این رشتو کمی فنی است. قول داده بودم توضیح بدهم که چرا از دید برخی اقتصاددانان، فاینانسی‌ها یا حتی اقتصاد«خوانده‌های» شاغل در بیزنس اسکول‌ها (مثلا گروه بازاریابی) ممکن است اقتصاددان به حساب نیایند ولو این‌که تکنیک‌ها و زبان و ساختار کارشان ۱۰۰٪ منطبق بر دانش روز اقتصاد باشد.//
آن معیار سخت‌گیرانه چیست که مرز بین مقاله جذاب و غیرجذاب برای اقتصاددانان را تعیین می‌کند؟ این‌که مقاله آخرش بگوید «میزان مازاد اجتماعی» در این تعادل و آن تعادل چه فرقی دارد و یا به عبارت دیگر درجه «کارایی» یا «هزینه تلف شده» (Deadweight) این تعادل‌ها چیست؟ خب می‌پرسید مگر //
مقاله‌های روز بیزنس‌اسکولی - در حوزه‌هایی مثل فاینانس، بازاریابی، نوآوری، حسابداری، عملیات و ... که خیلی به زبان و چارچوب و تکنیک اقتصاد نزدیک هستند - این کار را نمی‌کنند؟ جواب در اکثریت مطلق حالت‌ها خیر است! این نوع مقالات بیش‌تر روی سوالاتی از این جنس متمرکز هستند: //
۱) در تعادل رفتار بهینه برای شرکت (یا میزان بهینه متغیرهایی مثل قیمت یا موجودی یا ساختار سرمایه و ...) چیست؟ ۲) چرا بنگاه‌ها سیاست الف یا ب را انتخاب می‌کنند و این را با چه متغیرهایی می‌توان توضیح داد؟ چه طور می‌توان متغیرهای مشاهده در یک بازار (مثلا نوسان قیمت) را توضیح داد؟ //
و البته این روزها پاسخ به این سوالات هم با دقت نسبتا بالا و با استفاده از همان متدهایی است که جامعه اقتصادی استفاده می‌کند ولی یک اقتصادی خیلی سرسخت و بی‌تعارف در مقابل چنین پژوهشی‌ها ممکن است بگوید «برایم مهم نیست!». چرا برایش مهم نیست؟ چون می‌گوید همه این‌ها درک «بازتوزیع» //
بین بنگاه‌ها و مصرف‌کنندگان مختلف جامعه است و معلوم نیست «مازاد کل جامعه» این وسط عوض شده است. پس برای من اقتصاددان که مساله‌ام «تخصیص بهینه منابع در کل» است، این سوال‌ها جالب و درجه اول نیست. در قدم بعدی ممکن است بگوییم ولی این وسط اصطکاک‌هایی هست که قضیه را از بازتوزیع //
صرف خارج می‌کند. اقتصاددان حالا می‌گوید که قضیه برای من جالب شد و نشان بده اصطکاک مشخصا کجا اثر دارد و میزان تغییر کارایی کل در آن چیست؟ کاری که خب خیلی مقالات بیزنس‌اسکولی واقعا آخرش انجام نمی‌دهند. یک مثال از کارهای خودم بزنم. ما یک مقاله‌ای داریم که اثر عدم اطمینان فناوری //
روی تعادل «بازارهای دوسویه» را بررسی می‌کند، موضوع کاملا اقتصادی است، مدل مقاله سر تا ته اقتصاد خرد و IO است و نتایج جدید هم دارد. مثلا نشان می‌دهد که در یک فضای پارامتری، مسیر بهینه قیمت‌گذاری پویا صعودی و در فضای دیگری نزولی می‌شود. در کلی همایش اقتصاد دیجیتال یا IO و امثال //
آن پذیرفته شده و الخ و به نظرم شانس معقولی هم برای یک ژورنال درجه دو اقتصادی دارد. ولی ما می‌‌‌دانیم که این مقاله را هر قدر هم تقویت کنیم، شانسی برای یک ژورنال درجه یک اقتصادی نداریم. چرا؟ چون همان معیار اول که گفتم، می‌گوید مقاله شما نشان نمی‌دهد که با معرفی عدم اطمینان آیا //
نهایتا کارایی کل جامعه کم یا زیاد می‌شود. فقط یک سری متغیر میانی مثل شدت سرمایه‌گذاری و توزیع مشتریان و مسیر بهینه قیمت و امثال آن را نشان می‌دهید که به خودی خود برای ما اهمیت ندارد و همان بازتوزیع‌ها است (دقت کنید که برای یک آدم در بیزنس-اسکول این متغیرها چه قدر مهم است.) //
ممکن است بگوییم که با این معیار خیلی سخت‌گیرانه یا تنگ‌نظرانه است و حتی خیلی کارهای اقتصاددانان شاغل در دانش‌کده‌های اقتصاد هم آن را ارضاء نمی‌کند. ممکن است! ولی به نظرم معیار- تغییرات مازاد کل - مفید و دقیق و روشنی است و خوب است که حداقل به عنوان یک راهنما در ذهن‌مان باشد. //
فکر کنم روشن هم است که همه این بحث‌ها به شدت فنی و در فضای پژوهش آکادمیک است و خیلی به فضای فارسی‌زبان اعمال نمی‌شود. این‌جا اتفاقا چند تا از بچه‌‌های جوان فاینانس خوانده هستند که پرچم تحلیل دقیق اقتصادی - خصوصا با روش‌های امپریکال - را خیلی خوب و قوی بالا نگه داشته‌اند. //
دقت کنید که اول متن عبارت خوانده را در اقتصادخوانده پررنگ کردم. چرا؟ چون این معیار می‌گوید ممکن است کسی دکترای اقتصاد داشته باشد و درسش را هم خوب خوانده باشد ولی بعد از دکترا به پژوهش اقتصادی (با آن معیاری که گفتیم) نپردازد. شاید اقتصادخوانده در این بستر اتفاقا کلمه دقیقی باشد.
