1- Pandemi sürecin #COVID19 aşı adaylarından biri olan INO-4800 (INOVIO) Faz-1 verilerini dün açıklandı. Inovio'nun INO-4800 aşısı ABD hükümeti tarafında "Operation Warp Speed) kapsamında değerlendirilen 5 aşıdan biri.
2- Bu aşı bir DNA aşısı. Faz 1 çalışmasına ABD'de 18-50 yaş arasında 40 sağlıklı erişkin alındı. Gönüllülere 4 hafta ara ile 1 ve 2 mg doz şemasında 2 kez aşılama uygulandı.
3- Bu aşının diğerlerinden farkı CELLECTRA 2000 denilen bir cihaz ile kas içi değil cilt altına uygulanması. Inovio'nun AIDS, Zika ve Ebola aşı adayları için de geliştirdiği daha kas ya da deri içine aşıyı uygulama aparatı (uygulamada oluşacak aksaklıkları giderme amaçlı)
4- Çalışamanın ilk sonuçlarında katılımcıların %94'ünde 2.doz aşılamadan 6 hafta sonra (nihayet düzgün bir çalışma modeli), nötralizan antikor ve T hücre yanıtının oluştuğu görüldü. Griffoni'nin çalışması sonrası T hücre yanıtı aşı çalışmalarında önemli bir sonlanım.
5- Çalışmaya dahil edilen kişilerde aşı güvenilir ve ciddi yan etki gözlenmedi. İstenmeyen etki bildirimi olan kişilerde bildirimler Grade 1 düzeyinde. Yani enjeksiyon yerinde olan hafif yakınmalar.
6- Hayvan deneyinde de virüs ile yapılan enfeksiyon modelinde aşının koruyucu (aşınınreplikasyonu önlediği) olduğu gösterilmiş. Aşının yaşlı bireylerde Faz 1 genişletme çalışması devam ediyor, Faz 2/3 etkililik çalışmasında de bu yaz başlanabileceği belirtiliyor.
7- Bu aşının en önemli üstünlüğü, nakliyesi ve saklanması sırasında dondurulmasına gerek olmayan bir nükleik asit temelli aşı adayı. Diğer mRNA aşılarının en önemli dezavantajı şu an dondurularak saklanması ve -80 soğutucu gereksinimi. Büyük miktarlarda üretilme olanağı da var.
8- Gelelim olumsuz yönlere. Bu yine bir basın bülteni (oldukça detaylı), ama hakemli bir dergide yayın değil henüz. Yayın sürecinde oldukça şeffaf ilerliyorlar o sevindirici.
9-Aşı görece ucuz ve kolay üretilebilme mantığı ile yola çıkmıştı. Aşının uygulaması için gerekli olan cihazın nasıl bir maliyet yaratacağı sorun, sanırım sadece belli coğrafyalarda! kullanılacak. Oysa soğuk zincir gerekmemesi başta Afrika için umuttu.
10- Aşının koruyuculuğu 2 doz ile iyi görünüyor (beklediğim üzere) bu da dünyanın ihtiyacı olan aşının daha çok olması demek. Uygulanan üretim metodun yeni ve komplike olması bu aşının yaygın üretimi ve geliştirilmesinde engel. Olur da ruhsat alırsa ABD'de kullanılır gibi sadece.
11- Aşı konusunda Dünya Sağlık Örgütü de dahil birçok otorite çok olumlu değil. Sürecin başında her köşeden çıkan "aşı bulundu" "aşı hazır kenarda" haberleri de azaldı ve normal aşı geliştirme sürecine döndü gibi. Ben temkinli ve umutluyum halen.
