Thread by @MRD_Farahmand

این جدول نتایج سرشماری رسمی سال ۱۹۴۷ را در عراق به تفکیک اقوام و پیروان ادیان و مذاهب نشان می دهد و منبع معتبری برای شناخت بافت جمعیتی عراق و بررسی دگرگونیهای آن در تاریخ معاصر است. اعداد را باید ضرب در هزار کرد. (۱/۱۰)

برای کسانی که عربی نمی دانند: حضر به معنای شهرنشینان و ریفیون به معنای روستانشینان. اکراد شیعه فیلیون را هم شاید برخی نشناسند. فیلی نام قبیله نیست بلکه به منطقه میان دامنه های غربی زاگرس و رود دجله گفته می شود و عربی شده واژه پهله است که نام این منطقه در زمان ساسانی بوده. (۲/۱۰)

به شیعیان غیرعرب و غیرترک این منطقه، کرد فیلی می گویند، گرچه همه شان کرد نیستند. بیشترشان از ایل کرد کلهر و برخی هم از دیگر عشایر کرد شیعه و همچنین عشایر لک و لرند. شبکیون پیروان مذهبی شبیه به علویانند و از لحاظ قومی، برخی ترک زبان و برخی کرد زبان و بیشتر ساکن تل عفرند. (۳/۱۰)

فرس شیعه به ایرانیان ساکن عراق گفته می شده که شهروند ایران بودند، ایرانی تباران دیگری هم در عراق ساکن بودند که در جمعیت محلی عرب حل و شهروند عراق شده و جزو آمار شیعیان عرب به شمار رفته اند. (۴/۱۰)

بنا بر این آمار، رشد جمعیت عراق بیشتر از ایران بوده. جمعیت ایران آن زمان که اندکی بیش از پانزده میلیون بوده اکنون از هشتاد میلیون گذشته و تقریبا پنج و نیم برابر شده. جمعیت عراق که اکنون بیش از سی و هفت میلیون برآورد می شود، در همین بازه زمانی، بیش از هشت برابر شده است. (۵/۱۰)

این آمار همچنین سندی است در برابر برخی گزافه گوییها. چنان که می بینید، ترکمانان در مجموع دو درصد جمعیت عراق را تشکیل می دادند و شمارشان نود و دو هزار نفر بوده. اگر جمعیت آنها هم مانند دیگر عراقیها رشد کرده باشد، اکنون باید به حدود هشتصد هزار نفر رسیده باشند. (۶/۱۰)

حدود ۱۶ سال پیش در کنگره ای در باکو، یکی از استادان عضو فرهنگستان جمهوری آذربایجان که تازه از سفر به عراق برگشته بود و با هیجان از یافته هایش درباره «آذریهای عراق» سخن می راند، گفت حداقل سه میلیون آذری در عراق زندگی می کنند. من همان جا پامنبری کردم و گفتم غیرممکن است. (۷/۱۰)

شمار ترکمانان عراق بیش از پانصد هزار نفر نمی تواند باشد (شانزده سال پیش). گذشته از اینکه اگر منظور شما از آذری، قزلباشان عراق، یعنی ترکمانان شیعه باشد که خیلی هم از این رقم کمتر می شود. بدیهی است به ترکمانان سنی به هیچ وجه نمی توان عنوان آذری اطلاق کرد. (۸/۱۰)

سخنران چنان خشمگین شد و فریادهایی کشید که نگران شدم همان جا سکته کند و خونش به گردن من بیفتد. بگذریم از اینکه آن جمع آکادمیک بیکباره به چاله میدان تبدیل شد و از یورشی که بسوی من آوردند. اینکه من پس از آن پامنبری هنوز زنده ام، قانع کننده ترین دلیل برای اثبات وجود خداست. (۹/۱۰)

این جدول از کتاب «العراق»، ترجمه کتاب حنا بطاطو، مورخ و جامعه شناس فلسطینی نقل شده که استاد دانشگاه جورج تاون در امریکا بود و کتابش، معتبرترین منبع آکادمیک درباره تاریخ معاصر سیاسی و اجتماعی عراق است:
The old social classes and the revolutionary movements of Iraq
(۱۰/۱۰)