Thread by @SaadatYusef

جمله‌هایی از #فارسی_باستان (چهار خط نخست سنگ‌نوشتۀ #داریوش در #نقش_رستم):

خدایِ بزرگ است هُرمُزد که این زمین را آفرید، که آن آسمان را آفرید، که انسان را آفرید، که شادیِ انسان را آفرید.

(متن فارسی باستان و توضیح واژه‌ها در توییت‌های بعدی)/1

https://twitter.com/SaadatYusef/status/1263452473756352512

آوانویسی تقریبی به خط فارسی:

بَگَ وَزْرْکَ اَئورَمَزدا هَیَ ایمام بومیم اَدا هَیَ اَوَم اَسْمانَم اَدا هَیَ مَرتـیَـم اَدا هَیَ شْیاتیم اَدا مَرتـیَـهیا

/2

آوانویسی به خط لاتینی:

baga wazrka Auramazdā haya imām būmīm adā haya avam asmānam adā haya martiyam adā hya šiyātim adā martiyahyā.

/3

از baga به معنی «خدا» واژۀ بَغ باقی مانده، برای نمونه در #بغداد به معنی «آفریدۀ خدا». واژۀ "بخت" هم با این لغت هم‌ریشه است.

از wazrka واژۀ "بزرگ" بر جای مانده.

از Auramazdā که نام خدای یگانه در دین زردشتی بوده در فارسی "هُرمُزد" یا "هُرمُز" بر جای مانده.

/4

از جزء ya که به معنی «که» بوده در فارسی کسرۀ اضافه بر جای مانده است.

از im که به معنی «این» بوده در فارسی می‌توان در "امشب" و "امروز" سراغ گرفت.

از būmī که به معنی «زمین» بوده در فارسی "بوم" (برای نمونه در "مرز و بوم") بر جای مانده است.

/5

#ریشه‌شناسی

فعل adā از ریشۀ dā به معنی «آفریدن، ساختن، قرار دادن» بوده و برای نمونه در واژۀ "داد" به معنی «قانون، عدالت» و نیز در جزء دوم "بغداد" به معنی «آفریدۀ خدا» باقی مانده. فعل انگلیسی do به معنی «انجام دادن» با این فعل فارسی باستان هم‌ریشه است.

از asmān واژۀ "آسمان" بر جای مانده.

/6

از martiya واژه‌های "مَرد" و "مَردُم" بر جای مانده‌اند.

از šiyāti واژۀ "شادی" بر جای مانده.

/7