Thread by @magago

Se é posible, todos os 25 de decembro pola mañá subo ao monte. Hoxe o Barbanza estaba precioso: 3 graos, vento do Norte cortante. Se gustas a arqueoloxía, hai que visitalo así, porque nesas condicións aprendes a ver como os antigos. Explícome. 👇

A serra ten un clima duro. Na paisaxe aberta, calquera cambio orográfico, un petón, provoca unha variación térmica. En días coma hoxe, cando camiñas e de súpeto notas caloriña, párate a mirar. É moi posible que atopes un antigo hábitat humano.

Son fermosos e misteriosos. Aldeíñas de cabanas circulares ao resgardo dos ventos, preservadas durante centos de anos. Un proxecto de investigación recente do GEPN amosou datos alucinantes: pastores e agricultores vivindo durante milenios na serra. revistas.usc.es/index.php/gall…

Por exemplo, en Folgoso Vello (A Pobra), onde se conseguiu documentar un asentamento gandeiro da Idade do Ferro. Pouca broma: é unha das primeiras veces que se documentan castrexos fóra dos castros en Galicia. Unha pequena revolución científica.

A pesar dos procesos de destrución actuais, este patrimonio anónimo de aldeas e lugares ancestrais con pastores, mineiros e granxeiros, é tan BRUTAL como descoñecido. E está ben preservado. Nos últimos anos, máis investigadores como @david_glezalv están a traballar nisto.

A referencia en Europa é Dartmoor, no centro de Devon, un parque nacional que conserva numerosas aldeíñas de diferentes épocas e necrópoles megalíticas. A ver se vos soa a paisaxe aos que coñecedes o Barbanza. ;-)

dartmoor.gov.uk

Cóntovos o que eu fun buscar: algo marabilloso. Hórreos de hai mil anos. Temos unha referencia moi detallada do ano 1038, dunha delimitación de lindes do tombo de Toxosoutos. Repito: ano 1038: "per illam aquam que discurrit per illos orreos de sub monte Faro".

Foi Miguel Conde quen me puxo sobre o aviso do documento. Ata alí preto chegaba o couto da Misarela nesa época. E envioume unha referencia ben precisa. Xusto naquel lugar, mil anos despois, existía aínda o topónimo O Petón dos Hórreos.

E velaí estaba, de maneira incriblemente precisa, baixo o antigo Faro (hoxe non se chama así). Resgardado un pouquiño do frío, nun val fermosísimo, cheo de auga e, ao mesmo tempo, moi venteado.

Un conxunto de cabaniñas e currais ao abrigo do petón, en perfecto estado. E outras estruturas creadas cunha técnica aínda non moi descrita arqueoloxicamente, pero que está aí na Alta Idade Media: a extracción e desprazamento de grandes bloques de pedra para facer estruturas.

Non sabemos (eu non, cando menos), como eran os hórreos de hai mil anos, pero aquí están. A serra preserva de maneira incrible todos estes lugares. É un dos grandes tesouros arqueolóxicos do país. E é incrible que sexa tan descoñecido. A ver se hoxe un pouco menos. ;-)

Xa que vos gusta tanto, para que vexades que non minto. Aquí vedes o Petón dos Hórreos en Galicia Nomeada.