Tweet

Kapheros

4 Oct, 22 tweets, 9 min read

Hem sanatta hem de bilimde eşsiz yeteneklere sahip idi.
Aynı zamanda Anotomi ile de ilgili idi.
İnsan bedeninin kusurluğu ve barındırdıkları oran onu yakından ilgilendiriyordu.
Onun günlüklerinden birinde bulunan, çizdiği bir eskiz bu konudaki görüşlerini ortaya koymaktadır.

“Vitruvius Adamı”

Dahi bir mimar olan Vitruvius Pollio’nun (MÖ.80-15) bir eserinde açıkladığı oranlardan esinlenerek yapıldığı için bu isimle anılır.
Leonardo da Vinci ilk kez 1480’lerin sonlarında insan vücudunun oranları, anatomi ve fizyoloji konularında

kapsamlı çalışmalara başlamıştı. 1489’da ‘İnsan Figürü Üzerine’ adlı bir kitabın hazırlıklarına başladı. Kitabı bitirememişti ancak bu projesi için çeşitli çizimler yapmıştı. Oturmuş ve diz çökmüş bedenlerin oranlarını incelemeye başladı.

Bu çalışmalarından elde ettiği sonuçları, Vitruvius’un oran-orantı kuramıyla karşılaştırdı.
Büyük bir kağıt üzerine mürekkeple yapılmış olan çizim, iki farklı konumda tek bir insanı göstermekteydi. Çizimin üstünde ve altında Leonardo’nun el yazısıyla şu metinler yer alıyordu:

"Mimari üzerine yaptığı bir çalışmada mimar Vitruvius, insan bedeninin ölçülerinin Doğa tarafından şöyle düzenlendiğini söyler: Dört parmak bir avuç içi, dört avuç içi bir ayak, altı avuç içi dirsekten orta parmağın ucuna kadar uzunluğu verir.

Dirsekle orta parmak arasındaki uzunluğun dört katı da bir insanın boyudur. Dirsek ve "orta parmak arasındaki uzunluğun dört katı bir adımdır. 24 avuç içi bir adam boyudur. Vitruvius bu ölçüleri yapılarında kullanmıştır.

Eğer bacaklarınızı, boyunuzu 1/14'ü oranında kısaltacak kadar açarsanız ve kollarınızı orta parmaklarınız başınızın üst noktasından geçecek bir çizgiye değecek şekilde yukarı doğru uzatırsanız, kollarınız ve bacaklarınız da açıkken, vücudunuzun merkezi göbeğinizdir.

Bacaklarınızın arasındaki üçgen ise eşkenar bir üçgendir.
Bir insanın kolları açıkken, bir elinin orta parmağının ucundan diğer elinin orta parmağının ucuna kadar olan mesafe, onun boyuna eşittir.
Saç köklerinden çenenin altına kadar olan mesafe insan boyunun onda biri kadardır

çene altından başın üst noktasına olan mesafe insan boyunun sekizde biridir.
Göğüs üstünden başın üstüne kadar olan mesafe insan boyunun altıda biridir.
Göğüs üstünden saç köklerine kadar olan mesafe yedide bir, meme uçlarından baş üzerine kadar olan mesafe de

insan boyunun dörtte biridir. Omuzlar arasındaki en geniş mesafe, insan boyunun dörtte birini içine alır. Dirsekten elin ucuna kadar olan mesafe beşte bir, dirsekle kol altı açısı arasındaki mesafe sekizde bir insan boyudur. Elin tümü insan boyunun onda biridir.

Üreme organlarının başlangıç noktası tüm bedenimizin orta noktasıdır. Ayağın uzunluğu insanın uzunluğunun yedide biridir. Ayak tabanı ile diz kapağının altı arasındaki mesafe insan bedeninin dörtte biridir.

Çene altı ile burun, saç kökleri ile kaşlar ve kulak arası, yüzün üçte biri kadardır."

Bir dairenin veya karenin alanı kolaylıkla hesaplanabilir.
Ancak zor olan bir cetvel ve pergel kullanarak bir daireye eşdeğer alana sahip bir kare tasarlamaktır.

Çemberi karelemek kavramının doğmasına neden olan da işte bu ilginç ve benzersiz keşif olmuştur.

Da Vinci doğru çizimin ancak dairenin merkezinin ve karenin merkezinin farklı noktalar alınmasıyla çizimin yapılabileceğini keşfetmiş.

Leonardo iki duruşun merkezini birbirinden ayırmıştır. Leonardo’nun çizimlerinde adamı çevreleyen dairenin merkezi göbek deliğindedir. Sıra karenin çizilmesine geldiğinde çizimin merkezini değiştirip cinsel organ yapmıştır.

Da Vinci’ye göre insanın formu, dünyanın küçük bir kopyası, Vitruvius Adamı ise, evrenin insan vücudundaki tasviridir.
Vitruvius Adamı; mimari, anatomi, felsefe, sanat ve geometrinin bir kombinasyonudur.
Leonardo'nun maddesel varlığı kare, ruhsal varlığı ise daire ile

sembolize ettiği ve insanoğlunun iki yönünü çizimde bu şekilde ifade ettiği sanılmaktadır.

ABD Askeri Akademisi’nden bilim insanları, günümüz insanının vücut ölçülerini Vitruvius Adamı'nın ölçüleriyle karşılaştırmak için ABD Hava Kuvvetleri’nde eğitim alan

17-21 yaş arası 63.623 erkek ve 1.385 kadının vücut taramasını yaptılar. Yapılan taramanın ardından çalışmaya katılan erkek ve kadınların ortalama vücut ölçümleri yapıldı.
Çalışmada, günümüz insanının kol açıklığı ve uyluk uzunluğu hariç diğer ölçüleriyle

Vitruvius Adamı’nın ölçülerinin arasında sadece yüzde 10’luk bir fark olduğu tespit edildi.

Leonardo insan vücudunun ideal oranından etkilenmiş, ilahi oran ve altın oran kavramlarını, Mona Lisa ve Son Akşam Yemeği gibi diğer ünlü eserlerinde kullanmıştır.

Orijinal eser, Venedik’te Gallerie dell’Academia’dadır.
Uzun zamandır kağıt pek çok eser gibi, Vitruvius Adamı’nın orijinali de yılın sadece belli günlerinde halka sergilenmektedir.

Bugün, Vitruvius Adamı, sağlık, zindelik, dengeli ve sağlıklı insan ile ilgili çağrışımlara yol açmakta; bilim, hümanizm ve sanatın birleşme sembolü olarak kullanılmaktadır.