۱/
ایران پهلوی آزادتر بود یا غرب؟
بهلحاظ نظام سیاسی جای تردیدی نیست که نظام حکومت قانون در کشورهایی چون بریتانیا، آمریکا، #فرانسه یا آلمان غربی قویتر از ایران زمان #پهلوی بوده است، امّا آیا کارنامهٔ پهلوی در مقولهٔ آزادی مردود است؟/۱
۲/
با مقایسهٔ وضعیّت آزادی میان #ایران با کشورهای دیگر در زمان #پهلوی، به این نتیجه میتوان رسید که وضعیّت آزادیهای اجتماعی که دولت آنها را بهرسمیّت میشناخت، در ایران در حد و اندازهٔ کشورهای غربی بوده است./۲
۳/
از نظر سیاسی نیز چنانچه بررسی تطبیقی انجام دهیم، برای مثال برخورد #ساواک را با گروههای چپ، با برخورد آمریکا، #آلمان غربی و دیگر کشورها مقایسه کنیم، متوجّه میشویم که وضعیّت ایران باز چندان بدتر نبوده است./۳
۴/
برای مثال، بهتازگی فیلمی سینمایی دربارهٔ زندگی الویس پریسلی، به پردههای سینمای #آمریکا آمده که بیننده را متوجّهٔ جو سیاسی اجتماعی آمریکای جنگ سرد میکند. تماشای این فیلم آنها را که غرب را از مجرای مبتذل #روشنفکری شناختهاند، در بهت شدید فرو میبرد./۴
این نکته که در روزگار مککارتیسم چه فشارهای شدیدی بر مشهورترین خوانندگان آمریکا بود، تماشاگر ایرانی را متوجه آزادی بیحد و حصر سینما و موسیقی زمان شاه میکند. برای مقایسه با فضای باز اجتماعی پهلوی، از چارلی چاپلین نمیگوییم که بهظن چپ بودن، برای۲دهه از ورود به امریکا منع شده بود/۵
الویس پریسلی را از هرگونه رقصیدن و خواندن منع میکنند، اجازه نمیدهند هر نوع لباسی بر صحنه بپوشد. مجبور میکنند موسیقی مذهبی بخواند و او را وامیدارند برای ارتش بخواند و وقتی برای سربازان آنطور که دلش میخواهد میخواند، پلیس او را دستگیر میکند، سرش را میتراشند و به آلمان تبعید میکنند۶
۷/
مقایسه کنید با فیلم «گو زَنها» که در طول تاریخ #هالیوود اگر بگردید چنین عتیقهای علیه بنیانهای ملّی کشوری نخواهید یافت. تقدیس #تروریسم. به این میماند که فیلمی در ستایش ۱۱م سپتامبر ساخته بشود! آیا ممکن است در آمریکای سال ۲۰۲۲ فیلمی در ستایش از تروریسم ساخته شود؟! /۷
آیا میدانید تا۱۹۸۱مجازات اعدام با گیوتین در فرانسه هنوز وجود داشت و حتی تا چند سال قبل آن اجرا میشد؟نکته اینجاست روشنفکر وطنی که پاریس تحصیل کرده بود آیا ازین موضوع ناآگاه بود و اگر میدانست چرا علیه چنان جبّاریّتی سخن نمیگفت و چرا برعلیه آن همه پیشرفتهای حقوقی در ایران قیام کرد/۸
روشنفکر وطنی خبر نداشت که آلمان غربی، آزادی خرید و فروش کتب مارکسیستی تا دههها بعد جنگ جهانی به همان میزان ایران پهلوی بوده است؟آیا خبر نداشت که چه بلایی سر آندریاس بادر و اولریکه ماینهوف آوردند؟اولی را در زندان به زور اعتصاب غذا از بین بردند و دیگری را پس از تجاوز خودکُشاندند/۹
نمیخواهیم ادعا کنیم آزادی عصر پهلوی در وضعیت مطلوب بهسر میبرده، صرفا نشان دادیم علیرغم سدهها عقبافتادگی تمدّنی و خطر همسایگی با شوروی، استانداردهای ایران پهلوی در رعایت آزادیهای سیاسی چندان هم از پیشروترین کشورها پایینتر نبوده است. از آلمان غربی، فرانسه، بریتانیا و آمریکا/۱۰
Share this Scrolly Tale with your friends.
A Scrolly Tale is a new way to read Twitter threads with a more visually immersive experience.
Discover more beautiful Scrolly Tales like this.