Bu flood'da `DNS`, `DHCP`, `TFTP` sunucuları tek bir programda açık kaynaklı olarak sunan, biz geliştiricilerin başucu yazılımlarından `dnsmasq`'ı ve bazı kullanım alanlarını inceleyeceğiz. Bu flood'un Medium linki medium.com/@gokhansengun/…
`dnsmasq` fonksiyon zenginliği, kullanım kolaylığı ve hatasız çalışması ile küçük ve orta ölçekli birçok sistemde kendisine yer bulmaktadır. `dnsmasq`, ilerleyen flood'larda inceleyeceğimiz bazı sistemlerde de konumlandırıldığı için doğru anlaşılması önemli bir programdır.
Adından da anlaşılacağı gibi `dnsmasq`'ın en çok kullanılan özelliği `DNS` sunucudur. `dnsmasq`, `DNS` sunucu olarak üzerinde yapılandırılan domain'ler için IP adresine dönüşümü sağlar. Kendi yönetmediği isimleri çözmek için de `upstream` adlı başka `DNS` sunuculara başvurur.
Örneğin, `gokhan․dev` domain'i `dnsmasq`'ta tanımlıysa, `dnsmasq` bu domain'deki `www․gokhan․dev` sorgusuna kendi kayıtlarından cevap verecektir. `bing․com` sorulduğunda ise kendi kontrol etmediği domain'ler için kullandığı `DNS` sunucusuna sorup cevabı istemciye dönecektir.
`dnsmasq` konfigürasyon dosyasında tanımlanan domain'lerdeki kayıtlara ek olarak üzerinde koştuğu bilgisayarın `hosts` dosyasındaki kayıtlar için de cevap döner. `dnsmasq` üzerinde istediğimiz domain'i tanımlayabileceğimiz için özellikle mobil cihazların trafiğinin dinlenmesi
gereken senaryolarda cihaza `DNS Spoofing` atak yapmak yani `DNS` sorgusu sonucunda gerçek sunucu adresi yerine trafiğin dinleneceği sunucunun adresini vermek mümkün olur. Aşağıdaki ekran görüntüsünde `dnsmasq`'a yapılan `google․com` sorgusuna lokal IP ile cevap verilmiştir.
`dnsmasq` klasik bir `DNS` sunucu gibi yaptığı istekleri belirli bir süre için `cache`'ler ve sonraki sorgularda performans avantajı sağlar ancak istenirse `cache` devre dışı bırakılabilir. `Negative Caching` olarak bilinen ve `DNS` sunucudan gelen "kayıt bulunamadı" şeklindeki
olumsuz cevapları da `cache`'leyen mekanizma böylece devre dışı bırakılmış olur. İsim kayıtları ilk yapılırken ve değiştirirken `cache` tam bir baş belası olmaktadır. Aslında `dnsmasq` bütün `cache`'i devre dışı bırakmadan `Negative Cache` yapılmamasını da sağlayabilmektedir.
`dnsmasq`, kontrolü dışındaki kayıtlar için en sağlıklı olduğunu düşündüğü `upstream server`'ı kullanır, böylece en sağlıklı sunucu seçilmiş olur ancak istenirse `--all-servers` opsiyonu ile kayıt sorguları bütün sunuculara gönderilir ve en kısa sürede dönen cevap kullanılır. 
`dnsmasq` kompleks kullanım senaryolarında a) host üzerinde çalıştırılan `container`'lara `DNS` sunucusu olarak verilebilir b) `Minikube`'daki `Kubernetes` servislerine isimleri ile erişmek için kullanılabilir c) `Vagrant`'a plugin yardımıyla entegre edilebilir.
`dnsmasq`'ın ikinci kullanım alanı `DHCP` sunucu olarak görev yapmaktır. Tanımlanan IP aralığındaki IP'ler istekte bulunan sunuculara dağıtabilir ve cihazların bütün ağ (`Default Gateway`, `DNS Server`, `Hostname`) konfigürasyonları yapılabilir.
`dnsmasq` gelişmiş `DHCP` sunucularda bulunan birçok özelliği de desteklemektedir. Bunlar belirli bir `MAC` adresine veya bir `hostname`'e sürekli aynı IP adresini verme, kablolu, kablosuz ağlara farklı ağ parametreleri gönderme gibi özelliklerdir.
Son olarak `dnsmasq` bünyesindeki `DHCP` ve `TFTP` sunucuları ile önceki flood'lardan birinde bahsettiğimiz `PXE - Preboot Execution Environment` standardına göre cihazların ağ üzerinden boot edilmesi için "komple" bir çözüm sunmakta ve bu alanda yoğun olarak kullanılmaktadır.
