهش نیاز به کانال سوئز و البته تنگه هرمز است.
در تهران اما ۱۳ سال است که دولتمردان از همکاری با بغداد برای راهاندازی مسیر #شلمچه_بصره گفتهاند ولی تاکنون عملی نشده؛ مسیری ۳۲ km (کوتاهتر از تهران-کرج) که تنها به ۲۵۰ $ میلیون نیاز دارد. غافل از آنکه عراق تمایلی بدین کار ندارد. چرا؟ چون این مسیر از ارزش استراتژیک فاو میکاهد.
چرا عراق بندری را که این همه در آن سرمایهگذاری کرده خود بیارزش سازد؟ عراق حتی از پذیرش کامیونهای ایرانی در خاک خود طفره رفته، بار تحویلی در مرز تخلیه شده و با کامیونهای عراقی حمل میشوند. جای شگفتی نیست که عراق زیر بار اتصال راهآهن خود به شبکه ریلی ایران نرود.
درعوضِ #شلمچه_بصره، ایران میتوانست راه آهن #کرمانشاه_بغداد را از مسیر قصرشیرین-خانقین راه اندازد چرا که دسترسی به پایتخت در کشوری ازهمگسیخته امریست خردمندانه. همچنین، ایران میتوانست با توسعه خط #سنندج_سلیمانیه از مرز باشماق، دسترسی زمینی ایمن به بازار كردستان عراق داشتهباشد.
این نکات را در گفتگوی ۳ماه پیش خود با @feghtesad بیان کردم. پیش از این نیز بارها گوشزد کردم که منطقه در آستانه #جنگ_کریدوری و #رقابت_زیرساختی است. اکنون نیز خطابم به دولتمردان است: «کشورها نه بر پایه پیشینه که بر پایه چشمانداز است که با شما کار میکنند.» fardayeeghtesad.com/news/23098/%D8…
• • •
Missing some Tweet in this thread? You can try to
force a refresh
اینجا حیفا بزرگترین بندر اسرائیل است.؛ جایی که تلآویو بندرگاه آن را به شرکت هندی #Adani به ارزش ۱.۲ میلیارد $ واگذار کرده. این شرکت متعلق به #گواتام_آدانی، دومین ثروتمند آسیا (۵۵ میلیارد $) و متحد نزدیک #ناراندرا_مودی نخستوزیر هند است. اما این همه داستان نیست.
هند کوشیده تا حضور خود در بندر یونانی #پیرائوس را نیز گسترش دهد؛ بندری که توسط کمپانی چینی #COSCO، سومین شرکت حملونقل دریایی جهان، اداره میشود. دهلینو همزمان در امارات نیز فعال بوده. پیامد نهایی این همکاری راهاندازی کریدور #عرب_مد از هند تا یونان از راه امارات و اسرائیل است.
هند با #عرب_مد میتواند کالاهای خود را از مومبای در ده روز (۴۰٪ صرفهجویی زمانی) به پیرائوس برساند. راهاندازی راهآهن در دست ساخت در کرانه جنوبی خلیج فارس به طول ۲۱۷۷ km و سرمایهگذاری کلان (بین ۱۰۰ تا ۲۵۰ میلیارد $) امارات و عربستان بنیان شکلگیری این کریدور خواهدبود.
اینجا یکی از واحدهای تولیدی شرکت چیپسازی TSMC در جزیره تایوان است. بسیاری از این واحدها در ساحل غربی این جزیره استراتژیک، یعنی روبروی ساحل چین، جایگرفتهاست. صنعت نیمههادی (چیپ) تازهترین جبهه درگیری آمریکا و چین در رقابت جهانی است. اما این همه داستان نیست.
امروزه چیپهای رایانهای در تمامی وسایل و صنایع مورد استفاده قرار میگیرد: از ECU خودرو تا یخچال، از لپتاپ تا گوشی هوشمند که همزمان از چندین چیپ درست شدهاست. بیتردید، این صنعت یکی از کلیدیترین و در عین حال غیرقابل دسترسترین بخش از زنجیره تولید و هسته اصلی تکنولوژی در جهان است
حتی تقویت #هوش_مصنوعی نیز عمدتا از طریق #یادگیری_ماشینی (Machin Learning) انجام میشود. هر چه داده بیشتری پردازش شود، هوش مصنوعی قویتری خواهیم داشت. این فرایند یادگیری نیازمند بروزترین چیپها (مانند DGX H100 محصول شركت NVDIA) است. پیشرفت CHAT GPT نیز همگی بر پایه این رویه است.
از مشروطه تاکنون گفتمانهای حاکم بر ایران حول یکی از سه #دال_مرکزی شکل گرفتهاند. دال مرکزی، گفتمان را منسجم کرده و به دیگر دالها (آزادی، عدالت و …)معنا میبخشد. مثلا مفهوم عدالت و آزادی در یک گفتمان با گفتمان دیگر یکی نیست. این ۳ دال مرکزی عبارتند از: ایران، اسلام و دموکراسی
شاهان پهلوی با #باستانگرایی بر دال ایران تاکید داشته و دالهای اسلام و دموکراسی را از جامعه حذف کردند. رهبران جمهوری اسلامی نیز اسلام را دال مرکزی گفتمان #اسلام_سیاسی معرفی کردند. اصلاحطلبان حامی #اسلام_دموکراتیک و برداشتی رحمانی از دین بوده بدون آنکه درکی از ایران داشته باشند.
ملیگرایان دموکراتیک و وارثان راه دکتر مصدق نیز بدنبال برقراری #ایران_دموکراتیک با به حاشیهراندن امر دینی از جامعه سیاسی هستند. بخشی از نهادهای نظامی-امنیتی نیز حامی ایرانِ اسلامی و ضدهژمون در منطقه هستند: ایران حَرَم است! برای آنان ژنرال قاسم سلیمانی تجلی این تصور از ایران بود.
بزرگترین صادرکننده،سومین تولیدکننده و دومین دارنده ذخایر نفت است.جغرافیای ویژه آن اما از اهمیت خطوط لوله نفتی بیرونی برای صادرات نفت کاسته است. چرا؟در میان شبهجزیرهای در حاشیه ترانزیت زمینی جای گرفته.همسایگانش بینیاز از نفتند و بازارهای بزرگ مصرف در فاصلهای دور.
جای شگفتی نیست که شبکه نفتکشها یگانه ابزار صادرات باثبات نفت عربستان است. دریا در ظاهر بستر صادرات نفت را هموار ساخته، با این حال، دریا همزمان عربستان را نفرین کرده. به نقشه بنگرید! گو اینکه از سواحل دریایی طولانی برخوردار است، با این حال، از #تنگنای_ژئوپلتیک_گلوگاه در رنج است.
سه گلوگاه مهمِ تجارت جهان گرداگرد عربستان هستند، همگی اما توسط رقبای بالفعل و بالقوه ریاض کنترل میشود: تنگه هرمز توسط تهران، کانال سوئز توسط قاهره و تنگه بابالمندب توسط صنعا. حتی خلیج عقبه و خط لوله #رِد_مِد (#Red_Med) که کانال سوئز را دور میزند نیز توسط تلآویو کنترل میشود.
فقدان برخورداری از ساحلی طولانی٬ عراق را در #تنگنای_ژئوپلتیک انداخته. کشوری نفتخیز که تنها ۸۰ km ساحل دارد. دو هجوم خونبار به ایران و کویت تلاش برای حل این تنگنا بود. تنها عراقی بااعتمادبنفس میتوانست این تلاشهای نظامی را دنبالکند. ریشه آن پانعربیسم بود
پانعربیسم با جورجی زیدان و جنبش #النهضه در پایان سدۀ ۱۹ بر سر زبانها افتاد.با آغاز جنگ جهانی اول،شریف حسین بن علی،حاکم حجاز، پانعربیسم را علیه ترکان عثمانی بکارگرفت.پس از خُلف وعدۀ لندن در سپردن خاورمیانهٔ عربی به او، فرزندانش، عبدالله حاکم اردن و فیصل حاکم سوریه و سپس عراق شد
این جمال عبدالناصر بود که با کودتای۱۹۵۲ و #بحران_سوئز ۱۹۵۶ قهرمان پانعربیسم گشت. کودتای عراق به رهبری عبدالکریم قاسم در ۱۴ ژوئیۀ ۱۹۵۸ خطر پانعربیسم را برای ایران دوچندان کرد. شاه که در استانبول برای گفتگوهای #پیمان_بغداد منتظر فیصل دوم بود٬ از کودتا و قتل وحشیانهاش شگفتزدهشد
داستان #زمستان_سخت
اینجا راس لافان٬ بزرگترین بندر مصنوعی جهان با مساحت 4500 هکتار و بزرگترین پایانه صادرات الانجی جهان است. قطر ۲۵ تریلیون مترمکعب ذخایر گاز (١٣٪ از کل ذخایر جهان) دارد. ۲۰٪ از صادرات گاز قطر از #خط_لوله_دلفین به امارات و عمان انجام میشود. این همه داستان نیست!
دوحه گاز خود را به شرق صادرمیکند و چین قرارداد ۶۰ میلیارد $ با قطر امضاکرد. اروپا نیز ۲۹ میلیارد $ در اَبَرپروژه توسعه میدان #گنبد_شمالی و افزایش ظرفیت صادرات الانجی به ۱۲۶ میلیون تن سرمایهگذاری کرده. توتال٬شل و اکسونموبیل هرکدام ۶.۲۵٪ و انی و کونوکو هرکدام ۳٪ دراختیاردارند
روسیه اما خطوط لوله را برای صادرات گاز خود برگزید; خطوطی که اهمیت #ژئوپلتیک_انرژی در رقابت قدرتهای بزرگ را نشان داد: کاربرد هوشنمدانه خطوط لوله انرژی برای دستیابی به اهداف ژئوپلتیک. نه تنها اروپا٬ بلکه چین بازار اصلی گاز روسیه بوده و اکنون نیز سودای فتح بازار بزرگ هند را دارد.