Thread by @sigaramcamel

“Büyük yaratıcılar, her zaman yaşayacakları, hiçbir zaman unutulmayacakları için, anılarını yazsalar da olur, yazmasalar da. Oysa benim gibi bir öğretmeni, öğrencilerinden, ailesinden, yakın dostlarından başka kim anımsayacaktır?"

85 yıllık ömrüne, muhteşem bir yaşam sığdırdı Mina Urgan. Çok varlıklı zamanlar da yaşadı, malın mülkün tükendiği ama muhabbetin tükenmediği zamanlar da.

1 Mayıs 1915 tarihinde İstanbul‘da dünyaya Şefika-Tahsin çiftinin kızları olarak dünyaya gelmiştir.

Adalar Şairi ve oyun yazarı olan babası Mina 4 yaşındayken ölür.
Şarap kadehi anlamına gelen Mina ismini ona babası vermiştir.

Babasının ölümünden sonra annesi Yazar Falih Rıfkı Atay ile evlenmiştir.

Hayatındaki en önemli insan, namazında niyazında bir Müslüman olduğu halde, dinsiz olduğunu bildiği kızına hiç baskı yapmayan annesi Şefika’dır. Kendi ifadesiyle “kişiliği hiç ezilmeden büyüyebilmesini Şefika’ya borçludur”.

Arnavutköy Amerikan Kız Koleji’ndeki öğreniminden sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Fransız Filolojisi bölümünü bitirdi.
Aynı fakültenin İngiliz Filolojisi bölümünde Doktorasını da yapan Urgan,

“Elizabeth Devri Tiyatrosunda Soytarılar” isimli çalışmasıyla 1949‘da Doçent unvanını aldı.
1960’ta profesör unvanını kazanır, 1977’de de emekli olur.

Tek bir evlilik yapar Mina Urgan; aktör ve film yapımcısı Cahit Irgat ile evlenir. Mustafa ve Zeynep adlarında iki çocuğu olur.

Soyadını kendi seçmek arzusunda olan yazar, solcu olduğu için günün birinde nasıl olsa asılacağını dile getiren Necip Fazıl Kısakürek'ten esinlenmiş ve Urgan olarak değiştirmiştir.

İngiliz Edebiyatı Tarihi adlı çalışması 1986'da yayımlanan Urgan, Thomas Moore, William Shakspeare, Virginia Woolf üstüne yaptığı çalışmaları ile düşünce dünyasında ki başarı çıtasını yükseltmiştir.

1995'de Virginia Woolf, 1997‘de, D. H. Lawrence İncelemesi adlı kitapları yayımlanmıştır.

83 yaşına geldiğinde anılarını yazdı.
Onlarca baskı yapıp, ‘best-seller’ listesine girdi.

Bir Dinozorun Anıları 60, Bir Dinozorun Gezileri ise 66 baskı yapar ve uzun süre en çok satan kitaplar listesindeki yerini korur.
Kitaplarının bu kadar çok satması,
“Acaba çok mu bayağı yazıyorum?

Yanlış bir şey mi yaptım, kötü mü yazdım ki bu kadar çok satıldı?” diye de sorar kendine.
(Bir Dinozorun Anıları, Milli Eğitim Bakanlığı’nın sakıncalı kitaplar listesindedir.)

Kitabı okuyanlar Mina’nın, Mustafa Kemal’le vals yaptığını,

Büyükada’da sürgünde olan Troçki, teknesinde balık tutarken yanına kadar yüzdüğünü, Nazım Hikmet’i gördüğünü, Sait Faik ile rakı içtiğini ve üniversitede
Halide Edip’in asistanlığını yaptığını öğrenirler.

Mîna Urgan, Bir Dinozorun Gezileri’nde de Anadolu, Paris, İngiltere, İtalya, Sovyet Rusya ve Amerika maceralarını aktarır.
Bu gezilerin en önemli tarafı, az bir parayla yapılmış olmasıdır.

Tüm kitapları önemlidir, değerlidir ama Edebiyatta Ütopya Kavramı ve Thomas More adlı çalışmasının yeri ayrıdır.
Thomas More o kadar önemli bir figürdür ki Mina Urgan için, ondan “sevgilim” diye söz eder.

Bir kulübenin önünde gördüğü köylü kızı, kendisiyle karşılaştırarak şu şekilde ifade eder:
“Benim ben olmam, yabancı diller bilmem, üniversitede okumam, kültürlü sayılmam kendi marifetim değil, bir rastlantının sonucuydu sadece. O talihsizdi, ben talihliydim, işte o kadar.

Kendimi bir şey sanan ben, toplumsal ve ekonomik düzenin korkunç haksızlığının bir ürünüydüm sadece.”
Mehmet Ali Aybar ve Behice Boran ile aynı yola baş koymuş, aynı dava uğruna mücadele vermiştir.

Kendi açısından ‘dinozorluk’ gurur verici bir şeydir, zira yaşadığı çağ köşeyi dönmeyi, adaletsizliği, sıradanlığı ve çirkinliği yüceltip, tüm insani değerleri ayaklar altına alır. Dinozor da, Mina Urgan için nesli tükenmiş bir hayvan değil,

başkaldırının, direnişin, kaybolan insani değerleri taşımanın simgesi olur.
Urgan, akademik çevrelerce Türkçeye ve İngilizceye olan hakimiyetiyle, edebiyata kazandırdıkları sebebiyle duayen olarak kabul edildi.

1993 Altın Kitap Ödülü'nü, Virginia Woolf'la 1995 Sedat Simavi Vakfı Onur Ödülü'nü ve 1996 Edebiyatçılar Demeği Onur Ödülü'nü aldı.

15 Haziran 2000 yılında ardında birçok önemli çalışma ve kitap bırakarak hayata gözlerini yumdu.

Ölmeden yaklaşık bir sene önce bir röportajında ”İnsanların genç yaşta olduğu bir dünyada, daha fazla yaşamak onlara haksızlık gibi geliyor. Zaten yaşayacağımı yaşadım ben.” der.

Kaynaklar;
oggito.com/icerikler/m-na…
insanokur.org/mina-urganin-m…
soylentidergi.com/yazin-mevsimin…
listelist.com/mina-urgan-kim…
biyografi.info/kisi/mina-urgan
birazoku.com/bir-dinozorun-…
kidega.com/yazar/mina-urg…
edebiyatla.com/gunce/mina-urg…